Mexico: Hàng chục sinh viên mất tích bí ẩn
Những sinh viên mất tích xuất thân từ gia đình nghèo khó và họ đang được đào tạo tại trường sư phạm đặc biệt ở thị trấn Ayotzinapa, miền Nam Mexico. Ngày 26/9 vừa qua, nhóm sinh viên đến thành phố Iguala để gây quỹ cho chiến dịch chống lại các luật giáo dục mới của chính phủ thì bất ngờ đụng độ với cảnh sát địa phương và 43 người biến mất bí ẩn ngay sau đó. Một số người tin rằng, nhóm sinh viên là nạn nhân của những phe phái chính trị. Một số khác cho rằng do họ chống đối thủ đoạn tống tiền của băng đảng “Guerreros Unidos” nên họ bị sát hại.
Vụ nổ súng vào 3 chiếc xe buýt chở sinh viên làm chết tại chỗ 6 người và dân địa phương nhìn thấy cảnh sát đẩy những sinh viên còn sống lên xe chở đi đâu không rõ.
Mới đây, 28 thi thể - trong đó một số được cho là sinh viên - được phát hiện trong một ngôi mộ tập thể gần thành phố Iguala và sau đó thêm nhiều ngôi mộ tập thể khác được tìm thấy. Sau vụ việc, 22 cảnh sát địa phương bị bắt giữ, 4 người đang bỏ trốn và số cảnh sát còn lại bị cách chức.
Ngày 8/10, hàng chục ngàn người dân ở Mexico City cùng hàng chục bang khác đã xuống đường tuần hành lên án cuộc tấn công của cảnh sát và bày tỏ tình đoàn kết với sinh viên.
Tổng thống Enrique Pena Nieto tuyên bố vụ nổ súng vào sinh viên là “hành động vô nhân đạo, gây đau buồn và không chấp nhận được", đồng thời chính thức giải tán toàn bộ lực lượng cảnh sát thành phố Iguala, thay thế bằng cảnh sát liên bang.
Trong những ngày này, lực lượng hiến binh bán quân sự thường xuyên tuần tra trên các tuyến đường thành phố Iguala. Chính quyền liên bang đang tập trung điều tra hai vợ chồng Thị trưởng Iguala - Jose Luis Abarca và Maria de los Angeles Pineda - được cho là đã bỏ trốn từ ngày 30/9.
 |
| Thị trưởng Jose Luis Abarca và vợ, Maria de los Angeles Pineda. |
Người dân cho biết thành phố Iguala thay đổi rất nhiều từ khi Jose Luis Abarca lên làm thị trưởng cách đây 2 năm. Một tờ báo lớn của Mexico gọi hai vợ chồng thị trưởng là "cặp đôi quyền lực" cai quản Iguala với 150.000 dân một cách hà khắc.
Sergio Fajardo, chủ nhân một trạm phát sóng radio ở Iguala, cho biết, gia đình thị trưởng có mối quan hệ mật thiết với bọn tội phạm buôn lậu ma túy và đó là "bí mật công khai" ở Iguala cũng như bang Guerrero. Mọi người đều biết rõ 3 anh em của Pineda, vợ thị trưởng, là thành phần chủ chốt trong băng nhóm tội phạm có tổ chức nổi tiếng tàn bạo Beltran-Leyva, 2 người trong số đó đã bị bắn chết trong một cuộc đối đầu với băng nhóm khác cách đây 5 năm. Riêng người thứ 3 tên là Alberto Pineda, mệnh danh là "người xóa bỏ", rời khỏi nhà tù năm 2013 và được cho là thủ lĩnh nhóm Guerreros Unidos - một nhánh của Beltran có tham vọng chiếm cứ toàn bộ Iguala.
 |
| Hình ảnh những sinh viên mất tích trong một cuộc tuần hành ở Mexico. |
Ủy viên An ninh Quốc gia Monte Alejandro Rubido thừa nhận Guerreros Unidos - băng nhóm dính líu đến vụ mất tích của hàng chục sinh viên sư phạm - kiểm soát hoạt động buôn lậu cần sa và hêrôin đến thành phố Chicago nước Mỹ.
Theo thông tin mới nhất, Thị trưởng Abarca có tên trong bảng lương của Guerreros Unidos và được trả 155.000 USD/tháng để nhắm mắt làm ngơ trước mọi hoạt động của nhóm tội phạm. Abarca đã sử dụng lực lượng cảnh sát để kiểm soát thành phố và thậm chí bị tố cáo giết chết nhà tổ chức cộng đồng địa phương Arturo Hernandez - chồng của bà hội viên Hội đồng thành phố Sofia Mendoza - năm 2013.
Mendoza cho biết ,Hernandez và Abarca đối đầu với nhau từ lâu và chồng bà bị thị trưởng bắn vào đầu nhưng sau đó công tố bang cũng không có hành động gì.
 |
| Một hố chôn tập thể, nơi phát hiện 28 thi thể. |
Thống đốc bang Guerrero, Angel Aguirre và Tổng thống Pena Nieto đều đang chịu sức ép từ nhiều phía buộc phải nhanh chóng giải quyết vụ bắn giết và bắt cóc sinh viên này. Năm 2012, khi còn là ứng cử viên tổng thống, Pena Nieto đã thẳng thắn chê bai sự yếu kém của Tổng thống đương nhiệm Felipe Calderon trong cuộc chiến chống tội phạm buôn lậu ma túy.
Sau khi đắc cử ông đã mạnh tay hơn với những vụ bắt giữ hay tiêu diệt nhiều ông trùm các tập đoàn quyền lực nhất - Miguel Angel Trevno (tức Z-40) của Zetas, Hector Beltran-Levya của nhóm Beltran, Vicente CarrilloFuentes của Juarez Cartel và nổi bật nhất là vụ bắt giữ trùm Joaquin "El Chapo" Guzman của Sinaloa Cartel. Tuy nhiên, những vụ bạo lực kinh hoàng như ở Iguala vẫn tiếp tục xảy ra trên đất nước Mexico.
Trước đó, người ta còn nhớ vào ngày 30/6/2014, quân đội đã thảm sát 22 người mà không qua xét xử trước tòa án tại một nhà kho chứa thóc ở thành phố San Pedro Limon miền Nam Mexico. Những vụ việc như thế cho thấy rõ mức độ bạo lực mà cảnh sát và quân đội Mexico sử dụng đối với những người dân không vũ trang đã lên đến mức độ như thế nào