Tình báo – Nhân tố quyết định sự sống còn của Israel
Vào giữa những năm 1970, trong một cuộc phỏng vấn trên đài phát thanh, nhà báo người Israel đã hỏi Tướng Mordechai, Tổng tham mưu trưởng quân đội Israel: "Nếu ông bị buộc phải đến sống trên một hoang đảo và chỉ được chọn một thứ duy nhất để mang theo, ông sẽ chọn thứ gì?”, viên tướng này đã trả lời không chút lưỡng lự: "Một sĩ quan tình báo”.
Ông giải thích ngay sau đó rằng với tư cách là Tổng tư lệnh quân đội, ông sẽ không thể ra lệnh cho các lực lượng dưới quyền mình tham chiến một khi chưa có được những thông tin tình báo đầy đủ và chính xác.
| Lực lượng tác chiến trên mạng của Israel luôn được xếp hàng đầu trên thế giới. |
Đất nước của những điều đặc biệt
Israel có diện tích nhỏ bé, tựa vào biển Địa Trung Hải, một dải đất không có chiều sâu chiến lược trong trường hợp bị xâm lược. Hơn thế nữa, ngay từ khi mới ra đời, quốc gia này đã bị cô lập giữa vòng vây của những đất nước láng giềng mang thái độ thù địch, những quốc gia phản đối việc thiết lập nhà nước Do Thái và cho đến tận hôm nay vẫn tiếp tục từ chối sự tồn tại của nó.
Quan trọng hơn cả là số nhân khẩu của Israel là vô cùng ít ỏi nếu so sánh với các quốc gia láng giềng. Nhà nước Do Thái có gần 8 triệu dân, chỉ có ba nước láng giềng là ít dân hơn nó: Lebanon: hơn 4 triệu, Palestine với 4,2 (1,7 ở Gaza và 2,5 ở Bờ Tây) và Jordan, chỉ với hơn 7 triệu. Đối với những nước còn lại, sự mất cân đối là rõ ràng: Syria có gần 23 triệu dân, Iraq 32 triệu người, Ai Cập cũng như Iran, có hơn 80 triệu dân.
Các nhà lãnh đạo của Israel biết rõ rằng đất nước mình có thể dễ dàng bị xóa sổ khỏi bản đồ trong một cuộc xâm lược quân sự. Vì vậy, thua trong một cuộc chiến luôn không phải là một lựa chọn, bởi vì kết quả của trận chiến không chỉ liên quan tới sự toàn vẹn lãnh thổ mà còn là sự sống còn của Israel.
Cách duy nhất để nhà nước Do Thái tồn tại là phải biết càng sớm càng tốt những gì các đối thủ đang chuẩn bị, để lường trước bất kỳ cuộc tấn công nào, thậm chí là ra tay trước để ngăn chặn và vô hiệu hóa mọi mưu đồ phát triển sức mạnh quân sự của đối thủ, và như thế các mối đe dọa sẽ không bao giờ có khả năng hình thành. Những phân tích trên đã giải thích cho thấy vì sao kể từ khi thành lập, hơn bất cứ quốc gia nào khác trên thế giới, Israel đã đặt trọng tâm vào công tác tình báo – tấm lá chắn vững chắc bảo vệ cho sự sống còn của họ.
Kể từ vụ ám sát mười một vận động viên Israel trong Thế vận hội Olympic ở Munich năm 1972, cũng như sau hàng loạt cuộc tấn công tàn nhẫn của một số tổ chức vũ trang của đối thủ nhắm vào không chỉ các mục tiêu quân sự mà cả những mục tiêu dân sự khác, Israel hiểu rằng họ phải tìm mọi cách tự bảo vệ mình khỏi các cuộc tấn công khủng bố bên trong lãnh thổ cũng như những cuộc tấn công bên ngoài lãnh thổ, những cuộc tấn công nhắm vào các hãng hàng không, các đại sứ quán và công dân nước họ đi du lịch nước ngoài.
| Israel - một dải đất nhỏ bé, lưng tựa vào biển Địa Trung Hải, không có chiều sâu chiến lược trong trường hợp bị xâm lược. |
Tình báo luôn là ưu tiên hàng đầu
Để đối phó hiệu quả với những thách thức nói trên, nhà nước Do Thái buộc phải dành một phần đáng kể nguồn lực của mình cho các hoạt quốc phòng, tình báo và an ninh nội bộ. Israel đã xây dựng được một bộ máy quân sự hùng mạnh nhất ở Trung Đông.
Bộ máy quân sự này lại được sự hỗ trợ tối đa của các lực lượng tình báo, những người luôn đi trước và hoạt động âm thầm trong bóng tối, những hoạt động cực kỳ hiệu quả của những lực lượng này chính là lý do để giải thích cho những thành công vang dội của các chiến dịch quân sự của Israel.
Kể từ khi thành lập đến nay, đã có rất nhiều chính quyền kế tiếp nhau lãnh đạo đất nước Do Thái, dẫu khuynh hướng chính trị và phong cách hành động khác biệt rất xa nhau nhưng tất cả các nhà lãnh đạo này đều thống nhất ở một điểm coi hoạt động tình báo là một nhiệm vụ trung tâm của đất nước, hơn thế nữa họ kiên quyết không chấp nhận tình trạng tầm thường hoặc những sai lầm xảy ra trong lĩnh vực này.
Gần như mọi chuyên gia trên thế giới đều cùng chung nhận định: Israel luôn sở hữu lực lượng tình báo tinh nhuệ số một thế giới. Điều có thể chê trách ở họ là trong một số chiến dịch, họ đã sử dụng nguyên tắc “Mục đích biện minh cho phương tiện”, lạm dụng việc ám sát cá nhân.
Trong một số lĩnh vực hoạt động của con người, dường như tồn tại một quy luật rằng một số dân tộc và quốc gia có những “năng khiếu nổi trội” hơn các dân tộc và quốc gia khác.
Nếu như quy luật này đúng thì chắc chắn Israel là một trong những nước được ban cho những “năng khiếu thiên phú” đặc biệt trong hoạt động tình báo. Họ đã thiết lập được một bộ máy tình báo tinh nhuệ, hiệu suất cao trong một thời gian ngắn kỷ lục. Những thông tin tình báo được tích hợp một cách hoàn toàn tự nhiên vào với quá trình xem xét và ra quyết định của chính phủ.
Bối cảnh địa-chính trị, sự tồn tại thường trực các mối đe dọa là những một trong những lý do để giải thích cho sự hiệu quả của bộ máy tình báo Israel nhưng chắc chắn đây không phải là lý do quyết định bởi rất nhiều quốc gia có hoàn cảnh tương tự (diện tích hẹp, môi trường thù địch, cộng đồng...) nhưng chưa một quốc gia nào khác có được thứ “văn hóa tình báo” giống như Israel.
| Xuất sắc trong hoạt động đã trở thành một nghĩa vụ phải thực hiện chứ không còn là một mục tiêu để hướng tới đối với tình báo Israel. |
Những bộ phận nghiệp vụ tình báo và các đơn vị đặc biệt Israel hoạt động theo những nguyên tắc giống như một đội bóng: Người dấn thân vào những cuộc đối đầu ở mức độ gay gắt nhất, ở tầm cao nhất, những người đối mặt với những đối thủ luôn không ngừng cải thiện và nâng cao năng lực của mình, sẽ phải là những người ưu tú nhất, nếu không họ sẽ nhanh chóng bị loại khỏi hàng ngũ.
Người Israel chưa bao giờ nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi và hạ thấp mức độ cảnh giác trước các đối thủ, những đối thủ rất cứng rắn và cũng không ngừng sáng tạo. Xuất sắc trong hoạt động tình báo đối với người Israel đã trở thành một nghĩa vụ phải thực hiện chứ không còn là một mục tiêu để hướng tới.
Chắc chắn rằng kể từ sau ngày 11/9/2001, sau khi giật mình tỉnh thức, bàng hoàng với những mối đe dọa khủng bố tinh vi và tàn khốc giống như những gì mà Bin Laden và đồng bọn đã thể hiện, phần lớn các nước phương Tây đã gấp rút cải tổ lại bộ máy tình báo của mình và trên thực tế, đa phần tính hiệu quả trong các hoạt động của những cơ quan này đã được nâng lên rõ rệt.
Do đó hiện nay rất khó để thiết lập một bảng xếp hạng xác định ai là cơ quan tình báo ưu việt nhất trên thế giới, đặc biệt là khi không có đủ thông tin về cách tổ chức và cấp độ hoạt động của các cơ quan tình báo Trung Quốc, Ấn Độ, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ, v.v...
Nhưng có hai điều chắc chắn: một là tình báo Israel vẫn nằm trong số các cơ quan tình báo tốt nhất thế giới; hai là người Israel biết cách thuyết phục khéo léo để cả thế giới tin rằng tình báo Israel là những người giỏi nhất và sẽ không bao giờ thất bại, đây là một sự thổi phồng có chủ đích, một phần của quá trình gây ấn tượng khiến đối thủ của họ lâm vào trạng thái nghi ngờ và hoang mang.
Nếu trong con mắt của thế giới, Mossad luôn là cơ quan tình báo nổi tiếng nhất của Israel, đó là vì Mossad là cơ quan tình báo đối ngoại, tập trung vào những hoạt động ở nước ngoài. Mossad đã thiết kế và thực thi hàng loạt chiến dịch tình báo cao cấp, ngoạn mục và gây tiếng vang khắp thế giới.
Nhưng trên thực tế Mossad không phải là cơ quan tình báo duy nhất, càng không phải là cơ quan tình báo chủ lực của Israel. Hai cơ quan khác cũng đang đóng góp nhiều, nếu không muốn nói là nhiều hơn, cho an ninh của nhà nước Do Thái. Về đại thể, cộng đồng tình báo Israel được tổ chức thành ba nhánh chính, với các nhiệm vụ cụ thể và riêng biệt:
Aman, Cục tình báo quân đội. Nhận lệnh và trực tiếp báo cáo với Tổng Tham mưu trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng. Aman là bộ phận có số lượng nhân viên đông nhất.
Shin Beth nằm dưới sự chỉ huy của Bộ An ninh Công cộng. Nhiệm vụ chính của Shin Beth là an ninh nội nội địa và phản gián.
Mossad, cơ quan nằm dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Thủ tướng, họ chỉ báo cáo trực tiếp với duy nhất Thủ tướng. Mossad là cơ quan tình báo và hoạt động đối ngoại.
| Lực lượng an ninh Israel tuần tra bên cạnh một ngôi đền thờ ở Jerusalem, nơi luôn ngầm chứa sự thù nghịch. |
Israel là một quốc gia có dân số quá ít ỏi khi so sánh với các quốc gia thù địch nằm xung quanh. Hầu hết quân nhân của nước này là quân dự bị, những người không thể huy động trong thời gian dài nếu muốn tránh những ảnh hưởng tai hại đến nền kinh tế đất nước.
Đây là lý do giải thích tại sao các cơ quan tình báo của Israel đã tiến hành các hoạt động đặc biệt đa dạng, họ phối hợp các hoạt động tình báo và những hoạt động bán quân sự, chủ yếu là các vụ ám sát có chủ đích. Do đó, một số thất bại sẽ là không thể tránh khỏi. Nhưng những thất bại đó đã khéo léo bị che khuất đi bằng những chiến dịch tuyên truyền về các thành công ngoạn mục.
Cần lưu ý rằng những thông tin về thành công hay thất bại của các chiến dịch tình báo Israel rất hiếm khi được các lãnh đạo của nhà nước Do Thái xác nhận chính thức mà hầu hết chúng được lan truyền ở dạng những câu chuyện sử thi.
Mức độ hiệu quả thật sự của các cơ quan tình báo Israel đến đâu thường xuyên trở thành đề tài tranh luận trong các kỳ bầu cử và các ứng cử viên đôi khi phải hé lộ một số sự thực về bộ máy tình báo “hoàn hảo nhất thế giới” này ngay đêm trước ngày bầu cử.