Bánh xe hơi nước – sáng chế kỹ thuật chịu số phận hẩm hiu

15:43 03/03/2018
Khi kiến trúc sư nổi tiếng người Italia Giovanni Branca (1571-1645) vẽ chiếc “bánh xe hơi nước” của mình vào năm 1629, ông không thể tìm được người đồng cảm với “tính nghiêm túc” của sáng chế mới này.

G. Branca cố sức thuyết phục chí ít là những bạn bè thân thiết nhất tin vào tính khả thi của phát minh, nhưng cho đến tận cuối đời G. Branca vẫn không thực hiện được ý định đó.

Tranh minh họa “bánh xe hơi nước” của kiến trúc sư G.Branca.

Còn khi xem xét những bản vẽ thiết kế vẫn còn được lưu giữ cho đến ngày nay, chúng ta có thể khẳng định rằng “bánh xe hơi nước” là một ý tưởng thực tế; “giá như” thứ thiết bị tiện dụng này từng hiện hữu từ thời ấy, hiển nhiên đã giúp thúc đẩy cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật của loài người phát triển sớm hơn rất nhiều… nếu như phương tiện hữu hiệu đó không “đi trước” thời đại của mình. Bởi hồi ấy chưa ai có thể làm “bánh xe hơi nước” bằng kim loại được, mà chỉ riêng G. Branca quả quyết là bánh xe cũng như các phụ kiện đi kèm sẽ được làm… bằng gỗ.

Đương nhiên đó là một quan niệm sai lầm, tại vì chẳng có thứ gỗ nào chịu được nổi áp lực cùng nhiệt lượng cao như vậy cả. “Bánh xe hơi nước” bị lãng quên và một thời gian dài sau thì xuất hiện máy hơi nước. Nhưng G. Branca không được ghi vào danh sách những nhà sáng chế kỳ cựu, đơn giản với số phận cũng như nhiều ý tưởng kỹ thuật tiện dụng khác là thời gian chưa đủ “chín muồi” cho những phát kiến đó, bởi chúng đã “vượt” trước thời đại.

Khoa học và kỹ thuật không thể tự phát triển mà không ràng buộc với sự phát triển chung của xã hội, phụ thuộc vào sự phát triển của các năng lực sản xuất. Ví như tuốc bin hơi nước chẳng hạn, với nguyên tắc hoạt động đã được người ta biết đến từ lâu. Ngay từ thế kỷ XIX mọi quốc gia kỹ nghệ phát triển đều lưu tâm tới vấn đề này. Năng lực sản xuất và điều kiện nguyên liệu đã đủ tiêu chuẩn tạo ra khả năng chế tạo tuốc bin hơi nước, điều đó có nghĩa là kỹ thuật cơ bản đã được làm chủ. Còn mức phát triển của xã hội đòi hỏi phải tạo ra ngay các tuốc bin hơi nước.

Vậy là mọi người bắt tay vào cuộc. Chỉ riêng ở Anh trong giai đoạn từ năm 1880 đến 1890 đã có 52 bằng sáng chế về tuốc bin hơi nước được đề xuất. Hơn một thập niên sau số bằng sáng chế lên tới 186 bản. Tuốc bin hơi nước khi ấy là động lực hàng đầu thúc đẩy sự phát triển nhanh của xã hội đương thời, bởi mọi ngành công nghiệp cũng như vận tải đều đòi hỏi các động cơ có sức đẩy mạnh.

Quang Long (theo Discover)

Hơn 40 cán bộ, chiến sĩ (CBCS) Tiểu đoàn 2 thuộc Trung đoàn Cảnh sát cơ động (CSCĐ) Nam Trung bộ đã nỗ lực dập tắt đám cháy tại nơi tập kết vật liệu tranh tre trong xưởng chế biến gỗ của doanh nghiệp ở TP Nha Trang (Khánh Hòa).

Chỉ cách đây ba năm, nickel còn được coi là “ngôi sao” của ngành khoáng sản toàn cầu. Nickel, một thứ kim loại trước đây chỉ được dùng trong luyện thép không gỉ, bất ngờ tìm được vị thế mới khi thế giới đổ dồn sự chú ý vào những chiếc pin nickel-lithi (Ni-Li).

An toàn vệ sinh lao động đang là câu chuyện rất nóng và nhận được sự quan tâm lớn của dư luận sau vụ việc 7 công nhân tử vong và 3 người bị thương do tai nạn lao động tại Công ty cổ phần Xi măng và Khoáng sản Yên Bái. Đây chỉ là một trong những vụ việc điển hình liên quan đến tai nạn lao động, khi từ đầu năm 2024 đến nay đã xảy ra không ít tai nạn lao động nghiệp trọng. Theo thống kê 3 năm gần đây, có khoảng trên dưới 7.000 vụ tai nạn lao động/năm, làm khoảng 700 người chết/năm và hàng nghìn người khác bị thương. Có thể nói, tai nạn lao động để lại không ít hậu quả đau lòng. Pháp luật về an toàn vệ sinh lao động có rất nhiều quy định chặt chẽ, vấn đề an toàn vệ sinh lao động cũng được tuyên truyền thường xuyên vậy tại sao vẫn có những vụ việc thương tâm xảy ra, chúng ta cần thêm những giải pháp gì để bảo vệ sức khoẻ, an toàn cho người lao động? Xung quanh câu chuyện này, PV đã có cuộc trao đổi cùng TS Nguyễn Anh Thơ, Viện trưởng Viện Khoa học an toàn và vệ sinh lao động.     

Sáng 28/4, Công an huyện Phước Sơn (Quảng Nam) cho biết, vừa phối hợp lực lượng Công an xã, Dân quân, Xã đội xã Phước Thành, huyện Phước Sơn và cán bộ chuyên trách bảo vệ rừng kiểm tra, truy quét tình trạng khai thác vàng trái phép tại bãi 5A, xã Phước Thành.

Sáng 28/4, Thượng tá Võ Văn Thái - Phó Trưởng Công an TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi cho biết, sau thời gian củng cố tài liệu, chứng cứ, Cơ quan CSĐT Công an thành phố, đã khởi tố 11 đối tượng về tội “Gây rối trật tự công cộng” và tội “Cố ý gây thương tích”.

Sáng 28/4, trên đường dẫn cao tốc TP Hồ Chí Minh - Trung Lương, đoạn qua xã Thân Cửu Nghĩa, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang, xảy ra ùn ứ ở nhiều hướng, do gần trăm két bia trên xe đầu kéo rơi xuống đường.

Chỉ ít ngày nữa, chương trình nghệ thuật đặc biệt chào mừng 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ - “Điện Biên Phủ - Không bao giờ quên” sẽ chính thức diễn ra tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội. Với gần 300 nghệ sĩ tham gia biểu diễn, chương trình được kỳ vọng sẽ tái hiện Chiến thắng Điện Biên Phủ đầy sống động qua ngôn ngữ âm nhạc, đồng thời tiếp tục khẳng định ý nghĩa, tầm vóc, giá trị lịch sử, tri ân, tôn vinh những cống hiến, đóng góp của các tầng lớp nhân dân trong chiến thắng này.

Tối 27/4, Đội CSGT số 1 (Phòng CSGT Hà Nội) triển khai tổ công tác lập chốt đảm bảo TTATGT, kiểm soát các phương tiện lưu thông trên đường mà người điều khiển phương tiện có sử dụng bia rượu tại khu vực đường Trần Quang Khải (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) theo hướng đi Nguyễn Khoái.

Giữa những ngày tháng tư lịch sử, về vùng căn cứ U Minh Thượng, tỉnh Kiên Giang - "chiếc nôi" cách mạng trong 2 cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc, nơi ra đời chi bộ đảng đầu tiên của tỉnh Kiên Giang, chúng tôi cảm thấy tự hào về những đổi thay, phát triển của vùng đất anh hùng. Trong kháng chiến, lực lượng cách mạng đã cùng nhân dân kiên trì bám đất, đấu tranh diệt ác, phá kìm, phá cơ sở của địch, xây dựng lực lượng cách mạng và xây dựng chính quyền cơ sở, bảo vệ Khu ủy, lập nên nhiều chiến công xuất sắc. Trong thời bình, kế thừa và phát huy truyền thống cách mạng, nhân dân vùng căn cứ U Minh Thượng đã và đang thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, xây dựng đời sống của người dân ngày càng ấm no, hạnh phúc.

Tính đến hết tháng 12/2023, hàng hóa xuất khẩu (XK) của Việt Nam là đối tượng của 242 vụ việc điều tra liên quan đến phòng vệ thương mại (PVTM). Riêng trong năm 2023 đã phát sinh 15 vụ việc mới do nước ngoài khởi xướng. Bên cạnh đó, nhiều vụ việc đang trong quá trình điều tra, hoặc thuộc diện rà soát hàng năm, rà soát cuối kỳ…

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文