Thách thức của nữ Tổng thống Slovakia đầu tiên
Mặc dù ít được biết tới trên chính trường so với ông Maros Sefcovic, Phó chủ tịch Ủy ban châu Âu (được đảng Dân chủ xã hội cầm quyền ủng hộ), nhưng bà Zuzana Caputova vẫn đánh bại đối thủ với khoảng cách khá cách biệt tại vòng 2 cuộc bầu cử tổng thống hôm 30-3 và trở thành nữ Tổng thống đầu tiên trong lịch sử độc lập của Slovakia - Tổng thống thứ 5 của Slovakia, kể từ khi nước cộng hòa Trung Âu này tách ra khỏi Tiệp Khắc gần 3 thập kỷ trước.
Ngoài ra, bà Zuzana Caputova còn là Tổng thống trẻ tuổi nhất trong lịch sử Slovakia. Điều này cho thấy, người dân Slovakia muốn có sự thay đổi vì họ quá thất vọng với nạn tham nhũng đã và đang hoành hành tại nước này. Và đây là một trong những thách thức lớn đối với bà Zuzana Caputova sau khi chính thức ngồi ghế Tổng thống.
 |
| Tổng thống Andrej Kiska chúc mừng người kế nhiệm. Ông cũng là người ủng hộ bà Caputova |
Tiếp đến là thực hiện những cam kết trong chiến dịch tranh cử - thúc đẩy chương trình bảo vệ môi trường, chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi và công lý cho tất cả mọi người. Theo giới truyền thông, bà Zuzana Caputova nổi tiếng với tư cách luật sư tự do và nhà hoạt động môi trường.
Tại vòng 1 diễn ra vào ngày 16-3, bà Zuzana Caputova đã bỏ xa ông Maros Sefcovic, và nhiều phiếu gần gấp 3 lần so với đối thủ ở vị trí thứ ba là cựu Bộ trưởng Tư pháp, Chánh án tòa án tối cao Stefan Harabin. Theo giới truyền thông, trước khi tham gia cuộc bầu cử Tổng thống Slovakia, bà Zuzana Caputova được bầu làm Phó chủ tịch đảng Progressive Slovakia, cho dù mới gia nhập đảng này hồi tháng 2-2017.
Điều đáng nói là đảng Progressive Slovakia không có ghế trong Quốc hội, và bà Zuzana Caputova mới tham chính, nhưng lại được Tổng thống Andrej Kiska ủng hộ. Tờ New York Times vừa dẫn lời bà Zuzana Caputova cho biết, chưa từng nghĩ nghiêm túc về việc tranh cử, nhưng sau cái chết của nhà báo Jan Kuciak (lần đầu tiên trong lịch sử Slovakia một nhà báo bị ám sát), nữ luật sư mới hạ quyết tâm.
Bà Zuzana Caputova từng tuyên bố, cái chết của nhà báo Jan Kuciak là một trong những nguyên nhân khiến bà quyết định tham gia cuộc đua vào chiếc ghế Tổng thống, bất chấp việc gần như không có kinh nghiệm về chính trị. Bà Zuzana Caputova là một trong những người đã xuống đường biểu tình sau cái chết của nhà báo Jan Kuciak và vợ sắp cưới hồi tháng 2-2018, dẫn tới sự ra đi của Thủ tướng Robert Fico.
Giới truyền thông cho rằng, tham nhũng và sự thay đổi phong cách chính trị là những chủ đề chính trước cuộc bỏ phiếu, diễn ra sau khi nhà báo Jan Kuciak, người điều tra các vụ lừa đảo cấp cao và vợ chưa cưới bị sát hại tại nhà riêng.
Danh tính của bà Zuzana Caputova được dư luận biết tới sau khi giành giải thưởng môi trường Goldman của Mỹ năm 2016 vì đã đấu tranh để đóng cửa khu xử lý chất thải Pezinok (nhận chôn lấp số chất thải độc hại đến từ phương Tây từ thập niên 1960) ở phía Tây Nam Slovakia trong 14 năm. 20 năm trước (1999-2019), bà Zuzana Caputova chính thức chống lại những người chịu trách nhiệm cho việc gây ô nhiễm tại thị trấn Pezinok mà mình đang sinh sống.
| Nữ luật sư Zuzana Caputova. |
Và sau 14 năm tranh đấu (1999-2013) của bà Zuzana Caputova, Tòa án Tối cao Slovakia đã ra phán quyết - bãi rác thải ở Pezinok là bất hợp pháp. Theo tờ New York Times, khi gia nhập đảng Progressive Slovakia, bà Zuzana Caputova chỉ mong muốn - văn minh trong cuộc sống công và minh bạch trong chính phủ.
"Đứng lên chống lại cái ác" là khẩu hiệu trong chiến dịch tranh cử của bà Zuzana Caputova và người phụ nữ này đã giành chiến thắng cho dù mới tham chính được hơn 2 năm. Bà Zuzana Caputova đã vận động cử tri chung tay chấm dứt “sự bắt bớ của nhà nước bởi những người giật dây từ phía sau”.
Theo giới truyền thông, tuy tốt nghiệp ngành luật từ năm 1996, nhưng phải tới năm 2010, bà Zuzana Caputova mới điều hành một công ty luật của riêng mình. Và đây có lẽ là nguyên nhân giúp bà Zuzana Caputova trở thành nhà diễn thuyết tài ba - các bài nói chuyện của nữ Tổng thống Slovakia đầu tiên đều hướng tới mục tiêu mà người dân đang mong mỏi - một nền tư pháp hiệu quả và độc lập.
| Mặc dù theo Hiến pháp, Tổng thống có quyền bổ nhiệm Thủ tướng, Thẩm phán Tòa án Hiến pháp và phủ quyết luật đã được Quốc hội thông qua, nhưng chiếc ghế này chỉ mang tính biểu tượng tại Slovakia. Tuy nhiên, việc lựa chọn một phụ nữ hoạt động trong lĩnh vực dân sự vào vị trí này đã thể hiện sự lựa chọn của người dân cho đổi mới. Được biết, nữ Tổng thống là bà mẹ đơn thân với 2 cô con gái đang trong độ tuổi thiếu niên. Có tin cho rằng, nữ Tổng thống Slovakia đầu tiên được kỳ vọng sẽ thúc đẩy quyền của người đồng tính, khi luật pháp Slovakia không cho phép người đồng giới kết hôn và nhận con nuôi. |