Đi tìm nguyên nhân của thảm kịch khinh khí cầu Hindenburg

22:00 12/02/2017
Ngày 6-5-1937, chiếc khinh khí cầu Hindenburg nổ tung khi sắp đáp xuống căn cứ không quân Lakehurst gần New York. Sự cố bi thảm này làm chết 36 người. Vụ nổ của một trong những cỗ máy thương mại xuyên Đại Tây Dương đầu tiên đó là kết quả của một sơ suất trong chế tạo hay một sự phá hoại ?

Vào tháng 5-1937, chiếc khinh khí cầu Hindenburg đã vượt Đại Tây Dương 20 lần mà không có trục trặc gì. Chiếc khí cầu sang trọng này quả thật là một sự canh tân. Thật vậy, nó đã khai trương phương cách vận chuyển hành khách bằng khinh khí cầu. Được chế tạo bởi các kỹ sư Đức quốc xã, chiếc khinh khí cầu này là "nhãn mác" của tài năng Đức. Tờ "The Independent" bình luận: "Khinh khí cầu Hindenburg có thể được xem là chiếc máy bay Concorde của thời trước, có thể vượt Đại Tây Dương trong 3 ngày, nhanh gấp đôi so với đi tàu". 

Khinh khí cầu Hindenburg đang bay trên New York.

Ngày xảy ra tai nạn, chiếc khinh khí cầu chở theo 97 người đi từ Francfort đến Mỹ. Dài 248m và đường kính lớn nhất 41m, khinh khí cầu có thể chứa 190.000m3 khí hydro và mang theo 4 động cơ diesel có vận tốc tối đa 135km/giờ. Trong chuyến vượt Đại Tây Dương kéo dài 3 ngày, hành khách có thể đọc sách trong thư viện, dùng bữa trong một nhà hàng nhỏ sang trọng hay nghỉ ngơi tại phòng khách lộng lẫy.

Chuyến hành trình diễn ra êm xuôi cho đến ngày 6-5-1937, lúc chiếc khí cầu đến New Jersey. Một cơn bão khiến nó không thể hạ cánh, do vậy chiếc Hindenburg phải ở trên không vài giờ. Sau đó thời tiết tốt dần để nó có thể thử hạ cánh. Khi đến đúng điểm hạ cánh, các phi công thả dây neo để nó hạ từ độ cao 60m xuống đến đất. Hành khách bắt đầu thu dọn đồ đạc chuẩn bị đi xuống. Đột nhiên một làn khói nhỏ xuất hiện ở phía sau chiếc khinh khí cầu, sau đó khói dày đặc hơn. Ngay lập tức khí cầu bốc cháy ngùn ngụt. Nhiều hành khách nhảy xuống và chết trên đường băng. Những người khác bị chết cháy bên trong khí cầu, số khác chết vì bị khí cầu đè bẹp.

3 ủy ban điều tra đã được thành lập nhằm xác định nguyên nhân thảm họa. Người ta đưa ra kết luận là một tia lửa đã làm cháy khí hydro nhưng lại không nói rõ nguồn gốc của tia lửa hay chỗ rò rỉ. Vào thời kỳ đó, cả chính quyền Đức cũng như Mỹ đều không muốn điều tra về một sự phá hoại vì sợ sẽ gây ra một rắc rối ngoại giao. Thế nhưng vài năm sau chính người Đức đã nêu ra giả thuyết đó, lập luận rằng phía Mỹ muốn làm hoen ố hình ảnh của chế độ quốc xã nhưng họ không thể đưa ra được bằng chứng nào. Thảm kịch này đã kết thúc việc vận chuyển hành khách bằng khinh khí cầu.

Cho đến năm 1997, chuyên gia về khí hydrô Addison Bain và một nhóm nghiên cứu của cơ quan NASA lại quan tâm đến thảm kịch. Họ khẳng định rằng khí hydrô không phải là nguyên nhân. Trước tiên, ngọn lửa trùm lên khinh khí cầu có màu đỏ rực trong khi khí hydrô không tạo ra ngọn lửa nhìn thấy được. Kế đến, không có nhân chứng nào nói đến mùi tỏi cay nồng hòa vào với hydrô để giúp phát hiện khi có rò rỉ.

Các điều kiện thời tiết có thể giải thích cho tai nạn. Cơn bão đã khiến khí cầu không thể hạ cánh có chứa một điện tích lớn, và những tia sét ngang dọc trên bầu trời quanh khí cầu. Addison Bain cũng lấy được 2 mẫu vải bọc khí cầu, giống như thứ đã được dùng để chế tạo Hindenburg.

Những thực nghiệm cho thấy để chắc chắn hơn, vỏ của khinh khí cầu được gia cố bằng một hợp chất gốc nitrate có trong thành phần của thuốc súng. Bên trên lớp sơn dễ nổ đó lại có thêm 1 lớp bột nhôm thường dùng để đẩy tên lửa. Những phần khác của thân được kết nối bằng các khung gỗ phủ sơn dễ cháy.

Chiếc Hindenburg bốc cháy.

Để xác minh cho giả thuyết của mình, Addison Bain cho các mẫu vật chịu những điều kiện thời tiết giống như ngày 6-5-1937. Các mẫu vật lập tức bốc cháy. Nhà nghiên cứu đã tạm đưa ra kết luận: "Triết lý của lịch sử là không nên sơn khinh khí cầu bằng nhiên liệu dùng cho tên lửa".

Đến năm 2013, kỹ sư hàng không Anh Jem Stansfield và các đồng nghiệp nghiên cứu lại thảm họa và nhận thấy rằng chiếc khinh khí cầu đã bị tích tĩnh điện khi đi qua cơn bão, đồng thời có lẽ 1 ống dẫn khí đã bị thủng, đó có thể là nguyên nhân rò rỉ trong những ống thông gió. Khi nhân viên dưới đất nắm lấy các dây neo, họ đã khiến khí cầu tiếp xúc với mặt đất và ngọn lửa đã bùng ra ở phía sau khí cầu, đốt cháy khí hydrô. Khám phá này đã dẹp tan mọi nghi ngờ về phá hoại hoặc do tính chất dễ cháy nổ của lớp sơn.

Mê Linh (tổng hợp)

Chiều 25/12, Tổ công tác số 4 của Bộ Công an tham gia hoạt động GGHB LHQ tại Phái bộ UNMISS, Cộng hòa Nam Sudan đã về đến sân bay quốc tế Nội Bài an toàn, kết thúc tốt đẹp nhiệm kỳ công tác. 18 tháng qua, họ đã có những đóng góp, làm được những điều tuyệt vời cho sứ mệnh GGHB quốc tế, cho người dân Nam Sudan, cho Tổ quốc và lực lượng CAND.

Ngày 25/12, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) chính thức thông báo HLV Mai Đức Chung tiếp tục đảm nhiệm cương vị HLV trưởng Đội tuyển nữ Việt Nam, dẫn dắt đội tham dự Vòng chung kết (VCK) bóng đá nữ châu Á 2026. Quyết định này không chỉ mang ý nghĩa chuyên môn trước mắt, mà còn là sự ghi nhận cho một hành trình cống hiến bền bỉ, lặng thầm nhưng đầy dấu ấn của vị chiến lược gia được xem là “linh hồn” của bóng đá nữ Việt Nam.

Chiều 25/12, Bộ Công an tổ chức Hội nghị tổng kết công tác quản lý tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự (TGTG, THAHS) tại cộng đồng năm 2025, triển khai công tác năm 2026. Thượng tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an, Thủ trưởng Cơ quan Quản lý TGTG, THAHS tại cộng đồng dự và phát biểu chỉ đạo.

Chiều 25/12, Cục Hải quan tổ chức lễ ghi nhận sự kiện tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt mốc 900 tỷ USD. Sự kiện đánh dấu việc Việt Nam lọt vào nhóm 25 nền kinh tế có trị giá xuất nhập khẩu lớn nhất toàn cầu. Tham dự sự kiện có Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi, Cục trưởng Cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ.

Ngày 25/12, Công an TP Hà Nội cho biết, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao phối hợp Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hà Nội triệt xóa 4 ổ nhóm cho vay lãi nặng với số tiền giao dịch tới 300 tỷ đồng, thu lợi bất chính gần 40 tỷ đồng...

Đà Nẵng vừa thanh tra tại Cụm công nghiệp Thanh Vinh (Đà Nẵng), phát hiện nhiều doanh nghiệp xây dựng không có giấy phép. Kết luận thanh tra (KLTT) cũng xác định UBND TP Đà Nẵng đã cấp 61 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) cho Công ty Dinco và Công ty DMT với thời hạn sử dụng lâu dài, trái quy định của Luật Đất đai năm 2003.

Trong khuôn khổ Chương trình “Hồ Chí Minh – Hành trình khát vọng” – Tôn vinh các điển hình tiêu biểu toàn quốc trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh năm 2025, do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức, chiều 25/12, hơn 100 đại biểu đến từ mọi miền Tổ quốc đã tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam.

Ngày 25/12, Công an TP Huế tổ chức hội nghị tổng kết công tác Công an năm 2025, triển khai nhiệm vụ công tác năm 2026. Thượng tướng Lê Quốc Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an dự và chỉ đạo hội nghị. Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tuấn, Giám đốc Công an thành phố chủ trì hội nghị.

Châu Âu vẫn sẽ phải tiến theo con đường mà họ đã chọn, đó có thể xem là kết luận khái quát nhất về những gì đã diễn ra, sau khi Hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) khép lại. Hầu như vẫn không có gì thay đổi về định hướng chiến lược, nhưng thêm vào đó, những bất trắc lại có xu hướng gia tăng.

Liên quan vụ việc phát hiện nhóm đối tượng mổ thịt hàng trăm con lợn chết nghi ngờ do dịch bệnh ở Khánh Hòa, thông tin từ Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Khánh Hòa ngày 25/12 cho biết, đã tống đạt quyết định khởi tố 7 bị can về tội danh “Vi phạm quy định về an toàn thực phẩm” theo quy định tại điều 317 BLHS.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文