Bài 2: Bước chuyển biến tích cực trong quản lý cai nghiện ma túy ở Tây Bắc và Ninh Bình
“Đường lên Tây Bắc xa xôi, nếp nhà sàn thấp thoáng”, câu hát gợi về một vùng đất hùng vĩ, nên thơ tưởng chừng như êm đềm lại có những nốt trầm bởi số người nghiện vào điều trị các cơ sở cai nghiện ở Hòa Bình, Điện Biên có lúc lên tới hàng trăm người. Còn ở vùng đất du lịch Ninh Bình, dù không phải địa bàn trọng điểm về ma túy nhưng cơ sở cai nghiện hiện cũng đang chữa bệnh cho hơn 400 học viên.
Sau ngày 1/3/2025, ở những địa phương này đã có những chuyển biến tích cực khi lực lượng Công an nhận nhiệm vụ mới, trực tiếp quản lý, vận hành các cơ sở cai nghiện.
Hòa Bình chủ động với tinh thần “ vừa chạy vừa xếp hàng”
Cùng với Công an các tỉnh trong cả nước, từ những ngày trước và sau khi tiếp nhận nhiệm vụ mới, Công an tỉnh Hòa Bình - nơi cửa ngõ Tây Bắc, với tinh thần chủ động, trách nhiệm cao “vừa chạy vừa xếp hàng” đã nhanh chóng vào guồng thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện. Qua đó, đưa công tác này được thực hiện thống nhất, xuyên suốt, đồng bộ và có hiệu quả, góp phần bảo đảm ANTT tại trên địa bàn.
Trung tá Bùi Tiến Nam, Phó Phòng CSĐT tội phạm về ma túy Công an tỉnh Hoà Bình cho biết, ngay sau khi tiếp nhận nhiệm vụ tại Cơ sở cai nghiện ma túy từ ngành Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐ, TB và XH), ngày 1/3, Công an tỉnh Hòa Bình đã tổ chức Lễ ra mắt Ban Chỉ huy, CBCS 2 phân khu của Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Hòa Bình; tiếp nhận hơn 600 học viên tại 2 cơ sở cai nghiện cũ của ngành LĐ, TB &XH. Hầu hết, Ban Chỉ huy và CBCS trong Cơ sở cai nghiện đều là những chỉ huy, cán bộ thuộc lực lượng CSĐT tội phạm về ma túy, Cảnh sát khu vực, những cán bộ có kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực phòng chống ma tuý đã chủ động phối hợp với lãnh đạo, cán bộ, công nhân viên của Cơ sở cai nghiện trước đó thuộc ngành LĐ, TB và XH tỉnh để tiếp tục thực hiện và duy trì các hoạt động của cơ sở cai nghiện ma túy.
Chúng tôi đến phân khu số I được mục sở thị cảnh các học viên đang được cán bộ hướng dẫn học nghề đính đá, may túi… Ai cũng chăm chú vào công việc, bàn tay thoắt thoắt làm, gương mặt toát lên niềm tin, quyết tâm cai nghiện ma túy, trở thành người có ích cho xã hội. Học viên Đinh Thanh Hưng (30 tuổi), trú tại TP Hòa Bình chia sẻ: “Tôi vào đây cai nghiện được 20 tháng, các thầy trong trung tâm rất nhiệt tình, động viên. Khi nhận được tin Công an vào đây tiếp quản, lúc đầu tôi cũng lo lắng lắm, nhưng khi gặp cán bộ Công an hướng dẫn, chỉ bảo, định hướng, tôi càng thêm quyết tâm. Sau này cai nghiện thành công, được học nghề, tôi sẽ xin đi làm công nhân, trở thành người có ích cho xã hội”.
Trung tá Đào Mạnh Hưởng, Trưởng Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Hòa Bình cho hay, hiện nay, ở Phân khu số 1 có 304 học viên. Nhìn chung, các học viên đều chấp hành tốt các quy định. Các hoạt động trong cơ sở tiếp tục duy trì hiệu quả, không bị gián đoạn, đứt gãy, chế độ chính sách cho cán bộ và học viên vẫn được đảm bảo. Theo bác Nguyễn Hải Châu (75 tuổi), Tổ trưởng an ninh kiêm tổ phó Tổ 13, phường Dân Chủ “Khu vực này ngày xưa đã làm tốt rồi, nay lực lượng Công an về đây quản lý nề nếp, chính quy rõ hơn, công tác phòng ngừa, đảm bảo ANTT càng được củng cố hơn. Chúng tôi rất phấn khởi, người dân yên tâm sinh sống…”.
Dấu ấn trong công tác quản lý cai nghiện ở miền biên viễn Điện Biên
Cơ sở cai nghiện tỉnh Điện Biên đóng trên địa bàn xã biên giới Thanh Luông, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên. Nơi đây cách xa trung tâm tỉnh, nằm biệt lập giữa lòng chảo Mường Thanh rộng lớn, đường đi lại khó khăn vẫn còn nhiều đoạn đường “ổ gà, ổ voi”. Đón chúng tôi và đưa đi một vòng thực tế, Thượng tá Phạm Huy Toàn, Phó trưởng Phòng CSĐT tội phạm về ma túy- Chỉ huy Phòng phụ trách Đội 6 và Trung tá Nguyễn Trọng Quyết, Trưởng Cơ sở cai nghiện vừa giới thiệu, thông tin qua về Cơ sở này.
Cơ sở có diện tích khiêm tốn hơn 60.000m2 nhưng nơi đây hiện là trụ sở chính, là nơi làm việc, ăn ở, sinh hoạt của 22 CBCS Công an tỉnh được chọn lựa, biên chế về Đội 6 và 54 cán bộ, công nhân viên là lực lượng thuộc quân số của Sở LĐ, TB và XH tỉnh Điện Biên trước đây, cũng như là nơi khám, chữa bệnh, đào tạo học nghề, dạy văn hóa cho 443 học viên. Tuy công suất theo thiết kế ban đầu có thể chăm sóc, chữa bệnh cho 600 học viên nhưng đi thực tế tại cơ sở chúng tôi thấy nhiều hạng mục đã xuống cấp, nhiều tài sản không còn sử dụng được hoặc hư hỏng cần phải sửa chữa…Đất đai cằn khô, việc trồng cây bóng mát, cây ăn quả hay tăng gia sản xuất cũng rất khó khăn…
Giữa những khó khăn bộn bề, chúng tôi cảm nhận được sự quyết tâm mang lại một khởi đầu mới với niềm tin hy vọng, sự nề nếp chính quy trong quản lý, vận hành khi đến thăm quan khu dạy nghề cho học viên, nơi khám, chữa bệnh, cắt cơn ban đầu, nơi tăng gia sản xuất…Sắc xanh màu áo Cảnh sát hòa trong màu áo blouse trắng của y, bác sĩ với màu áo các học viên tạo nên sự gần gũi.
Đại tá Ngô Thanh Bình, Giám đốc Công an tỉnh Điện Biên cho biết: Ban Giám đốc Công an tỉnh đã trực tiếp xuống cơ sở kiểm tra; chỉ đạo lãnh đạo Phòng CSĐT tội phạm về ma tuý - đơn vị nhận nhiệm vụ mới quản lý nhà nước về cai nghiện và sau cai nghiện luôn phải quan tâm sát sao, chỉ đạo công việc, tạo điều kiện, trang cấp trang thiết bị để đơn vị đi vào hoạt động ngay, hiệu quả…Quá trình tiếp nhận 5 nhiệm vụ mới từ các sở, ngành, Công an tỉnh luôn nhận được sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Bộ Công an, Thường trực Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Điện Biên; sự quan tâm, hướng dẫn của các Cục nghiệp vụ Bộ Công an; sự phối hợp, giúp đỡ của các sở, ngành có liên quan và Cảng hàng không Điện Biên đã tạo thuận lợi cho việc tiếp nhận các chức năng, nhiệm vụ mới sang Công an tỉnh…
“Qua hơn 2 tháng quản lý, vận hành, CBCS đều thể hiện rõ nét có tinh thần kế thừa, nghiên cứu, tiếp nối những phương pháp, kinh nghiệm từ cơ sở cũ, từ đó, sửa đổi cho phù hợp với phương pháp, cách thức thực hiện của lực lượng Công an. Cùng với sự phối hợp, hướng dẫn của số viên chức cũ (nay là lao động hợp đồng xác định thời hạn) đối với lực lượng Công an trên tinh thần vừa học hỏi, vừa tiếp thu, vừa sửa đổi theo những nội dung, hướng dẫn mới, bước đầu công tác quản lý cai nghiện đã mang lại những kết quả nhất định…” - Thượng tá Lù Văn Thưởng, Trưởng Phòng CSĐT tội phạm về ma túy Công an tỉnh Điện Biên chia sẻ thêm.
Nắm bắt tâm tư của mọi người ở Cơ sở, ngoài việc đề nghị Ban Giám đốc Công an tỉnh tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện trang cấp các trang thiết bị về công tác y tế, sửa chữa cải tạo hạ tầng, cơ sở vật chất tại cơ sở cai nghiện ma tuý tỉnh Điện Biên cũng như việc tạo điều kiện để CBCS tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng về công tác cai nghiện ma tuý và quản lý sau cai…nhằm nâng cao hiệu quả công tác này thì các CBCS, viên chức đều thể hiện sự vượt khó, quyết tâm cao trong thực hiện nhiệm vụ, kể cả trong giai đoạn chuyển tiếp, đảm bảo mọi việc không bị gián đoạn.
Khi chúng tôi đến cũng là lúc đơn vị đang họp chuyên môn. Đại úy Trần Anh Ninh, Phó trưởng Cơ sở cai nghiện đang rút kinh nghiệm việc thực hiện các nội quy, quy chế đến toàn thể CBCS, viên chức người lao động để mọi việc ở Cơ sở được vận hành nề nếp, bài bản và có hiệu quả hơn, theo điều lệnh CAND. Chia sẻ với PV, các đồng chí cán bộ thuộc ngành LĐ, TB và XH tỉnh Điện Biên như đồng chí Nguyễn Trọng Tấn, đồng chí Phan Văn Hiệp, cũng như đại đa số viên chức, người lao động tại cơ sở đều bày tỏ rằng họ đã gắn bó với cơ sở hàng chục năm công tác, mong muốn tiếp tục được cống hiến và được Công an tỉnh lựa chọn tuyển dụng vào ngành để tiếp tục phấn đấu, hoàn thành mọi công việc được giao.
Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện và sau cai nghiện ở Ninh Bình
Những ngày đầu tháng 4, chúng tôi đến Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Ninh Bình, có trụ sở tại thôn 1, xã Đông Sơn, TP Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình. Khuôn viên rộng, nằm xa khu dân cư thuận lợi cho công tác quản lý, tổ chức lao động trị liệu. Hiện nay, Cơ sở đang tổ chức cai nghiện ma túy cho 407 học viên. Ngay phía ngoài cổng cơ sở cai nghiện luôn có lực lượng Phòng Cảnh sát cơ động của Công an tỉnh Ninh Bình thường trực 24/24 thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, trực chốt và vọng gác khu vực vòng ngoài để đảm bảo an toàn cho Cơ sở cai nghiện ma túy.
Trước đó, Đại tá Đinh Việt Dũng, Giám đốc Công an tỉnh đã chỉ đạo, sau lễ ký kết chuyển giao nhiệm vụ quản lý Nhà nước về cai nghiện ma tuý và quản lý sau cai nghiện từ Sở Lao động-Thương binh và xã hội về Công an tỉnh Ninh Bình, lực lượng Công an thực hiện ngay nhiệm vụ quản lý Nhà nước về cai nghiện ma tuý và quản lý sau cai, nhất là bố trí cán bộ có năng lực, tinh thần trách nhiệm cao để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao; các đơn vị chức năng của Công an tỉnh thực hiện khẩn trương, khoa học, an toàn, bảo đảm đúng các quy định của pháp luật, đúng nội dung Đề án và các văn bản chỉ đạo của Bộ Công an, Bộ LĐ, TB và XH và Tỉnh ủy, UBND tỉnh Ninh Bình, đồng thời không làm gián đoạn hoạt động cai nghiện ma tuý và quản lý sau cai.
CBCS Công an được phân công đến công tác tại Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Ninh Bình là những người có năng lực, trình độ tâm huyết nghề nghiệp. Trong đó, lãnh đạo phụ trách Cơ sơ cai nghiện đều là những cán bộ có nhiều năm kinh nghiệm trong đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy được Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo Bộ Công an, UBND tỉnh Ninh Bình... khen thưởng. Bước đầu khi lực lượng Công an quản lý, vận hành, Cơ sở hoạt động hiệu quả rõ nét, thông suốt và nâng cao hơn nữa hiệu quả của công tác cai nghiện, từ đó góp phần làm giảm nguồn cầu về ma túy ngoài xã hội…
Học viên Vũ Thị Thư (SN 1994), quê ở huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định cho hay: “Ban đầu tôi và nhiều học viên rất e ngại khi Công an tiếp quản cơ sở cai nghiện, như vậy mình sẽ bị kiểm tra, quản lý chặt hoặc bị gây khó khăn. Tuy nhiên, khi gặp các cán bộ Công an thì ngược lại so với suy nghĩ trước đấy, các cán bộ rất tận tình hướng dẫn, nhẹ nhàng trao đổi để chúng tôi hiểu con đường cai nghiện phía trước cần sự nỗ lực của bản thân thì mới có kết quả tốt”.