Gây trọng án giết người vì những mâu thuẫn thường nhật
Hơn hai năm qua, trong số các loại tội phạm phát sinh trên địa bàn tỉnh Phú Yên, tội phạm giết người có chiều hướng gia tăng về số vụ và đối tượng gây án. Trong đó có một số vụ án phức tạp, tính chất và hậu quả đặc biệt nghiêm trọng; thậm chí có đối tượng gây án thực hiện hành vi phạm tội manh động, dã man, gây bức xúc trong dư luận xã hội.
Thống kê của Phòng Cảnh sát hình sự (CSHS) Công an tỉnh Phú Yên cho thấy, trên địa bàn tỉnh này trong năm 2022 đã xảy ra 33 vụ án giết người, khiến 9 nạn nhân tử vong, 33 người khác bị thương, so với năm 2019 tăng 24 vụ án. Còn trong 9 tháng đầu năm 2023 đã có 30 vụ án giết người, 8 nạn nhân tử vong, 22 người bị thương, so với cùng kỳ năm trước tăng 3 vụ án.
Theo Thượng tá Trần Thanh Tâm, Phó Thủ trưởng Cơ quan CSĐT, Trưởng Phòng CSHS Công an tỉnh Phú Yên, trong số 63 vụ án gồm 195 bị can đã được điều tra làm rõ 100% và khởi tố về tội danh giết người trong năm 2022 và 9 tháng đầu năm 2023, có 28 vụ khởi sự từ mâu thuẫn phát sinh bất chợt, chiếm 44%. Đối tượng gây án đều là nam giới, tập trung chủ yếu ở độ tuổi 16 đến 30, hầu hết trình độ văn hóa và nhận thức pháp luật thấp kém, cá tính ngang ngược, biếng làm, ham chơi, kết nối thành những nhóm thanh thiếu niên tụ tập ăn nhậu, phát sinh mâu thuẫn từ tác động của bia rượu dẫn đến ngộ nhận rồi gây sự, cãi vã, thách thức lẫn nhau bằng những lời lẽ, giọng điệu "anh chị" trước khi gây án giết người. Cũng có vụ án khởi phát do ghen tuông hoặc ứng xử thiếu văn hóa, suy giảm đạo đức, lối sống khi va chạm giao thông, đòi nợ, quan hệ sinh hoạt xã hội. Và điều đáng buồn là đã có đối tượng gây án sát hại người thân trong gia đình chỉ vì mâu thuẫn bộc phát.
Điểm lại những vụ án giết người, Thượng tá Trần Thanh Tâm cho biết, tàn độc, gian ác và gây chấn động dư luận ở địa phương là vụ sát hại 3 người trong một gia đình được phát hiện vào sáng 29/5/2022 ở khu phố Phú Hiệp 3, phường Hòa Hiệp Trung, thị xã Đông Hòa. Chị Nguyễn Thị Dương cùng cha, mẹ ruột bị sát hại tại nhà riêng với nhiều vết thương do tác động ngoại lực bởi các vật tày, sắc, nhọn. Cùng với việc khám nghiệm hiện trường và tử thi, nhiều mũi trinh sát, điều tra viên của Phòng CSHS Công an tỉnh Phú Yên khẩn trương triển khai các biện pháp nghiệp vụ rà soát sàng lọc nghi can. Từ những thông tin thu thập được, một mũi trinh sát ráo riết truy xét hơn 500km trên đường QL1A về phía Nam. Với sự phối hợp hỗ trợ của Cục CSHS - Bộ Công an, đến tối cùng ngày, hung thủ gây án là Đoàn Minh Hải (SN 1988, trú ở khu phố Phú Hiệp 3, phường Hòa Hiệp Trung, thị xã Đông Hòa) đã bị bắt giữ khi đang đi trên đường phố ở quận 12, TP Hồ Chí Minh. Do mâu thuẫn với chị Dương, là người đã từng chung sống như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn, trưa 28/5/2022, Hải đã dùng búa và dao sát hại 3 người. Tại phiên tòa hình sự sơ thẩm giữa tháng 8/2022 của TAND tỉnh Phú Yên, Đoàn Minh Hải đã trả giá bằng hình phạt tử hình.
Có vụ do mâu thuẫn khi tranh giành sân bóng đá, hai nhóm thanh niên vào mạng xã hội facebook thách thức lẫn nhau, rồi mang hung khí đến điểm hẹn ở xã Hòa Thắng, huyện Phú Hòa để giải quyết mâu thuẫn. Dù không gây chết người, nhưng 22 đối tượng đã bị khởi tố về tội giết người, 10 bị can gây rối trật tự công cộng, trong đó có 8 học sinh trung học phổ thông.
Gần đây nhất vào chiều tối 18/9, do mâu thuẫn trong cuộc nhậu nên Trần Thanh Tùng (SN 1991) và Lê Ngọc Quang (SN 1987, cùng trú ở thôn Lê Uyên, xã Xuân Phương, thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên) đã cãi nhau gay gắt. Không kiềm chế được cơn bực tức với người nhỏ tuổi hơn mình, Quang về nhà lấy chiếc rựa trở lại cuộc nhậu để gây sự với Tùng. Trong lúc hai bên cãi vã, thách thức lẫn nhau, Tùng cầm cục đá đập vào mặt Quang khiến nạn nhân choáng váng, té ngửa, đầu đập xuống nền đường bê tông dẫn đến bất tỉnh. Dù đã được người thân đưa đi cấp cứu nhưng đến 3h sáng 18/9 Quang đã tử vong, còn Tùng bị khởi tố, bắt tạm giam về tội danh giết người.
Thượng tá Trần Thanh Tâm, Phó Thủ trưởng Cơ quan CSĐT, Trưởng Phòng CSHS Công an tỉnh Phú Yên cho biết, trước thực trạng nêu trên, các đơn vị nghiệp vụ Công an tỉnh Phú Yên cùng Công an 9 huyện, thị xã, thành phố đã và đang triển khai nhiều biện pháp phòng ngừa nghiệp vụ, phòng ngừa xã hội; tăng cường công tác tuần tra bảo vệ an ninh trật tự ở các tuyến - địa bàn tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tội phạm để kịp thời phát hiện và có biện pháp đấu tranh quyết liệt, ngăn chặn hành vi và hậu quả do những nhóm thanh, thiếu niên mang theo hung khí đi giải quyết mâu thuẫn, tụ tập rượu bia gây sự, gây rối trật tự công cộng…
Bên cạnh đó, các cơ quan tiến hành tố tụng ở Phú Yên đã chú trọng áp dụng án lệ 47/2021/AL được ban hành theo Quyết định số 594/QĐ-CA ngày 31/12/2021 của Chánh án TAND tối cao để khởi tố, truy tố và xét xử những vụ án mà người thực hiện hành vi phạm tội sử dụng hung khí nguy hiểm, như: dao, rựa, mã tấu, kiếm, cây, gậy, gạch đá... để tấn công vào vùng trọng yếu trên cơ thể nạn nhân, như: đầu, mặt, cổ, ngực, nách, bụng... gây thương tích. Mặc dù nạn nhân không chết, nhưng hành vi của đối tượng gây án có thể được xem xét, truy cứu trách nhiệm hình sự về tội danh giết người. Từ những vụ án được truy tố, xét xử theo án lệ về tội danh giết người góp phần cảnh báo, nâng cao hiệu quả giáo dục, đấu tranh phòng ngừa tội phạm, trong đó có tội phạm giết người, cố ý gây thương tích.