“Viên tướng đen” Dayan Murzin và những huyền thoại
Những chi tiết chưa được biết đến về cuộc đời Murzin đã được thể hiện qua những lời kể của các nhân chứng nổi tiếng như Markus Wolf (Giám đốc Cơ quan Tình báo đối ngoại CHDC Đức STASI), Murat Tachmurat - cựu lính lê dương trong thành phần binh đoàn Turkestan của phát xít, về sau là lãnh đạo Đài Phát thanh “Tự do” của Turkmen; Yan Ondrovchak - một cựu du kích của Tiệp Khắc, sau chiến tranh lãnh đạo một ban tình báo bí mật của Tiệp Khắc; nhà sử học quân sự John Howland - con trai một sĩ quan quân đội Anh từng chiến đấu trong lữ đoàn của Murzin tại Tiệp Khắc v.v...
Tại Anh, John Howland đã cho xuất bản một cuốn sách về Murzin, và giờ đây nó đã được dịch ra tiếng Czech và
Lữ đoàn của Murzin trong thời gian hoạt động tại vùng địch hậu ở Tiệp Khắc đã tiêu diệt tới 4.000 tên phát xít, đánh lật hơn 60 đoàn tàu chở trang thiết bị và bom đạn của chúng. Nhưng ngoạn mục nhất có lẽ là vụ Murzin cùng các đồng chí của mình tiêu diệt tên tướng chỉ huy lực lượng xe tăng phát xít Miller, một tay chân thân cận của Hitler.
Dayan Murzin sinh ra tại Bakalin và lớn lên theo nghề sư phạm. Ông đã trở thành hiệu trưởng một ngôi trường làng vào năm 1938. Khi cuộc chiến Liên Xô - Phần Lan nổ ra, Murzin xung phong gia nhập quân ngũ vào năm 1939. Sau quá trình huấn luyện quân sự, ông được cử ra trận vào đúng lúc cuộc chiến kết thúc. Murzin vẫn quyết định sẽ tiếp tục sự nghiệp quân ngũ và xin vào học tại trường huấn luyện của Sư đoàn Bộ binh số 10.
Khi quân Đức bội ước tấn công Liên Xô, sư đoàn của Murzin đang có mặt tại vùng Pribaltic. Sau những ngày tấn công ào ạt ban đầu của địch, đơn vị của Murzin nhanh chóng tụt lại sâu trong vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, nhưng họ vẫn giữ vững đội ngũ, tiếp tục chiến đấu với bọn phát xít ngay trong hậu phương của chúng.
Cứ như vậy, Murzin cùng đồng đội đã ngoan cường chiến đấu trong các vùng lãnh thổ bị địch chiếm đóng, từ
Nhưng những chiến công chủ yếu của Murzin lại lập nên tại Tiệp Khắc, nơi ông được cử tới từ năm 1944. Murzin ban đầu được cử làm Tham mưu trưởng, sau đó là Chỉ huy Lữ đoàn du kích quốc tế mang tên Yan Zizki với nhiều chiến sĩ mang quốc tịch khác nhau như Nga, Tiệp Khắc Ba Lan, Anh,
Vào năm 1944, khi đó, Murzin mới có 33 tuổi. Ông lại có trọng trách lãnh đạo các binh lính và sĩ quan phần lớn đã ở độ tuổi ngoài 40. Để trông có vẻ già hơn, Murzin đã cố tình để một bộ râu đen và dày...
Khi mặt trận hướng Rumani -
Đến lúc này, cấp dưới của hắn bắt buộc phải can ngăn và thừa nhận: sẽ rất nguy hiểm nếu đi lại bằng tàu hỏa tại đây. Chúng buộc phải giải thích cụ thể về việc có một lữ đoàn du kích đang hoạt động dưới sự chỉ huy “của một viên tướng”. Dù biết Murzin chỉ mang quân hàm thiếu tá, nhưng bọn tướng tá Đức đã phịa với Hitler để giảm bớt nguy cơ bị khiển trách. Đó là lý do khiến bọn Đức gọi ông là “viên tướng đen”.
Ngay lập tức, Hitler ra lệnh dùng mọi biện pháp để xóa sổ Lữ đoàn du kích và treo giải thưởng 2 triệu mác cho cái đầu của Murzin.
Và cứ thế, huyền thoại “viên tướng đen” vẫn tiếp tục lan truyền và tồn tại cho đến khi kết thúc Chiến tranh thế giới lần thứ 2. Tháng 5/1945, tướng Krylov và Đại tá Brejnev còn sang Tiệp Khắc gặp trực tiếp Murzin. Hai mươi bốn năm sau, Murzin (với tư cách Anh hùng Tiệp Khắc) mới được gặp lại Leonid Brejnev, lúc này đã là Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô.
Ngày 5/4 vừa qua, kênh truyền hình “Nước Nga” trong một chương trình đặc biệt kỷ niệm 60 năm chiến thắng phát xít đã giới thiệu một bộ phim tài liệu có tên “Viên tướng đen” của đạo diễn Aleksander Sidorov kể về Dayan Murzin