Đức điều tra vụ xuất khẩu thiết bị công nghệ hạt nhân cho Iran
Một ngày tháng 8/2012, một nhóm cảnh sát Đức mặc áo chống đạn được lệnh khám xét khẩn cấp một căn nhà ở quận Poppenbuttel thành phố Hamburg và bắt giữ chủ nhà tên là Gholamali K. và con trai Kianzad K.. Hai người Đức gốc Iran này bị nghi ngờ hoạt động trong nhóm buôn lậu các thiết bị van phục vụ chương trình hạt nhân của Iran.
Cùng lúc đó, các nhà điều tra Đức cũng lục soát nhiều văn phòng tại các thành phố lớn khác - như Oldenburg, Weimar và Halle - và bắt giữ thêm 2 người khác. Tất cả 4 nghi can được coi là những người ủng hộ các nỗ lực trở thành cường quốc hạt nhân của Tehran. Các cuộc điều tra cho thấy nước Đức vẫn còn là trung tâm phân phối hàng cấm cho chương trình hạt nhân của Iran, bất chấp những biện pháp trừng phạt cứng rắn của Liên Hiệp Quốc.
Không minh bạch thì sẽ không ngừng tranh cãi
Sự hợp tác giữa hai nước Đức và
Theo một báo cáo mới đây của Cơ quan Điều tra tội phạm Hải quan Đức (ZKA), nước Đức là "tâm điểm" trong hoạt động xuất khẩu thiết bị công nghệ hạt nhân cho Iran. Báo cáo cũng cho biết nỗ lực ngăn chặn hoạt động xuất khẩu bất hợp pháp này là "thách thức to lớn" của ZKA. Việc bán những sản phẩm công nghệ cao giúp phát triển chương trình hạt nhân của
Điều đó có nghĩa là Berlin muốn gây sức ép buộc Tehran minh bạch hơn trong chương trình hạt nhân của mình, trong khi Thủ tướng Đức Angela Merkel từng cam kết với thế giới rằng, những biện pháp trừng phạt Iran luôn là ưu tiên hàng đầu của nước Đức, cũng như hứa hẹn với thế giới vào tháng 11/2007 rằng Đức bảo đảm giao dịch thương mại với Iran "sẽ không tìm kiếm những con đường mới". Đây là chính sách mà chính quyền Đức luôn đeo đuổi trong những cuộc đàm phán với
Tình ngay lý gian
Các sản phẩm xuất khẩu được phát hiện lần này là thiết bị van, thành phần chủ yếu để khởi dộng các lò phản ứng nước nặng và đưa chúng vào vòng kiểm soát. Một lò phản ứng nước nặng như thế được xây dựng tại thành phố Arak ở miền Bắc Iran với dân số vào khoảng 470.000 người, nằm cách Tehran 280 km. Lò phản ứng Arak được thiết kế để sản xuất các chất đồng vị phóng xạ sử dụng trong y khoa, song cũng dùng để điều chế được plutonium và tritium - hai chất có thể được dùng để sản xuất quả bom hạt nhân!
Ví dụ, với sự trợ giúp của lò phản ứng nước nặng, Ấn Độ có thể sản xuất chất liệu phân hạt nhân để cho ra đời đầu đạn hạt nhân đầu tiên của nước này. Lò phản ứng
Cảnh bắt giữ hai cha con Gholamali K. và Kianzad K. |
Đức đang tiến hành cuộc điều tra hoạt động xuất khẩu bất hợp pháp trong chiến dịch có tên mã là "Ventilator", đặt tên theo từ Đức cho thiết bị van là Ventile. Các nhà điều tra cho biết: Giao dịch mua bán thiết bị van bắt đầu hình thành vào khoảng năm 2007 khi một người Iran tên là Hossein T. gặp kỹ sư người Đức tên Rudolf M, 78 tuổi, ở thành phố Weimar miền Đông nước Đức. Rudolf M. sở hữu một công ty chế tạo máy từ năm 1995 và ông nổi tiếng là chuyên gia trong lĩnh vực này.
Theo các công tố viên liên bang, Hossein T., 48 tuổi, điều hành nhiều công ty có mối liên kết chặt chẽ với chương trình hạt nhân Iran. Năm 2007, Hossein T. đã nhận đơn đặt hàng quan trọng từ một công ty
Tháng 6/2010, Liên Hiệp Quốc đưa MITEC vào danh sách đen các công ty tích cực trợ giúp chương trình hạt nhân gây tranh cãi của
Hossein T. bị nghi ngờ là người cung cấp các sản phẩm phục vụ chương trình hạt nhân cho MITEC. Theo hồ sơ điều tra của Đức, trong số 1.800 thiết bị van với 3 mẫu khác nhau - một số được rèn và số khác được đúc - có một số có vẻ như vô thưởng vô phạt song số khác đặc biệt "được thiết kế vào mục đích sử dụng trong các lò phản ứng hạt nhân". Số van này là thành phần cốt yếu cho lò phản ứng
Các nhà điều tra Đức cho biết, Rudolf M. và Hossein T. có những cuộc gặp mặt thường xuyên để thương lượng giao dịch, cụ thể khoảng tháng 5/2009. Kianzad K., 25 tuổi, con trai của Gholamati K., được cho là cũng có mặt trong những cuộc đàm phán bí mật và thành công này. Trong khi Gholamati K., 59 tuổi, điều hành công ty chuyên xuất khẩu thiết bị van và máy bơm. Theo hồ sơ điều tra, chuyến hàng thiết bị van đầu tiên rời Đức vào ngày 29/10/2010 và đến Thổ Nhĩ Kỳ trước khi tới
Vào mùa xuân năm 2009, giới chức Đức đã cảnh báo với Rudolf M. rằng các công ty Iran đang cố gắng sở hữu cho bằng được công nghệ tiên tiến của Đức. Nhưng Rudolf M. trả lời ông chỉ nhận được yêu cầu miệng về việc cung cấp thiết bị cho lĩnh vực công nghiệp dầu mỏ của Iran. Sau đó, Cơ quan Liên bang kiểm soát xuất khẩu và kinh tế Đức (BAFA) ra thông báo đến Rudolf M. nhấn mạnh hoạt động xuất khẩu đến
Ngân hàng thương mại Iran - châu Âu (EIHB). |
Theo các nhà điều tra, Rudolf M. cung cấp các thiết bị van cho người mua không có thật ở Azezbaijan và ông ta biết rõ "số van sẽ được sử dụng ở
Hơn nữa, luật sư Bolz cho biết Rudolf M. không hề biết rằng, các thiết bị van do mình cung cấp được sử dụng để chế tạo bom hạt nhân và chúng thích hợp cho sử dụng bên trong lõi lò phản ứng. Trong khi chờ phiên tòa xét xử, Rudolf M. được tại ngoại với số tiền bảo lãnh là 40.000 euro.
Chuyến hàng thứ 2 gồm 655 thiết bị van trị giá gần 1 triệu euro cung cấp cho một doanh nhân ở thành phố Halle miền Đông nước Đức - người có quan hệ thân thiết với hai cha con Gholamali K. và Kianzad K. - và trong đó 51 van đã đến được Iran. Doanh nhân ở
Các nhà điều tra Đức hy vọng họ có thể khai thác các mối quan hệ của Hossein T. để làm rõ toàn bộ mạng lưới các công ty Đức cung cấp thiết bị công nghệ cao cho công nghiệp hạt nhân
Năm 2008,
Một sự kiện xảy ra vào tháng 2/2011 còn cho thấy
Đằng sau những cánh cửa đóng kín, người
Xem ra những biện pháp cấm vận thắt chặt hơn của châu Âu và Liên Hiệp Quốc có lẽ quá muộn để chặn đứng những chuyến hàng thiết bị van hướng đến