Tổng thống Donald Trump lại dùng thuế để chống nhập cư từ Mexico
Tuyên bố trên tweeter, ông Trump nói rằng từ ngày 10-6, mức thuế 5% sẽ được áp dụng và sẽ tăng từ từ "cho đến khi vấn đề nhập cư bất hợp pháp được khắc phục".
Thuế có thể lên tới 25%
Tổng thống Trump đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để giải quyết những gì ông tuyên bố là "một cuộc khủng hoảng tại biên giới phía Nam nước Mỹ". Tháng 3-2019, lực lượng Hải quan và Biên phòng Mỹ đã bắt hơn 100.000 người vượt biên trái phép từ Mexico, mức cao nhất trong vòng 6 năm qua. Đây là những người muốn chạy trốn khỏi đói nghèo, bạo lực ở khu vực Trung Mỹ để tìm đến "miền đất hứa" Mỹ.
Dòng người di cư tới Mỹ qua biên giới Mexico thời gian qua đã thổi bùng lên mâu thuẫn giữa Mexico và Mỹ. Tổng thống Trump cáo buộc Mexico không ngăn chặn được tình trạng nhập cư trái phép và muốn xây tường biên giới để ngăn chặn. Năm ngoái, ông Trump điều gần 6.000 binh sĩ tới biên giới với Mexico để hỗ trợ lực lượng biên phòng chống lại cái mà ông gọi là "cuộc xâm lược của những người rất xấu".
Trong chiến dịch tranh cử và trong suốt thời gian đương nhiệm, Tổng thống Trump đã tìm kiếm khoản quỹ để xây dựng một bức tường biên giới Mỹ-Mexico. Ông đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia vào tháng 2 trong nỗ lực dùng các quỹ liên bang để phục vụ cho việc xây bức tường, nhưng một thẩm phán đã ngăn chặn nỗ lực của ông vào tháng 5.
Nhà Trắng cho biết Tổng thống Trump sẽ sử dụng Đạo luật Thẩm quyền Tình trạng Khẩn cấp Kinh tế Quốc tế để thực hiện chính sách thuế quan mới đối với Mexico. Mức thuế sẽ tăng 5% mỗi tháng cho đến ngày 1-10-2109, khi tỷ lệ này đạt 25%. Thuế quan sẽ duy trì ở mức đó "trừ khi và cho đến khi Mexico ngăn chặn đáng kể dòng người vượt qua lãnh thổ của họ bất hợp pháp".
Theo BBC, Tổng thống Trump cũng nhắm vào các đối thủ đảng Dân chủ Mỹ khi ông cáo buộc họ "hoàn toàn không có trách nhiệm gì đối với an ninh biên giới". Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát đang dùng luật pháp để ngăn chặn những nỗ lực của chính quyền của Tổng thống Trump trong việc xây dựng bức tường biên giới, nói rằng nó lãng phí tiền bạc và sẽ không ngăn chặn di dân bất hợp pháp.
 |
| Người nhập cư bất hợp pháp vượt qua bức tường rào ở biên giới Mexico - Mỹ. |
Mexico sẽ kiểm soát dòng người di cư
Cảnh báo thuế quan của ông Trump đe dọa gây ra tổn hại không nhỏ cho nền kinh tế Mexico. Mexico được biết đến với các sản phẩm nông nghiệp như bơ và rượu Tequila, nhưng quốc gia này cũng là một trung tâm sản xuất lớn và đại bản doanh của nhiều công ty Mỹ.
Mexico sản xuất hàng trăm ngàn xe ôtô/tháng, và cũng là nơi đặt trụ sở của các công ty công nghệ và hàng không vũ trụ. Đây là một trong những nước thuộc nhóm kinh tế G20. Các công ty Mỹ Ford, General Motors, John Deere, IBM và Coca Cola đều đang hoạt động ở Mexico, cũng như hàng ngàn công ty đa quốc gia khác.
Đe dọa của Tổng thống Trump đã tác động đến tận Nhật Bản. Thị trường chứng khoán Nikei ngày hôm 31-5 giảm 1,63%. Giới đầu tư lo lắng vì Mexico là nơi Toyota sản xuất xe hơi bán sang Mỹ. Các sàn giao dịch tại châu Âu cũng trượt giá trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ-Trung leo thang cộng với đe dọa của ông Trump với Mexico.
Chính phủ Mexico hiện đang gặp nhiều khó khăn không chỉ trong việc kiểm soát dòng người di cư mà còn trong việc chống lại tình trạng tội phạm băng đảng cao kỷ lục. Nền kinh tế Mexico có mức độ phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ. Vì vậy, ngay sau khi Tổng thông Trump tuyên bố tăng thuế với hàng hoá Mexico xuất khẩu sáng Mỹ, Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador đã lên tiếng rằng nước này có thể siết chặt kiểm soát dòng người di cư để tránh việc bị áp thuế.
Theo CNBC, ông Obrador cũng bày tỏ hy vọng về "kết quả tốt đẹp" trong cuộc đàm phán dự kiến diễn ra ở Washington vào tuần tới. Tuyên bố của ông Trump đã khiến thị trường tài chính Mexico và toàn cầu chao đảo, đồng thời vấp phải sự chỉ trích của nhiều lãnh đạo doanh nghiệp và nghị sỹ Mỹ lo ngại về ảnh hưởng của việc ông Trump "gây chiến" với Mexico - một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ.
Tại một cuộc họp báo ngày 1-6, Tổng thống Lopez Obrador nói Mexico sẵn sàng tăng cường các biện pháp kiểm soát dòng người di cư để đạt một thỏa thuận với Mỹ. Theo dự kiến, một phái đoàn Mexico do Ngoại trưởng Marcelo Ebrard dẫn đầu sẽ tới Washington đàm phán vào ngày 5-6. Ông Lopez Obrador nói rằng ông hy vọng cuộc đàm phán sẽ đạt kết quả tốt và hai bên sẽ đi đến được một thỏa thuận để giải quyết vấn đề.
"Vấn đề chính của cuộc đàm phán sẽ là thông báo về những gì chúng tôi đang làm trong vấn đề người di cư, và nếu cần thiết phải tăng cường những biện pháp này mà không vi phạm nhân quyền, thì chúng tôi sẵn sàng tăng cường để đạt thỏa thuận" với Mỹ, ông Lopez Obrador khẳng định.