Sẵn sàng đưa Luật Căn cước vào cuộc sống
Chỉ còn ít ngày nữa, 10 điểm mới của Luật Căn cước bắt đầu có hiệu lực (từ ngày 1/7) đáp ứng yêu cầu quản lý dân cư, cải cách hành chính, bảo đảm quyền con người, quyền công dân, hướng tới Chính phủ số, nền kinh tế số, xã hội số và phục vụ tốt hơn cho người dân, doanh nghiệp.
Để chuẩn bị cho ngày này, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (QLHC về TTXH) Bộ Công an cùng Công an các đơn vị, địa phương đã bố trí lực lượng, phương tiện tập huấn, tuyên truyền triển khai tới cấp cơ sở nhằm nâng cao nhận thức cho người dân.
Đưa Luật Căn cước đến trường học, tổ dân phố
Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương, Cục trưởng Cục Cảnh sát QLHC về TTXH cho biết, sau khi Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 175 ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Căn cước, Cục Cảnh sát QLHC về TTXH đã tham mưu cho Bộ trưởng Bộ Công an và Chính phủ ban hành các Thông tư, Nghị định và các văn bản hướng dẫn liên quan đến triển khai Luật Căn cước; phối hợp với các đơn vị chức năng đề xuất Bộ trưởng Bộ Công an ban hành quyết định phê duyệt quy định tiêu chuẩn kỹ thuật sinh trắc học ADN, giọng nói, mống mắt và tiêu chuẩn, giấy chứng nhận thẻ căn cước.
Ngoài ra, Cục Cảnh sát QLHC về TTXH còn tích cực chuẩn bị các điều kiện hạ tầng, công nghệ để triển khai các nội dung thay đổi theo Luật Căn cước như: Xây dựng giải pháp công nghệ, hạ tầng; nâng cấp, bổ sung phần mềm, trang thiết bị, cấp phát thiết bị thu nhận mống mắt và cập nhật phần mềm thu nhận cho Công an các đơn vị, địa phương. Bên cạnh đó, đào tạo tập huấn cho các Công an đơn vị, địa phương theo 3 phương thức trực tiếp, trực tuyến và bằng phần mềm MOOC... Đến nay, phương án triển khai đã sẵn sàng phục vụ nhân dân, từ ngày 1/7.
Là một trong những địa phương thực hiện tốt công tác tuyên truyền Luật Căn cước, Công an tỉnh Vĩnh Phúc đã chủ động tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 64 và kế hoạch triển khai thi hành Luật Căn cước trong Công an tỉnh; đồng thời phối hợp chặt chẽ, thường xuyên, hiệu quả giữa các ban, ngành địa phương trong việc triển khai thi hành luật.
Thượng tá Phạm Minh Tuấn, Trưởng phòng Cảnh sát QLHC về TTXH, Công an tỉnh Vĩnh Phúc cho biết, tính đến nay, qua quá trình triển khai tuyên truyền Luật Căn cước, Công an các đơn vị đã đăng 205 tin, bài với hơn 730.000 lượt xem, chia sẻ và bình luận trên các trang Fanpage Zalo, Facebook… của lực lượng Công an. In 16.000 tờ rơi tuyên truyền về những điểm mới của Luật Căn cước phát cho cán bộ, công dân trên địa bàn tỉnh.
Tại UBND các huyện, thành phố và UBND các xã, phường, thị trấn đều đã ban hành kế hoạch về triển khai Luật Căn cước, xây dựng các bài tuyên truyền, phát trên loa truyền thanh cấp huyện và cấp xã với tần suất ít nhất 2 lần/ngày. Tổ công tác Đề án 06 và chuyển đổi số tại các thôn, tổ dân phố lồng ghép triển khai tuyên truyền Luật Căn cước rộng rãi đến người dân trên địa bàn tỉnh thông qua hướng dẫn dịch vụ công trực tuyến, cấp kích hoạt định danh điện tử và qua các cuộc họp chi bộ.
Tại Trường THCS Phúc Thắng, TP Phúc Yên (Vĩnh Phúc), Đội Cảnh sát QLHC về TTXH, Công an TP Phúc Yên phối hợp với Ban Giám hiệu Trường THCS Phúc Thắng tổ chức sinh hoạt, tuyên truyền, phổ biến cho học sinh, giáo viên nhà trường về những điểm mới của luật; lồng ghép một số tình huống liên quan đến tội phạm lợi dụng lực lượng Công an thu nhận hồ sơ cấp căn cước công dân (CCCD) gắn chíp và kích hoạt VNeID để thực hiện hành vi phạm tội… Cô giáo Đinh Thị Hồng Thắng, Hiệu trưởng trường THCS Phúc Thắng cho biết, việc phổ biến Luật Căn cước 2023 trong nhà trường là rất cần thiết. Đây không chỉ là quyền lợi mà còn là nghĩa vụ của mỗi học sinh đến độ tuổi cấp CCCD.
Cô Đinh Thị Hồng Thắng cho hay, việc cấp thẻ căn cước cho công dân dưới 14 tuổi vô cùng tiện ích, bởi tất cả giấy tờ của các em sẽ được tích hợp trong thẻ căn cước, rất thuận lợi trong học tập và các hoạt động khác của học sinh. Sau buổi sinh hoạt này, nhà trường tiếp tục tuyên truyền tới các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh, các em học sinh để cùng hiểu và thực hiện tốt, có hiệu quả Luật Căn cước 2023.
Không chỉ tuyên truyền tại các trường học, Công an TP Phúc Yên còn tổ chức tuyên truyền tại UBND phường, tổ dân phố, Trường Cao đẳng nghề Việt Xô số 1 với khoảng 500 người tham gia. Theo ông Nguyễn Tiến Giải, Tổ trưởng Tổ dân phố số 6, phường Trưng Trắc (Phúc Yên), việc phổ biến Luật Căn cước 2023 tại tổ dân phố là rất cần thiết. Đây không chỉ là quyền lợi mà còn là nghĩa vụ của công dân trong việc thực hiện thủ tục cấp căn cước.
Cũng theo ông Giải, cấp thẻ căn cước cho công dân dưới 14 tuổi vô cùng tiện ích, bởi tất cả giấy tờ của các cháu sẽ được tích hợp trong thẻ căn cước, rất thuận lợi trong học tập và giao dịch khác. Đồng thời, từ những hiểu biết sau buổi tuyên truyền thì lực lượng nòng cốt tại tổ dân phố giúp việc cho chính quyền địa phương, tiếp tục tuyên truyền trực tiếp đến các hộ gia đình qua các buổi sinh hoạt tại tổ dân phố thường kỳ.
Ngoài ra, Công an TP Phúc Yên đã tham mưu UBND thành phố văn bản chỉ đạo in và treo 11 pano: “10 điểm mới của Luật Căn cước” và 15 băng rôn, khẩu hiệu, pano nội dung tuyên truyền về luật treo tại địa điểm công cộng, các khu vực tập trung đông người, bộ phận một cửa thành phố và 10 UBND phường xã…; giao Trung tâm Văn hóa – Thể thao và Truyền thông thành phố phát nội dung tuyên truyền trên loa phát thanh trong giờ cao điểm…
Sử dụng sinh trắc học, mống mắt, vân tay
Mới đây, tại sự kiện chuyển đổi số ngành ngân hàng 2024, Cục Cảnh sát QLHC về TTXH phối hợp với Công ty Cổ phần Dịch vụ EPAY tổ chức triển lãm xác thực định danh sinh trắc học kết hợp với tuyên truyền sinh trắc học mống mắt trong quá trình thu nhận căn cước, giúp người dân hiểu rõ ý nghĩa và lợi ích của việc thu nhận sinh trắc học mống mắt. Như vậy, kể từ 1/7, việc thu nhận thông tin sinh trắc học sẽ được cơ quan quản lý căn cước tiến hành thu thập khi công dân làm thủ tục đề nghị cấp thẻ căn cước.
Đáng chú ý, việc thu thập thông tin sinh trắc học mống mắt để làm cơ sở đối soát, xác thực thông tin của mỗi cá nhân; hỗ trợ trong những trường hợp không thu nhận được vân tay của một người (trong các trường hợp khuyết tật, vân tay bị biến dạng...).
Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư, Cục Cảnh sát QLHC về TTXH cho hay, ngoài giúp các cơ quan trong quản lý, còn giúp cho người dân tiện lợi trong việc thanh toán, di chuyển qua các cửa kiểm soát của máy bay, ga tàu... Người dân chỉ cần thực hiện xác thực định danh một lần với các thiết bị/hệ thống được cấp phép một cách thuận tiện, nhanh chóng, an toàn, ngay cả khi không mang theo bất cứ thiết bị hay hình thức thanh toán vật lý nào.
Chị Lê Hồng Giang, quận Ba Đình, Hà Nội chia sẻ: “Được trải nghiệm thực hiện dữ liệu mống mắt, tôi thấy đây là dịch vụ rất tiện lợi, dễ thao tác giúp ích cho người dân khi đi ra ngoài khi quên điện thoại, thẻ ngân hàng nhưng vẫn có thể thanh toán khi sử dụng sinh trắc học mống mắt, khuôn mặt, vân tay".
Để đảm bảo quyền lợi của người dân, Ngân hàng Nhà nước đã có Quyết định 2345, quy định kể từ ngày 1/7, việc chuyển tiền qua tài khoản trực tuyến hoặc nạp tiền vào ví điện tử trên 10 triệu đồng phải được xác thực sinh trắc học (khuôn mặt và vân tay). Trong trường hợp tội phạm lợi dụng kẽ hở để thực hiện nhiều giao dịch dưới ngưỡng 10 triệu đồng/lần, nhưng tổng các giao dịch trong ngày chạm mốc 20 triệu đồng thì đến lần chuyển tiếp theo trong ngày đó phải xác thực bằng sinh trắc học dù chỉ chuyển vài nghìn đồng.
Theo đại diện ngân hàng, nếu muốn trải nghiệm xuyên suốt, phục vụ lâu dài thì người dân buộc phải ra ngoài đăng ký sinh trắc học. Còn không, phải đến ngày hôm sau mới thực hiện được giao dịch. Giới hạn này để phòng chống lừa đảo, tránh kẻ gian lợi dụng, nhằm mục đích bảo vệ chứ không gây khó cho người dùng.
Có thể nói, thay đổi để đáp ứng xu thế và yêu cầu thực tiễn luôn là đòi hỏi đặt ra đối với mỗi chính sách pháp luật. Luật Căn cước với nhiều quy định cụ thể được thông qua đã góp phần hoàn thiện pháp luật, đáp ứng được nhiều mặt của thực tiễn về cải cách hành chính, quản lý dân cư, đảm bảo quyền công dân, hướng tới xây dựng Chính phủ số, xã hội số và nền kinh tế số.