Cáo buộc mới đối với Tổng thống Rodrigo Duterte

• Tổng thống Philippines Duterte hồ hởi nhận vũ khí của Nga viện trợ

Tổng thống Rodrigo Duterte còn khẳng định, không có kế hoạch chấm dứt chiến dịch chống tội phạm ma túy bởi vấn đề này ở Philippines đang rất nghiêm trọng. Ông Rodrigo Duterte thậm chí còn tuyên bố, thà bị xử bắn còn hơn là bị giam trong tù. 

Tuyên bố kể trên được đưa ra sau khi ICC thông báo, đã mở cuộc điều tra sơ bộ xung quanh cáo buộc chống lại loài người nhằm vào Tổng thống Rodrigo Duterte liên quan tới cuộc chiến chống ma túy tại Philippines.

Mặc dù tuyên bố ủng hộ việc điều tra của ICC, nhưng ông Rodrigo Duterte lại cảnh báo, sẽ rút Philippines ra khỏi Tòa án duy nhất xét xử tội phạm chiến tranh trên thế giới. "Không có bất kỳ điều khoản nào nói về việc giết người không qua xét xử. Điều đó vẫn chưa được quy định ở bất kỳ đâu, vậy làm sao các người có thể buộc tội tôi?", ông Rodrigo Duterte tuyên bố.

Bởi theo ông Rodrigo Duterte, chính quyền trước đây của Philippines đã phê chuẩn hiệp ước để thành lập ICC, nhưng hiệp ước này vẫn chưa được chuyển thành luật vì lý do kỹ thuật. Do đó, luật của Philippines cũng không quy định cụ thể về các trường hợp bị coi là giết người khi chưa qua xét xử. 

Ông Rodrigo Duterte đã bày tỏ sự tức giận về các cáo buộc giết người không cần xét xử vì cụm từ này không thể được định nghĩa. "Giết người không cần xét xử là gì? Không có điều khoản nào về nó cả. Đây là khái niệm chưa được định nghĩa ở bất kỳ đâu", ông Rodrigo Duterte nhấn mạnh.

Công tố viên Fatou Bensouda của ICC cho biết, cuộc điều tra sơ bộ nhằm vào chiến dịch chống ma túy của Tổng thống Rodrigo Duterte để xác định xem ICC có thẩm quyền xét xử hay không và liệu các cáo buộc có cấu thành tội trạng hay không. 

Ông Harry Roque, người phát ngôn của Tổng thống Rodrigo Duterte cũng cho biết, cuộc điều tra sơ bộ không phải cuộc điều tra chính thức, chỉ đơn thuần là thủ tục do ICC tiến hành nhằm xác định xem vụ việc có thuộc thẩm quyền xét xử của tòa án này hay không. 

Theo thống kê của cảnh sát Philippines, gần 4.000 nghi phạm ma túy đã thiệt mạng trong chiến dịch chống ma túy do Tổng thống Rodrigo Duterte phát động từ khi lên nắm quyền hồi tháng 6-2016. Nhưng theo ước tính của các tổ chức nhân quyền, số người chết có thể gấp 3 lần con số chính thức do cảnh sát công bố. 

Theo giới truyền thông, Tổng thống Rodrigo Duterte cho phép lực lượng cảnh sát bắn chết nghi phạm ngay tại chỗ để tránh các hành vi phản kháng và đây là điều gây tranh cãi nhiều nhất.

Động thái kể trên diễn ra sau khi Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes đề nghị Ủy ban giám sát ngân hàng-cơ sở tài chính và tiền tệ mở cuộc điều tra về những khoản đầu tư và tiền gửi liên quan tới tài khoản của ông Rodrigo Duterte và Thị trưởng Davao Sara Duterte-Carpio, con gái trưởng của Tổng thống. Ông Antonio Trillanes cho rằng, cha con ông Duterte có thể đã vi phạm luật chống rửa tiền của Philippines vì giấu số tài sản trị giá gần 2 triệu USD không khai báo. 

Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes đã dẫn một báo cáo của Hồ sơ VERA (một tổ chức báo chí điều tra ở Philippines) trong đó đề cập tới việc cha con ông Duterte không kê khai số tiền gửi ngân hàng và những khoản đầu tư vượt quá 100 triệu peso (khoảng 1,94 triệu USD) trong bản kê khai tài sản chính thức của họ. 

Phủ Tổng thống Philippines đã bác bỏ những cáo buộc của Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes vì đó là "tin cũ", hơn nữa thông tin chưa được kiểm chứng và không có chứng cứ về việc này. Ông Antonio Trillanes đưa ra những đề nghị và cáo buộc kể trên sau khi ông Rodrigo Duterte quyết định đình chỉ chức vụ của công tố viên Melchor Arthur Carandang, sau khi Phó Chánh Thanh tra chính phủ làm lộ tài khoản của Tổng thống. Ông Melchor Arthur Carandang tiết lộ, từ năm 2016, Thanh tra chính phủ đã bí mật điều tra các giao dịch ngân hàng của gia đình Tổng thống.