“Người nguyên tử”, nhân vật thứ sáu trong nhóm "Bộ ngũ Cambridge"

20:15 16/09/2015
Suốt hơn 50 năm, danh tính của các thành viên trong nhóm điệp viên "Bộ ngũ Cambridge" nổi tiếng thế giới đã gây ra nhiều cuộc tranh cãi sôi nổi đồng thời phát sinh không ít sự nghi ngờ về tính xác thực của những tiết lộ.

Trước đây, 4 cái tên điệp viên làm việc cho Cơ quan Tình báo KGB của Liên Xô được công khai là: Kim Philby, Guy Burgess, Donald Maclean và Anthony Blunt. Riêng người thứ 5 trong nhóm Cambridge được tin là một trong hai người - Bletchley Park và sĩ quan Cơ quan phản gián Anh MI-6 John Cairncross.

Như Chuyên đề ANTG đã đề cập, trong quyển "Stalin's Englishman: The Lives Of Guy Burgess" của Andrew Lownie vừa phát hành có nội dung tiết lộ danh tính của người thứ sáu.

Người thứ 6 - Wilfrid Mann.

Nhà vật lý học tài ba của MI-6 Wilfrid Mann được cho là đã trao các bí mật hạt nhân cho KGB cho phép Liên Xô phát triển quả bom nguyên tử của riêng mình. Wilfrid Mann - được các đồng nghiệp ở MI-6 gọi là "Atomic Man" (Người nguyên tử) - chính là cầu nối giữa chương trình vũ khí hạt nhân mới thành hình của Anh với nhóm chuyên gia làm việc dưới quyền nhà khoa học Robert Oppenheimer trong Dự án Manhattan của Mỹ tại vùng sa mạc New Mexico.

Nhưng Wilfrid Mann cũng có một cuộc sống bí mật với vai trò là điệp viên Liên Xô, làm việc với các điệp viên KGB là Donald Maclean, Guy Burgess và Kim Philby tại Đại sứ quán Anh ở Washington từ năm 1943 đến 1951. Vai trò của Mann giúp Maclean cung cấp thông tin chi tiết về những bước phát triển mới nhất trong chương trình nghiên cứu hạt nhân hợp tác giữa Anh và Mỹ cho Liên Xô.

Cuốn sách "Stalin's Enghlishman" của Andrew Lownie.

Được KGB tuyển mộ khi còn là sinh viên Đại học Cambridge năm 1930, Wilfrid Mann được đặt bí danh là “Malone” và được Moscow đánh giá là một điệp viên có tầm quan trọng tương đương với Kim Philby. Ngày 16/7/1945, Mỹ thử quả bom nguyên tử đầu tiên trên thế giới với chiến dịch mật Trinity. Mặc dù chương trình nghiên cứu vũ khí hạt nhân phối hợp Anh - Mỹ được bảo vệ cực kỳ nghiêm ngặt, nhưng với sự giúp đỡ nhiệt tình từ Wilfrid Man và nhóm Cambridge mà người Nga đã có thể tiến hành vụ thử hạt nhân đầu tiên vào năm 1948 trước sự ngỡ ngàng pha lẫn tức giận của London và Washington.

"Người nguyên tử" trước đây hầu như vô danh cho đến khi tác giả Andrew Lownie phát hiện một tài liệu độc lập làm bằng chứng về sự tồn tại của người này khi tìm kiếm tư liệu để biên soạn cuốn tiểu sử mới về Guy Burgess. Năm 1979, Wilfrid Mann từng được đề cập với tên gọi "Basil" trong cuốn "The Climate Of Treason" của nhà báo Andrew Boyle phơi bày sự thật về điệp viên Anthony Blunt. Nhà báo Boyle nhận định: người Israel đã chuyển giao cái tên "Basil" cho sĩ quan phản gián Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) không bao lâu sau khi Thế chiến II kết thúc.

Tác giả Andrew Lownie.

Theo Boyle, các chuyên gia phá mật mã của Mỹ tiết lộ vào cuối năm 1948 rằng, một nguồn tình báo của Liên Xô trong Đại sứ quán Anh đã bí mật chuyển giao thông tin cho KGB trong suốt giai đoạn quan trọng cuối cùng của cuộc chiến. Boyle viết: Sau khi "Basil" được xác định và "lật mặt một cách nhanh chóng và dễ dàng", Basil bị buộc phải lựa chọn tiếp tục làm việc cho KGB với vai trò điệp viên hai mang nằm dưới sự kiểm soát của CIA, hoặc là phải đối mặt với sự truy tố trước pháp luật.

Cuối cùng, "Basil" đồng ý cung cấp cho Maclean những thông tin vô giá trị để không bị truy tố. Mặc dù, Andrew Boyle không nêu tên Wilfrid Mann, song người này dễ dàng bị những người trong nội bộ Đại sứ quán Anh lật mặt. Thật ra, Mann đã tiết lộ về tình bạn của mình với 3 điệp viên Cambridge và thậm chí còn mô tả một cách chi tiết về bữa dạ tiệc nổi tiếng năm 1951 được tổ chức tại nhà của Kim Philby.

Wilfrid Mann sinh năm 1908 tại Anh. Mann học tại Trường St. Paul trước khi đỗ vào Đại học Imperial College London. Năm 1941, Mann sáng chế cỗ máy phân tích uranium nguyên mẫu Jitterburg. Trong những năm đại học, Mann chịu ảnh hưởng từ G. P. Thompson - nhà vật lý học phụ trách chương trình hạt nhân của Anh, về sau hợp tác với Dự án Manhattan phối hợp Anh - Mỹ. Sau thời gian ngắn làm việc trong chương trình hạt nhân Anh ở Canada, Mann trở về Mỹ với vai trò sĩ quan liên lạc tình báo của MI-6.

Nhưng vào tháng 4/1951, Mann bất ngờ bị thay thế khi sự phản bội của Maclean bị phát giác. Wilfrid Mann trở thành công dân Mỹ năm 1959 và giữ im lặng từ đó cho đến khi qua đời tại nhà riêng ở thành phố Baltimore, bang Maryland, Mỹ, vào tháng 3/2001.

Thiên Minh (tổng hợp)
# Bộ ngũ Cambridge KGB MI-6 Người nguyên tử
Facebook Twitter Link gốc
Các tin khác
Ghi từ Công an xã

Thực hiện chỉ đạo của Ban giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai, ngay sau khi sáp nhập để hoạt động theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Công an các xã trên toàn tỉnh đã nhanh chóng ổn định nơi làm việc, chủ động phân công cán bộ phụ trách địa bàn triển khai các biện pháp nghiệp vụ để nắm tình hình, chủ động tấn công tội phạm

các loại.

Hơn 50.000 khán giả bùng cháy với Chương trình “Tổ quốc trong tim”

Tối 10/8, tại Hà Nội diễn ra chương trình nghệ thuật chính luận “Tổ quốc trong tim” nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Với thông điệp “Tổ quốc chẳng ở đâu xa - Tổ quốc là ở trong tim mỗi người”, chương trình mang đến cảm xúc sâu sắc, kết nối ký ức hào hùng của quá khứ với khát vọng vươn mình của hiện tại và tương lai. 

Thăng hoa cảm xúc cùng những giai điệu âm nhạc của lực lượng Cảnh sát thế giới

Tối 10/8, Nhà hát Hồ Gươm trở thành điểm hẹn của những tâm hồn yêu nghệ thuật với việc diễn ra Chương trình Hòa nhạc kèn Cảnh sát thế giới năm 2025 bao gồm phần biểu diễn của các đoàn nhạc, trống hội đến từ lực lượng Cảnh sát thuộc các quốc gia: Liên Bang Nga, Nhật Bản, Trung Quốc, Lào, Campuchia, Saudi Arabia và nước chủ nhà Việt Nam.

Giá trị trung phong ngoại ở V.League

Chỉ cần nhìn lên bảng tỷ số trận tranh Siêu cúp Quốc gia 2024/25 giữa Nam Định và CLB Công an Hà Nội, người hâm mộ cũng đủ thấy trung phong ngoại có tầm ảnh hưởng lớn đến thế nào.

Nỗ lực tổ chức các kỳ thi sát hạch lái xe cho người dân

Trong thời gian hơn 2 tháng, Công an Nghệ An đã tổ chức 85 kỳ sát hạch, cấp Giấy phép lái xe ôtô cho hơn 34.410 học viên, trở thành một trong những địa phương dẫn đầu cả nước trong việc sát hạch lái xe cho người dân ngay sau khi tiếp nhận nhiệm vụ mới.

Tạm giữ hình sự đối tượng hành hung người phụ nữ ở chung cư Hà Nội

Nguyên nhân vụ việc bước đầu xác định, hai gia đình có xảy ra mâu thuẫn từ trước. Đối tượng Đặng Chí Thành nhìn thấy chị N.T.T  ở tầng 1 chung cư nên đến nói chuyện rồi hai bên xảy ra tranh cãi; đối tượng yêu cầu chị T xin lỗi nhưng không được đồng ý nên đã đánh nạn nhân.

Nhiều sai phạm trong cấp phép trang trại chăn nuôi án ngữ cao tốc Bắc – Nam

Theo kết luận của Thanh tra tỉnh Hà Tĩnh, dự án Trang trại sản xuất nông nghiệp tổng hợp tại xã Việt Tiến, huyện Thạch Hà (cũ) đã có nhiều thiếu sót, sai phạm trong quá trình chấp thuận chủ trương đầu tư và điều chỉnh quy hoạch, dẫn đến dự án này án ngữ, nằm chính diện khi triển khai xây dựng cao tốc Bắc – Nam.

Công an Cao Bằng tạo "lá chắn mềm" trong phòng ngừa tội phạm mua bán người

Trước những diễn biến phức tạp của tội phạm mua bán người, Công an tỉnh Cao Bằng đã chủ động phối hợp với các cơ quan, ban ngành, đoàn thể đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân. Bằng nhiều hình thức linh hoạt, gần gũi với đời sống cộng đồng, công tác phòng ngừa đang phát huy hiệu quả rõ rệt, góp phần tạo "lá chắn mềm" từ chính ý thức cảnh giác của người dân, nhất là người dân ở vùng sâu, vùng xa, khu vực biên giới.

Khi sự nhân đạo bị bóp nghẹt giữa chiến tranh

Gaza đang chìm trong một cuộc khủng hoảng nhân đạo chưa từng có, nơi giao tranh ác liệt, lệnh phong tỏa kéo dài và nguồn viện trợ thiếu hụt đã biến vùng đất của hàng triệu dân thường thành "miền đất chết".

Hà Nội ngày nắng 35 độ C, miền Trung nóng bức

Theo dự báo, hôm nay Thủ đô Hà Nội cũng như các tỉnh thành khác ở miền Bắc ngày vẫn còn nắng nóng với mức nhiệt 35 độ C nhưng về chiều tối có thể có mưa dông. Miền Trung duy trì nơi nắng nóng gay gắt trên 37 độ C, trời oi bức.

Khuyến cáo khẩn khi dịch bệnh Chikungunya tăng tại nhiều nước

Chikungunya là bệnh nhiễm virus Chikungunya do muỗi Aedes (muỗi vằn) truyền, đang bùng phát tại nhiều nước trên thế giới và trong khu vực. Theo Bộ Y tế, hiện Việt Nam chưa ghi nhận ca bệnh Chikungunya nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh Chikungunya xâm nhập vào nước ta và lây lan nhanh trong cộng đồng dân cư.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.