Cây gốc khoai tây, ngọn cà chua
Giống cây này được anh Paul Hansord, Giám đốc Công ty Thompson & Morgan (Anh) tạo ra bằng kỹ thuật ghép cành. Cà chua và khoai tây cùng một họ có tên khoa học là Solanaceae nên rất tương thích cho việc cấy ghép. Việc ghép hai loại này với nhau đã được các nhà khoa học Anh tiến hành trong nhiều thập kỷ tại một số vườn ươm, nhưng Thompson & Morgan lần đầu tiên cho ra sản phẩm mang tính thương mại.
| TomTato cho khối lượng cà chua rất lớn. |
Đầu năm nay, giống cây TomTato đã được bày bán rộng rãi tại Anh và New Zealand với giá hơn 20USD/cây. Giống khoai tây đặc biệt này ăn khá ngon, có thể luộc, rán… Còn cà chua thì ngọt hơn các loại cà chua thông thường. Trong tương lai, TomTato sẽ được nhân rộng ra nhiều nước do tính năng cho năng suất cao, sống trong diện tích hẹp. Mấy năm trước, một nhà tù ở Kenya cũng cho ra đời loại cây lai này, nông dân địa phương đang được sở hữu kỹ thuật cấy ghép. Quản lý nhà tù cho biết, giống cây giúp địa phương tiết kiệm đất, thời gian, sức lao động trong khi sản phẩm làm ra có chất lượng rất tốt.
Hiện nay, mỗi năm Công ty Thompson & Morgan cho ra đời khoảng 34.000 cây lai. Paul Hansord đã ấp ủ ý tưởng trong 15 năm, thực hành thí nghiệm trong 3 năm để có kết quả ngày hôm nay. "Khá khó khăn để có được TomTato, vì phải chọn thân cây cà chua và gốc khoai tây có đường kính giống nhau, kỹ năng ghép phải rất tinh vi và khéo léo. Lúc đầu chúng được gắn với nhau bằng cái kẹp, khi cây lớn hơn, kẹp được tháo ra để cho vào một cái chậu giúp cây phát triển bình thường”.
| TomTato tại Việt Nam. |
Tại Việt Nam, sau hai năm miệt mài nghiên cứu, từ việc ghép ngọn cây cà chua trên gốc cây khoai tây, kỹ sư công nghệ sinh học Nguyễn Thị Trang Nhã cũng cho ra đời giống cây cà chua- khoai tây độc đáo. Để có được một cây TomTato thích mắt như trên, cần có cây cà chua và khoai tây giống. Sau đó tiến hành cắt ghép ngọn cà chua với gốc khoai tây. Chú ý dùng lưỡi dao sắc, cắt vát nhọn và dẹt phần ngọn cà chua, sau đó xẻ đôi thân khoai tây và ghép chúng lại với nhau. Phần quấn quanh chỗ ghép cần quấn vừa khít không nên chặt quá. Nên gắn thêm một vật thẳng, cứng ở chỗ ghép để thân cà chua và cây khoai tây tạo thành một đường thẳng.