Sản xuất giấy chất lượng cao từ... phân voi
Giấy từ phân voi là ngành công nghiệp nhỏ nhưng đang phát triển nhanh với 17 công ty hiện đang tham gia sản xuất – theo số liệu chính thức từ chính quyền Kenya.
John Matano tự tin phát biểu: “Nếu anh hỏi tôi giấy làm từ phân voi có chất lượng hay không thì câu trả lời là: cực kỳ”.
| John Matano. |
Doanh nghiệp Nampath Paper của John Matano sử dụng 42 lao động và thu về hàng năm số tiền 2,3 triệu shilling Kenya (khoảng 23.000 USD). Công nghiệp giấy từ phân voi của Kenya tập trung khai thác nguồn từ khu bảo tồn voi rộng 36 km vuông Mwaluganje Elephant Sanctuary nằm cách thành phố biển Mombasa chừng 45km về phía nam. Dự án sản suất giấy từ phân voi bắt đầu xuất hiện từ năm 1994 trước khi được thương mại hóa vào thập niên sau, khi các chủ nông trại địa phương như John Matano chính thức thành lập doanh nghiệp giấy.
Khu bảo tồn Mwaluganje được thành lập năm 1993 với mục đích bảo vệ loài voi châu Phi đồng thời cung cấp sự hỗ trợ cho khoảng 200 chủ nông trại địa phương. Trải qua nhiều thế hệ, các chủ nông trại luôn vất vả xua đuổi những con voi từ Khu Bảo tồn Quốc gia Shimba Hills thường xuyên đi lạc vào vùng đất của họ và phá hoại cây trồng. Chính điều này đôi khi dẫn đến sự xung đột gay gắt giữa con người và voi.
Đó là lý cho sự ra đời của Mwaluganje bên cạnh khu bảo tồn Shimba Hills, với sự tài trợ và giúp đỡ quản lý từ Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) và tổ chức từ thiện bảo vệ động vật của Anh - Born Free Foundation (BFF). Mục đích hoạt động của Mwaluganje là các chủ nông trại xung quanh sẽ nhận được một phần trong khoản thu nhập từ du lịch của khu bảo tồn để bù đắp thiệt hại cây trồng do những con voi gây ra.
Ngoài ra, các chủ nông trại cũng được yêu cầu nhường một phần đất của họ để tạo dựng một hành lang di trú cho voi nằm giữa khu bảo tồn Shimba Hills và 2 công viên quốc gia - Tsavo West và Tsavo East - nằm cách đó khoảng 100km về phía tây. Thêm vào đó, các chủ nông trại cũng được khuyến khích tăng thêm thu nhập từ việc sản xuất giấy từ phân voi hay bán chất thải loài này cho những cơ sở làm giấy khác.
| Phân voi chứa nhiều sợi xơ thực vật giúp làm ra giấy chất lượng cao. |
John Matano tiết lộ quy trình sản xuất giấy từ phân voi “khá dễ dàng và hoàn toàn không phức tạp” như người ta tưởng. Trước đây, mọi người đều cho rằng phân voi - gồm toàn cỏ và chất xơ thực vật được hệ tiêu hóa nghiền nát – là thứ bỏ đi. Nhưng, John Matano cho biết: “Sau khi rửa, phần còn lại của phân voi là mớ sợi xơ thực vật . Sau đó, số xơ được đun liên tục 4 giờ trong bễ to để bảo đảm sạch sẽ hoàn toàn. Kế tiếp là những quy trình tương tự như sản xuất giấy thông thường.
Trung bình, một con voi ăn 250kg thực phẩm mỗi ngày. Và, từ đó voi thải ra 50kg phân đủ để sản xuất 125 tờ giấy A4”. Theo Matano, loại giấy đặc biệt này có giá cũng như chất lượng ngang bằng với loại giấy thông thường nhưng có điều lợi là giảm bớt phá rừng tự nhiên để lấy gỗ. Matano, hiện đang sở hữu vài cửa hàng ở Mombasa và thủ đô Nairobi của Kenya, lập luận: “Công nghệ làm giấy từ phân voi giúp số lượng cây trong những khu rừng lân cận của người bản địa được bảo toàn. Ngành công nghiệp cũng có tương lai đầy hứa hẹn”.
| Giấy làm từ phân voi (trong ảnh) có chất lượng tương đương giấy thông thường. |
Theo Cơ quan Bảo tồn Động Thực vật hoang dã Kenya (KWS) của chính phủ nước này, ngành công nghiệp sản xuất giấy từ phân voi giúp bảo vệ 7.000 con voi còn lại của Kenya đồng thời giảm thiểu hoạt động đốn gỗ lậu. Paul Gathitu, người phát ngôn cho KWS, tuyên bố: “Nhiều sản phẩm giấy từ phân voi được cung cấp cho KWS. Đó là nỗ lực tốt đẹp, giúp con người cùng chung sống với voi”.
Transpaper Kenya là một công ty sản giấy “phân voi” khác đặt trụ sở tại Nairobi. Phần lớn các sản phẩm của Transpaper Kenya được làm từ nhiều loại gỗ khác nhau, và chỉ có 20% sản phẩm giấy sản xuất từ phân voi.
Năm 2015, công ty sản xuất 2.809 tấn giấy từ phân voi và sản lượng có thể sẽ tăng gấp 3 trong năm 2016. Kafe Mwarimo, giám đốc điều hành khu bảo tồn Mwaluganje, nhận định ngành công nghiệp giấy phân voi cũng giúp cho hơn 500 người dân địa phương thoát nghèo. Và, số lượng voi hàng trăm con bảo đảm cung cấp nguồn “nguyên liệu” khá dồi dào cho ngành công nghiệp giấy độc đáo của Kenya phát triển.