Bộ Công an: Không có khó khăn, lý do nào cản trở được việc bỏ sổ hộ khẩu giấy từ 1/1/2023
Bộ Công an khẳng định có rất nhiều cách để người dân, cơ quan chức năng chứng minh nơi cư trú của công dân để bỏ sổ hộ khẩu giấy trong các giao dịch, thủ tục hành chính từ ngày 1/1/2023. Không có bất cứ khó khăn, vướng mắc, lý do nào có thể cản trở được việc bỏ sổ hộ khẩu giấy theo đúng lộ trình đặt ra.
Trong khi Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư của Bộ Công an đã hoàn thành, sẵn sàng kết nối, chia sẻ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nhưng hiện tại theo ghi nhận thực tế ở UBND cấp phường, nhiều cơ quan chức năng tại Hà Nội vẫn chưa được trang cấp những thiết bị để đọc mã Qrcode, thẻ CCCD gắn chip…
Hài lòng với Bộ Công an nhưng người dân cũng đang lo lắng về sự chậm chễ của các bộ, ngành, địa phương trong công tác chuẩn bị phục vụ cho việc bỏ sổ hộ khẩu giấy từ ngày 1/1/2023. Bộ Công an khẳng định, có rất nhiều cách để người dân, cơ quan chức năng chứng minh nơi cư trú của công dân từ đó bỏ sổ hộ khẩu giấy trong các giao dịch, thủ tục hành chính.
Từ 1/1/2023, theo Luật Cư trú năm 2020, người dân khi thực hiện các quy định, thủ tục hành chính không phải xuất trình sổ tạm trú giấy, sổ hộ khẩu giấy. Nghị định 104/2022 của Chính phủ cũng đã quy định rất rõ quyền của công dân cũng như trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương liên quan đến bỏ sổ hộ khẩu giấy.
Sáng 30/12, tại bộ phận tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính của UBND phường Văn Miếu, quận Đống Đa, Hà Nội, có một vài người dân tranh thủ lên làm những thủ tục hành chính.
Trong tâm trạng lo lắng, thông tin với PV, cán bộ tư pháp của UBND phường Văn Miếu cho biết, chỉ còn ít ngày nữa là bước sang ngày 1/1/2023- thời hạn chính thức bỏ sổ hộ khẩu giấy, sổ tạm trú giấy trong giải quyết các thủ tục hành chính cho người dân. Tuy nhiên, đến thời điểm này, UBND phường Văn Miếu vẫn chưa được UBND các cấp trang cấp phương tiện, thiết bị để phục vụ cho việc đọc Qrcode hay CCCD gắn chip phục vụ người dân đến làm thủ tục. Không có thiết bị máy móc để “đọc” CCCD gắn chip thì việc kiểm tra, đối chiếu dữ liệu, thông tin của công dân từ CCCD gắn chip hay Qrcode sẽ không thể thực hiện được. Những thủ tục, hồ sơ giải quyết cho người dân khi đó cũng sẽ bị đình trệ, khó khăn.
Theo chia sẻ của cán bộ UBND phường Văn Miếu, để giải quyết, cán bộ tiếp nhận hồ sơ sẽ mời công dân sang Công an phường xin giấy xác nhận nơi cư trú. Tuy nhiên, cán bộ tư pháp cũng nhìn nhận, công dân sẽ mất khoảng thời gian nhất định trong việc đi lại, chờ đợi mới nhận được giấy xác nhận này. Điều này sẽ gây ra sự phiền hà, bức xúc cho người dân.
Lấy ví dụ một gia đình có người chẳng may qua đời và cần phải làm các thủ tục liên quan đến khai tử, cán bộ tư pháp UBND phường Văn Miếu cho biết, sẽ khá rườm rà và gây ra sự phiền phức cho người dân khi người dân phải có giấy xác nhận cư trú UBND phường mới làm được các thủ tục có liên quan. Nếu được trang cấp những thiết bị, máy móc phục vụ cho việc đọc mã Qrcode, CCCD gắn chip để tra cứu thông tin trong dữ liệu quốc gia về dân cư được Bộ Công an xây dựng thì “một loáng là xong”.
“Không biết làm thế nào, chắc chắn khi đó cán bộ tiếp dân tiếp nhận hồ sơ vừa mong người dân thông cảm và mời sang phía Công an phường để xin giấy xác nhận cư trú”- cán bộ tư pháp UBND phường Văn Miếu nhìn nhận.
Trước những thông tin trên, anh Nguyễn Thanh Bình, cư dân chung cư 4F, phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, TP Hà Nội chia sẻ: Người dân chỉ biết đã có CCCD gắn chip, có tài khoản định danh điện tử ở các cấp độ... thì có quyền yêu cầu chính quyền cơ sở, cơ quan chức năng giải quyết thủ tục hành chính chứ không thể buộc phải đi xin giấy xác nhận nơi cư trú.
Có những thủ tục hành chính người dân đến giải quyết trong tình trạng rất cấp bách, nếu lỡ hoặc chưa giải quyết kịp thời thì trách nhiệm lúc đó chắc chắn thuộc về chính quyền các cấp. Người dân hoàn toàn có quyền khiếu nại UBND cũng như cơ quan chức năng có liên quan về sự chậm trễ… này.
“Việc UBND phường chậm được trang cấp những thiết bị, máy móc phục vụ cho việc kết nối dữ liệu quốc gia về dân cư có ảnh hưởng, gây bất tiện, phiền hà cho người dân hay không?”. Trả lời cho câu hỏi của chúng tôi, đồng chí Nguyễn Thị Vân Anh, Chủ tịch UBND phường Văn Miếu khẳng định: Người dân sẽ gặp không ít vất vả, phiền hà và ngay cả cán bộ giải quyết thủ tục hành chính dưới cơ sở cũng vậy. Câu chuyện chưa được trang cấp thiết bị, máy móc đọc CCCD gắn chip, Qrcode không chỉ diễn ra ở riêng UBND phường Văn Miếu mà còn là tình trạng chung của UBND nhiều xã, phường trên địa bàn TP Hà Nội và nhiều cơ quan chức năng ở bộ, ngành khác.
Cũng theo đại diện UBND phường Văn Miếu, ngay cả khi được trang cấp thì cán bộ cơ sở cũng cần phải có khoảng thời gian nhất định để làm quen, nắm vững những quy trình, biết cách khắc phục các sự cố nếu phát sinh. “Từ 1/1/2023 triển khai thì việc trang cấp các thiết bị, máy móc này nên được thực hiện từ đầu tháng 12/2022”- cán bộ UBND phường Văn Miếu nhìn nhận.
Thông tin với PV, Trung tá Trần Viết Minh, Phó trưởng Công an phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, TP Hà Nội cho biết: Với trách nhiệm được giao, tất cả những trường hợp đến xin xác nhận cư trú đều được Công an phường giải quyết nhanh nhất. Tuy nhiên, trong trường hợp hàng trăm, hàng nghìn người cùng lúc đến xin xác nhận thì sẽ xảy ra tình trạng quá tải, gây ra phiền hà, bức xúc cho người dân.
Trước những băn khoăn, lo lắng của UBND, chính quyền các cấp và người dân, Thiếu tướng Nguyễn Quốc Hùng, Cục trưởng Cục Cảnh sát QLHC về TTXH, Bộ Công an khẳng định: Ngoài các thiết bị đọc Qrcode, CCCD gắn chip, còn có nhiều phương thức để kiểm tra thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Cụ thể, đối với những đơn vị đã kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để xác thực, làm sạch thông tin như Bảo hiểm xã hội Việt Nam thì cán bộ tiếp nhận sẽ sử dụng thiết bị đọc QR code để kiểm tra thông tin trên thẻ CCCD gắn chip điện tử hoặc tài khoản VNeID, thông qua thông tin đầu vào là số định danh cá nhân để kiểm tra thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm.
Cơ quan, tổ chức đề nghị người dân xuất trình CCCD gắn chip hoặc tài khoản định danh điện tử mức độ 2 để chứng minh thông tin cá nhân, thông tin về nơi đăng ký thường trú khi làm các thủ tục hành chính. Bộ Công an đề nghị công dân từ đủ 14 tuổi trở lên cần sớm đến cơ quan Công an để làm thủ tục cấp CCCD gắn chip điện tử và tài khoản định danh điện tử mức độ 2 để thuận tiện trong các giao dịch.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền khi tiếp nhận, giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính có trách nhiệm thực hiện tra cứu, khai thác thông tin của người nộp hồ sơ qua chức năng của hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, cấp tỉnh đã được kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Chức năng này do địa phương thiết lập sau khi đã kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Trường hợp hệ thống thông tin chưa giải quyết thủ tục hành chính chưa kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì yêu cầu công dân tra cứu, khai thác thông tin của mình qua cổng dịch vụ công quốc gia để ghi nhận và lưu trữ thông tin về cư trú trong hồ sơ thủ tục hành chính.
Trong trường hợp không đáp ứng được những điều kiện vừa nêu thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền có thể yêu cầu công dân sử dụng Giấy xác nhận thông tin về cư trú để thay thế trong các trường hợp cần xuất trình giấy tờ chứng minh thông tin cư trú.
Người dân đến Công an xã, phường, thị trấn để đề nghị cấp giấy xác nhận thông tin về cư trú hoặc gửi yêu cầu xác nhận thông tin cư trú qua Cổng dịch vụ công của Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú hay Cổng dịch vụ công quốc gia. Việc sử dụng giấy xác nhận thông tin về cư trú chỉ là cách thức cuối cùng thực hiện khi những điều kiện trên không đáp ứng được.