Một “Schindler” của Italia đã sụp đổ
Viên sĩ quan cảnh sát Giovanni Palatucci được vinh danh là “Người chính trực giữa các quốc gia” vì đã cứu vớt 5.000 người Do Thái trong Thế chiến II. Thế nhưng ngày 20/6 vừa qua, tờ International Herald Tribune đã tiết lộ rằng viên sĩ quan cảnh sát đó, người được cả thế giới tin rằng đã cứu vớt 5.000 người Do Thái trong Thế chiến II, thật ra là một diễn viên của “Giải pháp cuối cùng”. “Vị cứu tinh của người Do Thái thật ra là một kẻ đồng tình thực thi các luật lệ kỳ thị chủng tộc tại Italia.
Viện Tưởng niệm diệt chủng ở Washington vừa phá đổ tượng đài của Giovanni Palatucci. Người ta đặt cho ông biệt danh là "Schindler của Italia", "Thiên thần hộ mệnh của người Do Thái", "vị thánh phù hộ" ở Fiume. Đó là một "người chính trực giữa các quốc gia" tại Viện Tưởng niệm Yad Vashem ở Jerusalem. Tòa thánh Vatican thậm chí đã phong thánh cho ông.
Theo thông tin vừa đăng tải trên tờ Internatinal Herald Tribune, Trung tâm Primo Levi nhận định qua công trình của hơn 12 nhà nghiên cứu và khẳng định rằng Giovanni Palatucci là "một kẻ đồng tình thực thi các luật lệ kỳ thị chủng tộc mà sau khi tuyên thệ với nước cộng hòa xã hội của Mussolini đã cộng tác với bọn Quốc xã".
 |
| Giovanni Palatucci (phải) và trợ lý Amerigo Cucciniellp. |
Các nhà nghiên cứu cho Trung tâm Primo Levi đã tiếp cận với hơn 700 hồ sơ cho đến nay vẫn ngủ yên trong thư khố của thành phố Rijeka (Croatia), trước đây là thành phố Fiume của Italia. Họ không tìm thấy bất kỳ thông tin nào cho thấy Giovanni Palatucci đã cứu vớt những người Do Thái ở Italia, vùng Balkan và Trung Âu đã đến thành phố này.
|
Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, Oskar Schindler (28/4/1908 - 9/10/1974) là kỹ nghệ gia người Đức sinh tại Moravia. Ông được cho là đã cứu mạng gần 1.200 người Do Thái thoát khỏi nạn diệt chủng bằng cách thuê họ làm công nhân trong các nhà máy của mình ở nơi mà ngày nay thuộc Ba Lan và xưởng sản xuất đạn dược ở nơi mà ngày nay thuộc Cộng hòa Séc. Ông là chủ đề của cuốn tiểu thuyết “Schindler's Ark”, và bộ phim dựa trên tiểu thuyết này “Bản danh sách của Schindler”. |
Là sĩ quan cảnh sát ở Fiume từ năm 1937 đến 1944, Palatucci đã bị quân Quốc xã bắt vì đã liên lạc với quân Anh. Bọn Quốc xã đặt chân lên nước Italia vào năm 1943 và một năm sau đó đã đày ông ta đến trại tập trung Dachau, nơi ông qua đời.
Huyền thoại về ông bắt đầu từ năm 1952. Chú của ông ta là tổng giám mục Giuseppe Maria Palatucci đã kể rằng cháu của ông đã đưa những người Do Thái tại Fiume đến một trại tị nạn ở miền Trung Italia, nơi ông ta có ảnh hưởng, để cứu họ. Huyền thoại đó lớn mạnh tại Israel từ năm 1953, dần dần được Giáo hội La Mã, cộng đồng Do Thái Italia và cảnh sát đúc kết thêm. Đến năm 1990, tên của Giovanni Palatucci được đưa vào Viện Tưởng niệm Yad Vashem.
Trong một quyển sách ấn hành năm 2008, sử gia Italia Marco Coslovich bắt đầu phá vỡ huyền thoại đó. Ông đưa ra giả thuyết rằng rất nhiều người Do Thái đã được cứu khỏi các trại tị nạn vì quân Đồng minh đổ bộ lên Italia vào năm 1943. Theo ông, đất nước Israel non trẻ đang tìm kiếm một sự thừa nhận quốc tế, còn Giáo hội La Mã bị chỉ trích vì sự thụ động đồng lõa và chính quyền Italia muốn quên đi việc đã tuân theo các mệnh lệnh của chế độ phát xít nên liên kết lại để tạo ra “huyền thoại Palatucci”