Tình báo Pakistan bị báo buộc dung dưỡng Taliban

Điều này diễn ra bất chấp Mỹ đã từng cảnh báo cắt đứt quan hệ và ngừng khoản viện trợ nhiều tỉ USD cho Pakistan. Báo cáo này đã làm dấy lên câu hỏi rằng, liệu Mỹ có thành công trong cuộc chiến tại Afghanistan trong khi việc hợp tác với Pakistan được xem là yếu tố quan trọng trong việc đánh bại Taliban.

Các quan chức Mỹ cho biết, ngay từ năm 2001, sau khi Mỹ gây áp lực, Chính phủ Pakistan đã lên án Taliban, thế nhưng lúc đó, ISI vẫn có mối quan hệ với Taliban. Nguy hiểm hơn, theo báo cáo của LSE do nhà phân tích - Giáo sư Trường Havard (Mỹ), ông Matt Waldman làm tác giả, sự trợ giúp của ISI cho Taliban được đưa vào cả chính sách của ISI, liên quan đến nhiều quan chức cấp cao Pakistan. Báo cáo viết: "Sự can dự rõ ràng của Pakistan trong cuộc chiến tại Afghanistan cả trên phương diện chống và ủng hộ Taliban càng gây thêm tính chất phức tạp về địa chính trị trong khu vực và thách thức các biện pháp chống khủng bố của Mỹ".

Báo cáo được thực hiện trên cơ sở các cuộc phỏng vấn với các tư lệnh Taliban, cựu quan chức Taliban và các nhà ngoại giao phương Tây. Báo cáo cho biết nếu không có sự thay đổi về hành vi tại Pakistan, sẽ rất khó khăn, nếu không muốn nói là không thể có chiến thắng của lực lượng đa quốc gia và Chính phủ Afghanistan trước phong trào nổi dậy của Taliban. Thế nhưng, phía Pakistan đã bác bỏ báo cáo này.

Theo Thiếu tướng Athar Abbas, người phát ngôn của quân đội Pakistan, cơ quan chủ quản của ISI gọi bản báo cáo đó là "rác rưởi". Ông cho rằng trong quá khứ đã từng bác bỏ nhiều báo cáo với các cáo buộc vô căn cứ như vậy. Theo ông Abbas, ISI cũng đã chịu thương vong rất nhiều trong cuộc chiến chống các tay súng ở Pakistan. Thế nhưng, theo các nhà quân sự, các chiến dịch quân sự của quân đội Pakistan chủ yếu nhắm vào các tay súng Taliban người Pakistan, lực lượng thường tổ chức các cuộc tấn công khủng bố tại Pakistan hơn là nhắm vào quân Taliban từ Afghanistan chạy sang. Quân đội Pakistan từng chống lại sức ép của Mỹ đòi mở các cuộc tấn công vào những khu vực là nơi ẩn náu của quân Taliban trên đất Pakistan bất chấp hàng tỉ USD viện trợ về quân sự và dân sự của Mỹ.

Nhiều nhà phân tích cho rằng, sở dĩ Pakistan ngần ngại chống quân Taliban từ Afghanistan là do tin rằng Taliban là lực lượng có thể đối trọng với ảnh hưởng của Ấn Độ ở Afghanistan sau khi NATO rút khỏi nước này. Theo báo cáo của LSE, sự hỗ trợ của Pakistan cho Taliban tại Afghanistan thông qua thủ lĩnh Taliban là   Mullah Mohammad Omar, người được cho là đang trú ẩn ở thành phố Quetta, Pakistan.

Ngoài ra, còn thông qua mạng lưới Haqqani, đồng minh nhưng hoạt động khá độc lập với Taliban. Mạng lưới Haqqani có cơ sở đặt tại khu vực Bắc Waziristan dọc biên giới Pakistan - Afghanistan. Theo báo cáo, ISI kiểm soát cả Taliban và Haqqani đồng thời có cả đại diện trong ban lãnh đạo của Taliban mang tên Quetta.

Báo cáo của LSE còn cho rằng Tổng thống Pakistan Asif Ali Zardari và nhiều quan chức cấp cao của ISI đã từng thăm 50 tay súng cấp cao của Taliban hồi đầu năm 2010 tại một nhà tù bí mật ở Pakistan và nói với họ rằng họ chỉ bị bắt do áp lực của Mỹ. Theo lời kể của 1 trong số 50 tay súng này, Tổng thống Zardari nói với họ rằng họ sẽ được tha và Pakistan sẽ giúp họ hoạt động. 3 ngày sau khi Tổng thống Pakistan đến thăm, họ đã được thả.

Về chi tiết này, nữ phát ngôn viên của Tổng thống Pakistan, bà Farahnaz Ispahan đã bác bỏ và kêu gọi LSE nên thực hiện nhiều cuộc phỏng vấn hơn tại Pakistan trước khi đưa ra công bố kết quả nghiên cứu. Bà cho rằng phần lớn các cuộc phỏng vấn của LSE chỉ được thực hiện ở Afghanistan. Bản báo cáo của LSE mặc dù chỉ rõ vai trò của Pakistan với Taliban nhưng cũng kết luận rằng nếu Mỹ có phản ứng quá mạnh với Pakistan thì có thể sẽ mang lại tác dụng ngược, quân đội Pakistan càng đối đầu hơn với Mỹ và càng có thêm nhiều vụ  nổi dậy chống Mỹ, gây thêm tình hình bất ổn ở Pakistan.  

Về phía Ấn Độ, các quan chức nước này đang yêu cầu có thêm giải thích từ báo cáo đối với vai trò của Pakistan trong việc chống lại ảnh hưởng của Ấn Độ tại Afghanistan.

Báo cáo của LSE đưa ra trong bối cảnh các nghị sĩ Mỹ đang chất vấn Chính phủ Mỹ với hàng loạt bước lùi về cả quân sự lẫn chính trị của Mỹ tại Afghanistan. Tư lệnh Mỹ tại Afghanistan và Iraq ,tướng  David H. Petraeus và Thứ trưởng Quốc phòng Michael Flournoy có điều trần trước Thượng viện và Hạ viện vào giữa tháng 6 qua để trả lời các câu hỏi về những chiến dịch quân sự của Mỹ ở các tỉnh Helmand và Kandahar tại Afghanistan cũng như các hành vi bất thường của Tổng thống Hamid Karzai.

Tư Lệnh NATO ở Afghanistan, Đại tướng Mỹ Stanley McChrystal nói rằng các nỗ lực nhằm đánh bật phe Taliban ra khỏi vùng Kandahar của Afghanistan đang tiến hành chậm hơn dự kiến.  Số binh sĩ Mỹ và NATO bị giết tại NATO gần đây lại gia tăng.  Khoảng 20 binh sĩ NATO đã bị hạ sát trong các cuộc tấn công của Taliban tại Afghanistan trong vài ngày đầu tháng 6. Nỗi bực dọc trong công chúng cũng đang gia tăng tại châu Âu và Mỹ, sau gần 9 năm chiến đấu chống phe Taliban.

Lên tiếng tại London, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates nói, Washington đang xem xét việc gửi thêm quân tiếp viện để giúp các binh sĩ Anh đang chiến đấu tại tỉnh Helmand của Afghanistan, giáp với Kandahar. Tổng thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen kêu gọi các nước thành viên của liên minh hãy thực hiện lời cam kết của mình, là gửi các huấn luyện viên đến Afghanistan để nâng cao quân số trong các lực lượng quân đội và cảnh sát Afghanistan