Phá vụ án bằng dấu vân tay đầu tiên trong lịch sử Tòa án Anh

• Siêu xe đạp điện nhận dạng dấu vân tay
• Máy phát hiện dấu vân tay trong 30 phút
• Những dấu vân tay sai lầm

"Trên ngón tay của bạn và của tôi lúc sinh ra đều có những dòng nhất định. Và không có người nào giống hệt nhau - thật kỳ diệu. Cũng như không có 2 khuôn mặt giống y khuôn, không có 2 con cừu như nhau trong cùng một đàn". Đó là lời giải thích của Tòa án hình sự trung ương Anh (Old Bailey) đối với thẩm phán trong một phiên xét xử 2 anh em kẻ thủ ác Albert và Alfred Stratton trong vụ sát hại một cặp vợ chồng già tháng 5-1905, cách đây hơn 100 năm.

Lời giải thích đơn giản này vào thời kỳ đó nghe có vẻ xa lạ, nhưng ngày nay lại là chuyện đương nhiên khi đã được khoa học chứng minh. Đây là vụ án đầu tiên mà thẩm phán có sử dụng bằng chứng của dấu vân tay.

2 tháng trước đó, hai vợ chồng ông Thomas Farrow, 71 tuổi và bà xã Ann, 65 tuổi, bị đánh thức bởi tiếng gõ cửa hàng sơn màu mà họ buôn bán đặt dưới tầng trệt ngôi nhà. Ngôi nhà này nằm ở High Street, Deptford (phía Nam thủ đô London). Khoảng 6 giờ sáng, 2 gã đàn ông tiếp cận cửa hàng nhỏ này. Chúng đã đột nhập vào trong nhà cướp đi 13 bảng Anh (tương đương 1500 bảng Anh bây giờ).

Cú tấn công của hai tên cướp đã khiến ông Farrow thiệt mạng, vợ ông bị thương nặng và không thể bình phục. 2 tên sát nhân để lại 2 manh mối là mặt nạ làm từ vớ phụ nữ và có một dấu vân tay ngón cái in trong một cái hộp kim loại đựng tiền có váng dầu. Ngoài cửa hàng, cậu bé giao sữa Alfred Russell, 11 tuổi, đã kịp theo dõi hành vi 2 kẻ lạ mặt khi chúng rời cửa hàng.

Được báo The Daily Mirror mô tả là một "cậu bé thông minh", rất nhanh chóng nhân chứng Alfred Russell đã mô tả về 2 kẻ tình nghi với cảnh sát. Chỉ trong vòng 1 tuần 2 anh em nhà Stratton là Alfred, 22 tuổi và Albert, 20 tuổi, đã bị cảnh sát bắt giữ khi có thêm một nhân chứng khác nhìn thấy 2 gã này đi qua con đường gần hiện trường vụ án.

Tuy nhiên tầm quan trọng của dấu ngón tay cái trong chiếc hộp thiếc đựng tiền đã bắt đầu nổi lên. Dấu vân tay được phục hồi bởi ông Melville MacNaghten, Trợ lý Ủy viên của lực lượng cảnh sát Đô Thành London.

Luật sư truy tố Richard Muir từng phát biểu trước cuộc điều trần rằng: "Thực tế này (dấu ngón tay cái) là hết sức quan trọng. Trong cái hộp đựng tiền tại nhà nạn nhân Farrows, kẻ sát nhân để lại dấu ngón tay". Một bức ảnh chụp dấu ngón tay đã được gửi tới cho thanh tra viên Collins, người phụ trách Phòng dấu vân tay của Sở chỉ huy cảnh sát London (Scotland Yard). Thanh tra Collins đã so sánh dấu ngón tay cái trong bức ảnh với ngón tay cái của tay phải kẻ tình nghi Alfred Stratton. Nó giống nhau như khuôn".

Cả 2 tên hung thủ vẫn khăng khăng phủ nhận chúng có tham gia vào vụ án ở nhà nạn nhân Farrow, nhưng ngay sau đó đã có những kịch tính xảy ra đến từ người mẹ của hung thủ. 2 tên bật khóc khi mẹ chúng bước vào phòng làm chứng. Người phụ nữ quay sang 2 đứa con tội lỗi khóc nức nở. Trong khi Alfred Stratton nhanh chóng lấy lại sự bình tĩnh, thì người em trai vẫn tiếp tục khóc, hắn úp mặt vào lòng bàn tay.

Bà Stratton khai rằng ngay cái đêm xảy ra vụ giết người thì Albert gọi cho bà và rời đi, nói rằng hắn ta đến nhà hát Empire. Người mẹ khai: "Albert mới rời khỏi Hải quân từ 2 năm trước, nó bị đuổi vì bất tuân mệnh lệnh. Tôi giữ 2 đứa nó trong nhà một số lần". Lúc rời khỏi tòa án, người mẹ quay sang 2 đứa con trai và lại khóc nức nở. Bà Stratton thảng thốt: "Alfred ơi, nếu con đã làm chuyện đó, thì con hại mẹ rồi!".

Có đủ những bằng chứng đáng tin cậy, vị thẩm phán tòa án quyết định mở phiên tòa xét xử, nơi những dấu vân tay sẽ buộc phải lên tiếng. Công nghệ dấu vân tay khi đó thường được dùng trong các hồ sơ hình sự lớn và vụ án đã đến tay Thanh tra thám tử Charles Stockley Collins, ông được xem là chuyên gia dấu vân tay hàng đầu nước Anh lúc đó. Collins đã xét nghiệm dấu ngón tay cái trong hộp đựng tiền, và quyết định rằng dấu tay đã hình thành bởi mồ hôi và ngón tay cái có lẽ là đến từ tay phải.

Collins đã lấy dấu vân tay đáng ngờ và so sánh nó với hai vợ chồng nạn nhân Farrow và cả Hạ sĩ cảnh sát thám tử Albert Atkinson - sĩ quan cảnh sát duy nhất chạm tay vào hộp đựng tiền, và hoàn toàn yên tâm vì không có ai trong số này phù hợp với dấu ngón tay trong hộp thiếc. Mặc dù Nha dấu vân tay đang lưu giữ từ 80.000 đến 90.000 bộ dấu vân tay trong kho lưu trữ, thế nhưng không có bộ dấu vân tay nào ở đây trùng khớp với thứ mà Thanh tra Collins muốn.

May mắn chỉ đến khi 2 anh em nhà Stratton bị bắt giữ và chúng được đưa đi lấy dấu vân tay vào ngày 2- 4-1905. Khi Thanh tra thám tử Collins nhận 2 bộ dấu vân tay của anh em nhà Stratton, ông đã so sánh chúng với bằng chứng trong hộp đựng tiền và kết luận chúng ăn khớp với dấu in ngón tay cái của hung thủ Alfred Stratton.

Công nghệ phá án bằng dấu vân tay đã được truyền thông thời kỳ đó tung hô nhiệt liệt, tờ The Daily Mirror viết dòng tựa: "Sự nhanh chóng được mang lại bởi phương pháp in dấu vân tay là cách xác định danh tính hoàn toàn đúng đắn, nó phải được xem là "kẻ thù nguy hiểm" của các thế lực tội phạm, phương pháp này rất hấp dẫn và còn nhiều thứ khó hiểu rõ về nó. Nói cách khác, lý thuyết xác định danh tính dựa trên những dấu vết nhỏ trên da là không thể giống nhau ở bất kỳ 2 cá nhân nào trên 10 ngón tay".

Hai anh em hung thủ nhà Stratton đã bị hành quyết vào ngày 23-5-1905.