Một số binh sĩ Mỹ và Afghanistan thiệt mạng nghi do đồng minh thủ tiêu
Tay súng chưa rõ tổ chức nào
"Các báo cáo hiện cho thấy một cá nhân mặc đồng phục của Afghanistan khai hỏa vào lực lượng phối hợp giữa Mỹ và Afghanistan bằng súng máy", theo Sonny Leggett.
Tỉnh trưởng Shah Mahmood Meyakil của tỉnh Nangarhar cho hay 3 lính biệt kích của Afghanistan bị thương, nhưng chưa rõ vụ việc do hành động cố ý của "một kẻ thâm nhập" hay sự cố.
Các quan chức tại tỉnh Nangarhar cho biết, binh sĩ Mỹ và Afghanistan đã nổ súng vào nhau, dẫn đến thương vong từ cả hai phía.
| Lính Mỹ tại Afghanistan. |
"Vụ việc giống như cuộc đọ súng giữa lực lượng Afghanistan và lực lượng nước ngoài, hoặc đó là nhầm lẫn chiến thuật", Sohrab Qaderi, quan chức tại tỉnh Nangarhar, cho biết. Hãng Reuters dẫn lời Sohrab Qaderi cho hay kẻ xả súng bị tiêu diệt trong cuộc chạm trán.
Theo ông, đó là một chiến binh Hồi giáo đã thâm nhập vào lực lượng an ninh Afghanistan để tham gia chiến dịch chung. Tuy nhiên, ông không nói rõ tay súng thuộc tổ chức nào. Trong khi đó, các quan chức Afghanistan từ thủ đô Kabul không bình luận về con số thương vong, đồng thời cho biết "đang đánh giá tình hình và sẽ cập nhật ngay khi có thông tin mới". New York Times dẫn lời hai quan chức Afghanistan xác nhận 5 hoặc 6 lính Mỹ cùng 6 binh sĩ Afghanistan đã thiệt mạng trong vụ nổ súng tại tỉnh Nangarhar.
New York Times cũng dẫn lời một quan chức Mỹ cho biết ít nhất 6 binh sĩ Mỹ thương vong trong vụ việc. Trên Twitter, nhóm đặc nhiệm số 7 thuộc Lục quân Mỹ cho biết "một số" binh sĩ thiệt mạng hay bị thương trong chiến dịch chiến đấu ở Afghanistan. Hiện chưa tổ chức nào đứng ra nhận trách nhiệm.
Cuối tháng 1, hai binh sĩ Mỹ thiệt mạng và 2 binh sĩ khác bị thương ở miền Nam Afghanistan, khi một quả bom do Taliban cài bên đường làm nổ tung một chiếc xe quân sự. Bạo lực ở Afghanistan thường giảm khi mùa đông đến.
Tuy nhiên, Taliban gần đây vẫn đẩy mạnh các chiến dịch dù tuyết rơi dày đặc, cũng như bất chấp việc lực lượng này đang đàm phán với Washington về một thỏa thuận mà theo đó binh sĩ Mỹ sẽ rút khỏi Afghanistan. Năm ngoái là năm chết chóc nhất của lực lượng Mỹ ở Afghanistan kể từ khi các chiến dịch chiến đấu chính thức kết thúc vào cuối năm 2014, cho thấy vấn đề an ninh vẫn còn nhiều thách thức.
Tấn công nhau do mâu thuẫn văn hóa
Khoảng 14.000 binh sĩ Mỹ đang đóng quân tại Afghanistan, một phần trong lực lượng quốc tế do Mỹ đứng đầu, làm nhiệm vụ đào tạo, hỗ trợ và cố vấn cho quân đội Afghanistan tiến hành các hoạt động chống khủng bố.
Việc lính Afghanistan tấn công lính Mỹ không phải là chưa có tiền lệ. Ít nhất 10 lính Mỹ từng bị lính Afghanistan sát hại do thù ghét cá nhân và mâu thuẫn văn hóa trong giai đoạn 2012-2014. Tình hình những năm gần đây được cho là đã có cải thiện hơn khi Mỹ đang giảm dần can thiệp quân sự ở Afghanistan.
Dù vậy, hiềm khích vẫn có khả năng xảy ra chừng nào binh sĩ hai bên còn làm việc với nhau. Sự hiện diện của quân đội Mỹ không những không giúp chính quyền Afghanistan đánh bại phiến quân Taliban mà còn khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn. Cuối năm 2019, truyền thông Mỹ đồng loạt đưa tin, chính quyền Tổng thống Donald Trump đang cân nhắc về kế hoạch rút khoảng 4.000 binh sĩ nước này khỏi Afghanistan.
Tổng thống Trump cho hay, ông định giảm số binh sĩ đóng trú ở Afghanistan xuống còn 8.600. Năm 2001, Mỹ và đồng minh tấn công Afghanistan nhằm đáp trả vụ tấn công 11-9. Chế độ Taliban sụp đổ và các binh sĩ của lực lượng này phải lẩn trốn ở Pakistan. Tuy nhiên, lực lượng này không hề tan rã.
Cuối năm 2014, năm đẫm máu nhất trong cuộc chiến, lực lượng của NATO vì lo ngại trước khả năng phải tham chiến không hồi kết đã rút khỏi Afghanistan. Lầu Năm Góc phải tăng cường hiện diện nhằm lấp vào chỗ trống của NATO để lại. Theo ông William Ruger, Phó Chủ tịch phụ trách nghiên cứu và chính sách Viện Charles Koch, cuộc chiến tại Afghanistan đã khiến Mỹ tốn gần 1.000 tỷ USD trong suốt 18 năm qua, với hơn 2.400 binh sĩ thiệt mạng.
Mỗi năm, nước Mỹ cũng tiêu tốn gần 45 tỷ USD để duy trì cuộc chiến dù đã thu hẹp dần quy mô tham gia vào chiến trường. Đây là cái giá quá đắt đối với Washington sau khi rơi vào vũng lầy Afghanistan.