Tranh cãi về bản án 30 năm tù của tỷ phú Eike Batista

• Vì sao tỷ phú Vincent Bolloré bị bắt?

"Vì là doanh nhân nổi tiếng thế giới, nên những hành vi làm ăn phi pháp của ông ấy tiềm ẩn nguy cơ bôi bẩn môi trường kinh doanh cũng như danh tiếng của Brazil, để lại những hậu quả sâu sắc với niềm tin của nhà đầu tư cũng như doanh nhân trong thời gian qua đã đánh giá Brazil như một lựa chọn đầu tư hiệu quả", Thẩm phán Marcelo Bretas phát biểu sau khi tỷ phú Eike Batista bị tuyên 30 năm tù vì phạm tội đưa hối lộ và rửa tiền hôm 4-7. 

Luật sư Fernando Martins, người bảo vệ quyền lợi pháp lý cho tỷ phú Eike Batista vừa đệ đơn kháng cáo đối với quyết định của Thẩm phán Marcelo Bretas, dành cho thân chủ của mình. 

Theo giới truyền thông, ông Eike Batista đang bị quản thúc tại gia, còn cựu Thị trưởng Rio de Janeiro Sergio Cabral, người nhận hối lộ từ nhà tỷ phú này đang bóc lịch trong tù. Được biết, ông Eike Batista từng chuyển hơn 16,5 triệu USD vào các tài khoản của cựu Thị trưởng Rio de Janeiro, để ông Sergio Cabral cho phép nhà tỷ phú ký hợp đồng xây dựng với thành phố này.

10 năm trước (2008-2018), ông Eike Batista được tạp chí Forbes bình chọn là người giàu thứ 142 thế giới, và chỉ 4 năm sau (2012), nhà tỷ phú này đã được xếp đứng thứ 7 thế giới với số tài sản trị giá hơn 35 tỷ USD. 

Năm 2007, khi mới thành lập Tập đoàn Dầu khí OGX, ông Eike Batista đã thất bại trong việc thu hút số vốn 500 tỉ USD. Giới truyền thông coi ông Eike Batista là doanh nhân thích mạo hiểm. 

Theo giới kinh tế, một trong những nguyên nhân khiến ông Eike Batista rơi vào thảm cảnh hiện nay xuất phát từ các mỏ dầu thuộc Tập đoàn Dầu khí OGX của nhà tỷ phú này có trữ lượng thấp hơn nhiều so với dự đoán trước đó. 

Tháng 10-2013 là khoảng thời gian đen tối nhất đối với ông Eike Batista - phải viết đơn xin phá sản cho OGX và đây là vụ phá sản lớn chưa từng có ở khu vực Mỹ Latinh. Bởi thượng tuần tháng 10-2013, OGX không thể thanh toán khoản lợi tức 45 triệu USD cho các nhà đầu tư trái phiếu. 

Cổ phiếu OGX mất giá tới 90% hồi cuối năm 2013, do không đạt mục tiêu sản xuất và lợi nhuận. Và vì OGX là "công ty con" của Tập đoàn EBX do ông Eike Batista làm Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành, nên cũng bị ảnh hưởng từ việc này - mất 40% giá trị chỉ trong 1 ngày - giảm từ 0,21 USD xuống 0,12 USD một cổ phiếu. Sự trượt dốc của ông Eike Batista còn khiến 300 công ty giao dịch ở Brazil bị liên lụy với tổn thất lên tới 203 tỉ USD.

Sau khi tài sản chỉ còn chưa tới 1 tỷ USD, ông Eike Batista đã phải bán bớt siêu xe, trực thăng, máy bay riêng, du thuyền và khách sạn Gloria ở Rio de Janeiro để trang trải nợ nần. Và scandal hối lộ bị phát hiện đã phơi bày sự thật - phần lớn tài sản được gây dựng nhờ vào mối quan hệ cá nhân với giới chức cấp cao. 

Ủy ban An ninh Brazil (CVM) từng cáo buộc ông Eike Batista phạm tội giao dịch nội gián với tư cách là Chủ tịch của Công ty Dầu mỏ Oleo & Gas Participacoes (tên gọi cũ là OGX) và Công ty đóng tàu OSX - công ty chị em với OGX. CVM từng nói với hãng Reuters rằng, ông Eike Batista có dính líu tới 6/9 cuộc điều tra mà Tập đoàn EBX phải đối mặt. 

Theo hãng CNN, hơn 30 tỷ USD của ông Eike Batista đã bốc hơi chỉ trong 20 tháng. Nên ông Eike Batista từng được giới truyền thông coi là một trong những tỷ phú đen đủi nhất thế giới. 

Khi là tỷ phú giàu nhất Brazil năm 2012, ông Eike Batista từng tuyên bố (khi trả lời phỏng vấn với hãng Bloomberg), sẽ sớm vượt nhà tài phiệt viễn thông Mexico Carlos Slim để thành người giàu nhất thế giới.

Ông Eike Batista từng là biểu tượng của sự bùng nổ kinh tế ở Brazil - gây dựng sự nghiệp khi hơn 20 tuổi, từ hai bàn tay trắng, từng là người giàu nhất Brazil và thứ 7 thế giới, khi kinh doanh dầu mỏ và khai khoáng ở Brazil với khối tài sản hơn 35 tỷ USD. 

Sau khi thành công trong lĩnh vực khai khoáng, dầu mỏ, đóng tàu, logistics và xây dựng công, ông Eike Batista khiến dư luận dậy sóng với lối sống xa hoa cùng dàn siêu xe, trực thăng, máy bay riêng và du thuyền. 

Có tin nói rằng, khối lượng tài sản của tỷ phú Eike Batista đã nhanh chóng "bốc hơi" do thị trường nhà đất sụt giảm, cùng thời điểm ông trở thành đối tượng bị điều tra trong chiến dịch Car Wash. 

Năm ngoái, khi lục soát biệt thự trên sườn đồi của ông Eike Batista, cảnh sát Brazil tìm thấy chiếc Lamborghini Aventador trong phòng khách, cùng 1 két sắt đầy tiền mặt, nhưng chủ nhân không có nhà. Trước đó, ông Eike Batista từng bán 1 chiếc Lamborghini Aventador với giá 1,1 triệu USD. 

Sau khi cảnh sát ra lệnh truy nã trên thế giới, người ta thấy ông Eike Batista xuất hiện ở Brazil, và bị bắt giam. Nhưng 3 tháng sau, cảnh sát phóng thích và quản thúc ông Eike Batista tại gia, trước khi nhà tỷ phú này hầu tòa và nhận bản án 30 năm tù.