Ứng dụng công nghệ để phòng ngừa, giảm thiểu nguy cơ cháy nổ do sự cố điện

Thừa ủy quyền của lãnh đạo Bộ Công an và Bộ Công Thương, Trung tướng, GS.TS Trần Minh Hưởng, Giám đốc Học viện CSND và PGS.TS Đinh Văn Châu, Hiệu trưởng Trường Đại học Điện lực đồng chủ trì hội thảo.

Dự hội thảo có lãnh đạo các đơn vị chức năng trực thuộc Bộ Công an; đại diện các bộ, ban, ngành cùng đông đảo các nhà khoa học, chuyên gia thực tiễn trong và ngoài lực lượng CAND.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Trung tướng, GS.TS Trần Minh Hưởng, Giám đốc Học viện CSND cho biết, bảo đảm an toàn điện không đơn thuần là vấn đề kỹ thuật mà là một nội dung cấu thành quan trọng của an ninh phi truyền thống, gắn trực tiếp với an ninh con người, an ninh kinh tế, an ninh xã hội và trật tự, an toàn xã hội (TTATXH). Mỗi sự cố điện nghiêm trọng, mỗi vụ cháy, nổ lớn đều có thể để lại những hệ lụy sâu rộng, tác động tiêu cực đến đời sống nhân dân, hoạt động sản xuất-kinh doanh, niềm tin xã hội và uy tín quản lý của Nhà nước.

Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều chủ trương, đường lối, chính sách quan trọng để lãnh đạo, chỉ đạo với quan điểm xuyên suốt: Chủ động phòng ngừa rủi ro, lấy con người làm trung tâm, ứng dụng mạnh mẽ khoa học-công nghệ, xây dựng năng lực quản trị rủi ro hiện đại, trong đó an toàn điện và phòng cháy, chữa cháy là những trụ cột quan trọng. Đối với lực lượng CAND, Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an luôn xác định: Xây dựng thế trận an ninh nhân dân vững chắc ngay từ cơ sở, phát huy vai trò của phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc gắn với phòng cháy, chữa cháy, bảo đảm an toàn điện.

Phát biểu dẫn tại hội thảo, PGS.TS Đinh Văn Châu, Hiệu trưởng Trường Đại học Điện lực khẳng định, trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, điện giữ vai trò là một trong những hạ tầng kỹ thuật thiết yếu, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và đời sống của nhân dân. Cùng với sự gia tăng nhanh chóng về quy mô, mật độ và mức độ phức tạp của hệ thống điện trong các lĩnh vực dân dụng, sản xuất, kinh doanh và hạ tầng đô thị, yêu cầu bảo đảm an toàn điện ngày càng trở nên cấp bách, nhất là trong mối quan hệ trực tiếp với công tác phòng cháy, chữa cháy.

Thực tiễn công tác quản lý nhà nước thời gian qua cho thấy, các vụ cháy, nổ có nguyên nhân từ sự cố điện vẫn chiếm tỷ lệ đáng kể, diễn biến phức tạp, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, ảnh hưởng đến TTATXH. Nguyên nhân xuất phát từ nhiều yếu tố, trong đó nổi lên những hạn chế trong hệ thống chính sách, pháp luật; việc tổ chức thực hiện tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về an toàn điện chưa đồng bộ; công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra chuyên ngành còn gặp khó khăn; sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị liên quan ở một số nơi chưa thực sự chặt chẽ; nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận tổ chức, cá nhân chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra.

Trong bối cảnh đó, việc tiếp cận an toàn điện như một nội dung trọng tâm, xuyên suốt của công tác phòng cháy, chữa cháy và là yêu cầu khách quan, phù hợp với thực tiễn phát triển. An toàn điện không chỉ là vấn đề kỹ thuật chuyên ngành mà là đối tượng quản lý nhà nước mang tính tổng hợp, đòi hỏi sự tham gia đồng bộ của các bộ, ngành, địa phương, lực lượng chức năng và toàn xã hội.

Thảo luận tại hội thảo, các ý kiến đã tập trung phân tích cơ sở lý luận, pháp lý và khoa học, kỹ thuật của công tác bảo đảm an toàn điện trong hệ thống PC&CC; làm rõ vị trí, vai trò, trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước, lực lượng Công an, ngành Điện và các chủ thể có liên quan.

Các đại biểu cũng đã nhận diện những nguy cơ, thách thức đối với an toàn điện trong bối cảnh đẩy mạnh đô thị hóa, phát triển năng lượng tái tạo, ứng dụng công nghệ mới và chuyển đổi số, từ đó đặt ra yêu cầu đối với công tác quản lý, giám sát và phòng ngừa rủi ro. 

Thiếu tướng Huỳnh Thới An, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC&CNCH) cho biết, bối cảnh mật độ dân cư tập trung tại các khu đô thị, khu công nghiệp tăng cao, nhu cầu sử dụng điện ngày càng lớn trong khi hạ tầng kỹ thuật, kiến thức, hiểu biết của người dân còn hạn chế, đã và đang đặt ra những nguy cơ mới, thách thức về công tác đảm bảo về phòng cháy, chữa cháy trong sử dụng điện.

Các giải pháp được lãnh đạo Cục PCCC&CNCH đề xuất gồm: Hoàn thiện chính sách pháp luật về công tác đảm bảo an toàn điện, tăng cường chế tài xử lý đối với các hành vi vi phạm; tăng cường công tác thanh tra, hoàn thiện cơ chế chia sẻ dữ liệu; rà soát quy chuẩn đối với cơ sở nhà ở riêng lẻ, hộ kinh doanh, đưa tiến bộ kỹ thuật mới vào quy định; nghiên cứu đưa nội dung an toàn điện, phòng cháy, chữa cháy vào chương trình giảng dạy cho học sinh, sinh viên; triển khai đồng bộ các quy định để nâng cao hiệu quả công tác phòng cháy, chữa cháy trong sử dụng điện.

Đại tá Nguyễn Phong Thịnh, Phó Cục trưởng Cục Xây dựng phong trào bảo vệ ANTQ, Bộ Công an cũng đã nhấn mạnh ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc góp phần đảm bảo an toàn điện, phòng ngừa cháy, nổ tại cơ sở. Trong đó, công tác tuyên truyền phòng cháy, chữa cháy được thực hiện thường xuyên, chú trọng các vấn đề sử dụng điện, lan tỏa thông điệp lấy phòng ngừa làm chính, tạo điều kiện giúp người dân có kiến thức, kỹ năng xử lý các sự cố cháy, nổ ngay từ cơ sở.

Nhằm góp phần đảm bảo an toàn điện và phòng ngừa nguy cơ cháy nổ từ cơ sở, cần tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị và toàn bộ hệ thống chính trị; đưa việc phòng cháy, chữa cháy vào trong tiêu chí thi đua; đổi mới mạnh mẽ hình thức, nội dung tuyên truyền về phòng chống cháy, nổ, đặc biệt là các nội dung liên quan đến việc sử dụng các thiết bị điện; chú trọng xây dựng, củng cố lực lượng nòng cốt và điều kiện bảo đảm cho phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc gắn với phòng cháy, chữa cháy từ cơ sở; nhân rộng các mô hình, các điển hình tiên tiến gắn với đảm bảo an toàn điện tại cộng đồng dân cư…

Từ góc độ kỹ thuật, một số ý kiến của các chuyên gia đến từ Đại học Bách khoa Hà Nội, Trường Đại học Điện lực đề xuất cần tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn trong cảnh báo, giám sát an toàn điện; xây dựng văn hoá và ý thức trách nhiệm về an toàn điện trong toàn xã hội...

Phát biểu tổng kết hội thảo, PGS.TS Đinh Văn Châu, Hiệu trưởng Trường Đại học Điện lực khẳng định, hội thảo có ý nghĩa quan trọng cả về phương diện khoa học và thực tiễn, là cơ sở để các cơ quan chức năng nghiên cứu, tham khảo trong quá trình xây dựng, sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật và tổ chức thực hiện các giải pháp bảo đảm an toàn điện gắn với phòng cháy, chữa cháy, đáp ứng yêu cầu bảo đảm an ninh, an toàn và phát triển bền vững đất nước trong giai đoạn tới.