FER: Lực lượng phản ứng đặc biệt của Mexico

FER được cấu thành từ lực lượng nhân sự được tuyển chọn khắt khe của Quân đoàn Đặc nhiệm Mexico hay còn có một cái tên khác là “Đặc nhiệm Murcielago” (Đặc nhiệm Dơi). FER là một trong những nhóm tinh hoa chuyên biệt cao nhất ngay trong Quân đoàn Đặc nhiệm cũng như là đơn vị duy nhất trong số 4 đơn vị được công chúng chính thức biết đến. FER có quyền tiếp cận vào trang thiết bị quân sự chất lượng cao tương đương với đối tác phía Mỹ của họ là Lực lượng Delta (hay tên gọi khác là CAG).

Mặc dù không có cùng kinh phí và kinh nghiệm thực chiến như Lực lượng Delta nhưng họ có thể so sánh ngang ngửa với đối tác phía Mỹ về nhiệm vụ, huấn luyện, vũ khí và phương thức hoạt động. Khẩu hiệu hành động của FER là “Tốc độ, bất ngờ, hành động bạo lực”. Biểu tượng chính của FER có màu xanh lá cây và bao gồm một chiếc trực thăng được bảo vệ bởi những đôi cánh dơi cầm thanh kiếm, trên đường viền của Mexico.

Tác giả bài viết, Javier Sutil Toledano, một nhà phân tích tình báo cấp cao chuyên trách các khu vực Nam Mỹ, Trung Mỹ và vùng vịnh Caribe. Javier Sutil tốt nghiệp ngành triết học, chính trị và kinh tế (của Đại học Vrije Amsterdam) với chuyên ngành nghiên cứu là hòa bình và chiến tranh. Hiện thời ông Javier Sutil đã hoàn tất bằng Thạc sĩ quốc tế về nghiên cứu an ninh, tình báo và chiến lược (của 3 trường đại học  Glasgow, Đại học Dublin và Đại học Charles).

Có rất ít thông tin về FER do bản chất bí mật của họ, tuy vậy nguồn gốc sơ khai của đơn vị này có từ ngày 1/2/1986 với việc hợp nhất “Lực lượng phản ứng chỉ huy tối cao” (FRAM) bao gồm 3 lực lượng đặc nhiệm khác nhau, mỗi lực lượng này lại phối hợp với từng nhiệm vụ tương ứng của mình nhằm cung cấp an ninh chống khủng bố cho sự kiện World Cup năm 1986.

Tuy vậy đơn vị FER mà chúng ta biết ngày nay đã được sáng lập trong năm 1994 mà cái tên ban đầu là “Grupo Aeromóvil de Fuerzas Especiales del Alto Mando” (GAFE, Nhóm máy bay đặc nhiệm chỉ huy tối cao). Cái tên này sau đó lại được đổi thành “Fuerza Especial del Alto Mando” (Đặc nhiệm chỉ huy tối cao). Hiện thời nó chỉ được biết bằng cái tên viết tắt FER (Lực lượng phản ứng đặc biệt).

Thuở ban đầu FER lấy nguồn cảm hứng từ các đơn vị chống khủng bố khác như Trung đoàn dịch vụ không quân đặc biệt Anh (SAS), Lực lượng Delta (Mỹ) và Đơn vị trinh sát của Bộ Tổng tham mưu Israel (Sayeret Matkal). FER hiện là một trong những Đơn vị đặc nhiệm của Lục quân Mexico (SMUs) được đào tạo bài bản và hiệu quả nhất tại khu vực châu Mỹ Latinh, cũng như là một trong những nhóm hoạt động đặc biệt tốt nhất trên toàn cầu.

FER kết hợp các khóa học và chương trình đào tạo đa dạng từ nhiều nước trên thế giới như Mỹ, Pháp, Israel, Đức, Tây Ban Nha v.v... Chức năng chính của FER là an ninh quốc gia và chống khủng bố để bảo vệ tình hình trị an ở Mexico trong trường hợp có họa ngoại xâm hoặc bất ổn nội chính.

Họ cũng thực hiện những nhiệm vụ đặc biệt hoặc sứ mạng có bản chất bí mật cao và tầm quan trọng chiến lược cũng như an ninh quốc gia, được trực tiếp ủy quyền bởi đích thân ngài Tổng thống nước Cộng hòa Mexico, bởi Bộ trưởng Bộ Quốc phòng hoặc các chỉ huy quân đội cấp cao khác.Tuy nhiên, do chiến dịch chống ma túy của Mexico nên FER cũng hay được triệu tập để truy bắt và loại bỏ những đối tượng bị truy nã cũng như những tay buôn lậu ma túy nguy hiểm khác.

Có thể kể ra một số nhiệm vụ chính của FER, bao gồm: các hoạt động ngầm và hoạt động mật, chống nổi dậy, chống ma túy, chống phổ biến vũ khí hạt nhân, chống khủng bố, hành động mật, bảo vệ thực thi (pháp luật), quan sát viên, giải cứu con tin, chiến tranh phi chính quy, xuyên giáp tầm xa, hoạt động đặc biệt và trinh sát. FER chỉ nhận lệnh trực tiếp từ Bộ trưởng Quốc phòng  tư lệnh tối cao trong quân đội và Tổng thống Mexico.

Như trên đã đề cập trong phần giới thiệu, FER là một trong 4 đơn vị chuyên biệt của Quân đoàn Đặc nhiệm Mexico, 3 đơn vị còn lại vẫn bí mật với công chúng. FER trực thuộc Bộ Tư lệnh Hành động đặc biệt quân đội Mexico. Tổng hành dinh được giữ bí mật do tính chất nhạy cảm của nhiệm vụ của họ. Phần lớn các cán bộ của FER là sĩ quan và hạ sĩ quan.

Để có chân trong hàng ngũ FER thì cán bộ được chọn phải thuộc về Quân đoàn Đặc nhiệm và phải là C.O.F.E (viên  chức Quân đoàn Đặc nhiệm) hoặc C.S.F.E. (hạ sĩ Quân đoàn Đặc nhiệm) cũng như phải có ít nhất 1 hoặc 2 khóa đào tạo ở nước ngoài. Một khi đáp ứng được những tiêu chí này thì tân binh phải vượt qua các bài kiểm tra tâm lý, chỉ số thông minh (IQ) và tăng cường thể chất. Khóa huấn luyện này nhằm đảm bảo chắc chắn cho người lính có thể ứng phó linh hoạt những mối đe dọa trên bộ, trên không và trên biển theo nhiều cách khác nhau.

Những khả năng cần có của người lính FER, bao gồm: hành động trực tiếp; những kỹ năng chiến đấu và sinh tồn ở mọi dạng môi trường trên cạn, trong rừng, trong sa mạc, trên núi, cũng như các kịch bản ở vùng nông thôn và thành thị; nhảy dù nâng cao, khả năng thực hiện các cú rơi tự do quân sự (HALO/HAHO); khả năng can thiệp đô thị và cận chiến; lặn chiến đấu chiến thuật; hoạt động trên không; Xạ thủ/ tuyển chọn xạ thủ; tấn công đổ bộ trong cả môi trường ven biển, ngoài biển và dưới nước; bảo vệ yếu nhân và an ninh toàn diện; các hoạt động xâm nhập và phá hoại; chiến tranh du kích; tự vệ cá nhân; xử lý vật liệu nổ và khóa nòng.

Người lính FER liên tục được huấn luyện với các lực lượng đặc nhiệm quốc tế (SOF) và SMUs, chẳng hạn như Nhóm đặc nhiệm Số 7 của lục quân Mỹ và Trung đoàn Bố ráp MARSOC (của Mỹ)), Trung đoàn dù bộ binh Số 1 của Pháp (1er RPIMa), 22 SAS của Anh, và Sayeret Matkal của Israel.

Thêm nữa FER cũng hợp tác với FE-BFP (Đặc nhiệm lữ đoàn súng trường nhảy dù) và Hải quân Mexico (thông qua FES, các hoạt động chống ma túy). Bên cạnh đó cũng cần biết về trang thiết bị và vũ khí được trang bị cho FER. Theo đó, vũ khí và trang thiết bị chiến thuật của FER thuộc loại tốt nhất hiện có và tương đương với các đối tác phía Mỹ và châu Âu.

Ngoài ra, FER được hình thành từ hơn 150 lính. Về các loại vũ khí, bao gồm súng lục là các loại Glock 17, Beretta 92F, Sig Sauer P226 TACOPS; súng tiểu liên là các loại HK MP5A4, MP7A1, H&K UMP; súng ngắn gồm Mossberg 930 và Benelli M4 Super 90; các loại súng trường gồm FX-05, M16A4, M4A1, HK416, Mk18 CQBR, FN SCAR Mk17; súng máy hạng nhẹ gồm các loại FN Minimi, M249 Mk46 Mod 1, MG3, MG4; súng trường thiện xạ gồm Barrett M107A1, M110 SASS, FN SCAR Mk20 SSR, AWC.

Về các loại phương tiện gồm xe bọc thép TPS Black Mamba, Plasan SandCat. Và các loại máy bay gồm trực thăng hạng nhẹ MH-6 Little Bird, và trực thăng đa dụng UH-60L Black Hawk.

Có rất ít thông tin về các hoạt động của FER do bản chất bí mật hành động của họ. Mặc dầu vậy, FER đặc biệt tích cực trong việc tiễu trừ ma túy ở Mexico. Có thể kể ra một số nhiệm vụ nổi tiếng của FER, bao gồm Khởi nghĩa Zapatista (Vào ngày 1/1/1994, quân đội Giải phóng quốc gia Zapatista phối hợp tổ chức cuộc khởi nghĩa Zapatista kéo dài 12 ngày ở bang Chiapas (Mexico) để phản đối việc ban hành Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ.

Quân khởi nghĩa đã chiếm các thành phố và thị trấn ở Chiapas, thả tù nhân và phá hủy hồ sơ đất đai…); Việc bắt giữ Osiel Cárdenas Guillén (trùm ma túy Mexico, nguyên thủ lĩnh các băng Gulf và Los Zetas); Vụ ám sát Arturo Guzman Decena (mật danh Z-1, là một sĩ quan đặc nhiệm của quân đội Mexico, cũng là thành viên cấp cao của Los Zetas, một nhóm tội phạm có trụ sở tại Tamaulipas (Mexico)); Vụ bắt giữ Javier Torres Felix (trùm ma túy Mexico bị giam cầm và là cựu lãnh đạo cấp cao của băng Sinaloa, một tổ chức buôn bán ma túy. Ông ta là anh trai của trùm ma túy đã chết Manuel Torres Félix và là cánh tay phải trước đây của Ismael "El Mayo" Zambada, một thủ lĩnh băng đảng hàng đầu).

Ngoài ra còn có vụ bắt giữ Alfredo Beltrán Leyva (bí danh El Mochomo, trùm ma túy Mexico bị kết án và là cựu lãnh đạo của băng Beltrán-Leyva, một tổ chức buôn bán ma túy. Gã là một trong những trùm ma túy bị truy nã gắt gao nhất Mexico); Vụ ám sát Ignacio Coronel Villarreal (trùm ma túy bị tình nghi người Mexico và là thành viên sáng lập của băng Sinaloa. Y đã làm việc cùng với Joaquín "El Chapo" Guzmán, trùm ma túy bị truy nã gắt gao nhất Mexico); Vụ bắt giữ Omar Trevio Morales “Z-42” (trùm ma túy bị kết án người Mexico và là cựu lãnh đạo của Los Zetas.

Hắn ta là một trong những trùm ma túy bị truy nã gắt gao nhất Mexico); Vụ tóm cổ José Antonio Yépez Ortiz “El Marro” (một kẻ buôn ma túy bị tình nghi người Mexico. Từ năm 2017 đến năm 2020, y từng là thủ lĩnh của băng Santa Rosa de Lima, một nhóm tội phạm có trụ sở tại Guanajuato, Mexico); Hoạt động Jalisco (một loạt các cuộc tấn công ở Jalisco, Mexico và bốn bang lân cận để ngăn chặn việc bắt giữ Nemesio Oseguera Cervantes, thủ lĩnh bị tình nghi của họ); và cuối cùng là tái bắt giữ Ovidio Guzmán López (trùm ma túy người Mexico và là thành viên cấp cao của băng Sinaloa).