Nhà báo điều tra nổi tiếng nhất Italia bị cáo buộc đạo văn
Sử dụng nguồn của nhiều tờ báo và lời khai của nhân chứng "ảo"?
Roberto Saviano là nhà báo điều tra được biết đến với nhiều phóng sự nóng bỏng. Anh được ca ngợi như người hùng dân tộc sau khi viết cuốn sách "Gomorrah" (xuất bản năm 2006) phơi bày hàng loạt hoạt động đen tối của băng đảng mafia ở khu vực ngoại ô Naples. "Gomorrah" đã trở thành một hiện tượng toàn cầu, bán được 10 triệu bản in trên thế giới.
Với tác phẩm này, tên tuổi của Roberto Saviano được biết đến rộng rãi và anh cũng đã vinh dự nhận một số giải thưởng văn học uy tín. Phim, kịch được chuyển thể từ tác phẩm này được công chúng đón nhận và đánh giá cao. Cũng vì "Gomorrah" mà Saviano trở thành mối đe dọa của các băng đảng và được các đơn vị vũ trang bảo vệ đặc biệt 24/24 giờ.
 |
| Tác giả Roberto Saviano. |
Thông tin cáo buộc hành vi đạo văn của nhà báo Roberto Saviano được đăng tải đầu tiên trên báo The DailyBeast của Mỹ. Theo đó, cuốn sách mới của Roberto Saviano viết về tội phạm có tổ chức với tựa đề "ZeroZeroZero", có một số đoạn được trích dẫn từ một số tờ báo, cùng với đó là những cuộc phỏng vấn mà người được phỏng vấn có thể không thực sự tồn tại.
Theo đánh giá của The DailyBeast thì "ZeroZeroZero" là "một mớ hỗn độn, nơi các sự kiện không đáng kể được lắp ráp, thổi phồng. Saviano đã không chỉ viết một cuốn sách xấu, mà còn viết một cuốn sách đáng kinh ngạc không trung thực. "ZeroZeroZero" sử dụng báo cáo, văn bản từ các báo ít được biết đến".
The DailyBeast cho rằng, nhiều chi tiết về câu chuyện bi thảm của Christian Poveda, một nhà hoạt động Tây Ban Nha bị sát hại dã man ở El Salvador được đề cập trong cuốn sách đã cắt, dán từ một bài báo viết năm 2009 của phóng viên Deborah Bonello, đăng tải trên tờ Los Angeles Times.
The DailyBeast đưa ra bằng chứng một số đoạn mà nhà báo Roberto Saviano sử dụng từng được đăng tải trên các trang báo. Ví dụ, tờ Los Angeles Times viết: "... có 15.000 thành viên băng đảng ở El Salvador; 14.000 ở Guatemala; 35.000 ở Honduras và 5000 tại Mexico. Thành viên băng đảng tập trung đông nhất ở Mỹ, ước tính khoảng 70.000 người..." thì trong cuốn "ZeroZeroZero", Saviano cũng đưa thông tin y hệt như vậy.
Thông tin mà tờ El Faro (El Salvador) đăng tải, "trong khoảng thời gian từ 00:27 đến 12:29, một thành viên băng đảng mất lái khiến chiếc xe bán tải màu xám bạc, Nissan Pathfinder đâm vào cây cầu bắc qua sông Las Ca#as. Poveda đã bị giết chết ở đó và Romero Vasquez là một trong những thủ phạm ... " cũng được đưa gần như nguyên văn trong "ZeroZeroZero". Tương tự như vậy, một số thông tin được đăng tải trên một số tờ báo như El Faro (El Salvador), The Village Voice (Mỹ), St. Petersburg Times (Nga), Der Spiegel (Đức) cũng được tác giả Saviano đưa vào tác phẩm của mình.
"Đoạn viết về một nhà báo Mexico bị giết hại bởi một băng đảng ma túy trong cuốn sách được sử dụng tư liệu từ báo cáo năm 2009 của Ủy ban bảo vệ các nhà báo. Cuộc phỏng vấn người được cho là cựu thành viên của lực lượng đặc biệt Guetamala thực chất không tồn tại", The Daily Beast nhận định.
Một đòn hạ uy tín?
Trước thông tin trên, Roberto Saviano đã chính thức lên tiếng bằng một bài viết trên nhật báo La Repubblica (Italia). Anh nhấn mạnh rằng, tất cả những nhân vật, sự kiện trong cuốn sách là có thật nhưng thừa nhận đã sử dụng "yếu tố văn chương" để viết như một cuốn tiểu thuyết.
"Tôi tiến hành các phương pháp thu thập tin tức, nhưng mục đích cuối cùng là tác phẩm văn học. Người đọc có thể coi đó như một cuốn sách với tất cả sự thực, nhưng cũng có thể coi đó là cuốn tiểu thuyết hư cấu", Roberto Saviano viết. Roberto Saviano chỉ trích The Daily Beast đã thực hiện âm mưu nhằm hạ uy tín của anh khi cuốn sách "ZeroZeroZero" đang tạo nên "cơn sốt".
Mặc dù tác giả Roberto Saviano bị cáo buộc đạo văn, nhưng "ZeroZeroZero" vẫn nhận được sự đánh giá tích cực của các nhà phê bình, số bản in bán ra không ngừng tăng lên. Phiên bản tiếng Anh của tác phẩm đã xuất hiện và một bộ phim truyền hình 8 phần đang được sản xuất.
| Roberto Saviano sinh ngày 22/9/1979 tại Napoli, Italia. Anh tốt nghiệp khoa Triết, Đại học Federico II. Saviano viết "Gomorrah" khi mới 26 tuổi. Khi mới xuất bản, cuốn sách đã gây được tiếng vang lớn, đứng đầu trong bản danh sách bán chạy nhất Italia trong nhiều tuần liền. Hiện "Gomorrah" được dịch và xuất bản tại 51 quốc gia trên thế giới. Bộ phim "Gomorrah" do Matteo Garrone làm đạo diễn đã giành Giải thưởng lớn tại Liên hoan phim Cannes năm 2008. |