Tin nhắn rác, cuộc gọi lừa đảo “tấn công” người dùng vào dịp cuối năm
Trong thời gian qua, mặc dù các cơ quan quản lý nhà nước liên tục có những biện pháp xử lý mạnh tay nhưng tình trạng tin nhắn rác, cuộc gọi rác, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo vẫn tiếp tục “dội bom”, “khủng bố” người dùng, nhất là vào dịp cận Tết Nguyên đán Quý Mão.
Theo phản ánh của anh Trần Hải ở Hà Đông (Hà Nội), những ngày cận Tết Nguyên đán 2023, điện thoại của anh liên tục bị các thuê bao điện thoại lạ làm phiền. Các đầu số điện thoại gọi đến đều là thuê bao trong nước, có 10 và 11 số. “Dù bản thân luôn đề cao cảnh giác và có kinh nghiệm đối phó với các cuộc gọi rác, các cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo song tôi thấy rất bất tiện, khó chịu khi bị các số điện thoại lạ liên tục quấy rối, làm phiền nhiều lần trong ngày. Rất mong cơ quan quản lý sẽ có biện pháp xử lý dứt điểm tình trạng này”- anh Hải chia sẻ.
Chị Lê Thu Hà ở Hoàng Mai (Hà Nội) cũng cho biết: Những ngày gần đây chị liên tục trở thành nạn nhân của một loạt cuộc gọi quảng cáo và tin nhắn rác. Trong đó, rất nhiều cuộc gọi chào mời sử dụng các loại dịch vụ như du lịch nghỉ dưỡng, chăm sóc sắc đẹp, mua bảo hiểm; tin nhắn rác quảng cáo cho vay qua app, bán đất, các tin cá cược, chơi game, lừa đảo tuyển dụng lương cao… Theo chị Hà, việc phải nhận quá nhiều cuộc gọi rác trong ngày khiến chị phải cảnh giác hơn với số lạ. Để tránh phiền hà, nhiều cuộc gọi đến, chị đành phải tắt chuông chứ không bắt máy ngay.
Không chỉ gọi điện quảng cáo dịch vụ, cuối năm cũng là thời điểm người dùng bị “tấn công” bởi các cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo. Chị Lê Thanh ở Gia Lâm (Hà Nội) cho biết, khi nhận được cuộc gọi của đối tượng mạo danh Viện Kiểm sát, Tòa án gọi điện thông báo có giấy triệu tập và yêu cầu chuyển khoản vào tài khoản chỉ định trước để phục vụ điều tra, chị bình tĩnh trả lời đầu dây bên kia “lừa đảo nhầm đối tượng rồi” thì đối tượng liền tắt máy…
Trước tình trạng cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo có dấu hiệu gia tăng, từ ngày 1/11/2022, Bộ TT&TT đã triển khai thí điểm tổng đài 156 tiếp nhận phản ánh về cuộc gọi rác, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo qua hai hình thức thoại và tin nhắn. Đây là đầu số được sử dụng thống nhất trên toàn quốc và triển khai với tất cả các nhà mạng cung cấp dịch vụ viễn thông cố định, di động. Sau một thời gian triển khai, hai đầu số 156 và 5656 (Tổng đài phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác qua tin nhắn) đã tiếp nhận hơn 100.000 lượt phản ánh, tương đương khoảng hơn 4.855 phản ánh/ngày. Trong đó, số báo cáo về tin nhắn, cuộc gọi rác, có dấu hiệu lừa đảo chiếm xấp xỉ 20,7% lượt phản ánh…
Ông Đặng Huy Hoàng, Phó Giám đốc Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC), Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT cho biết: Các phản ánh của người dân về tin nhắn rác, cuộc gọi rác và cuộc gọi lừa đảo đều được chuyển tiếp đến các đầu mối của các doanh nghiệp để xử lý. Do vậy, việc tích cực tham gia phản ánh thông tin của người dân sẽ giúp cho các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp viễn thông có đủ thông tin chính xác, tin cậy để tiến hành xử phạt các thuê bao vi phạm, trên cơ sở đó có thể bảo vệ người dùng tốt hơn trước tin nhắn rác, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo.
Cũng theo chia sẻ của ông Đặng Huy Hoàng, cuộc chiến chống cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo vẫn là cuộc chiến lâu dài, không chỉ Việt Nam mà ngay cả nhiều quốc gia trên thế giới cũng gặp vấn nạn này. Để bảo vệ người dân, thời gian qua, Cục An toàn thông tin và các đơn vị chức năng của Bộ TT&TT đã quyết liệt triển khai nhiều giải pháp nhằm giảm thiểu tình trạng phát tán cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo như tăng cường theo dõi, giám sát hệ thống tiếp nhận phản ánh nhằm phát hiện sớm các phản ánh cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo; phối hợp với cơ quan chức năng của Bộ Công an thanh, kiểm tra để xử lý cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo có nội dung ảnh hưởng tới an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Ngoài ra, Cục An toàn thông tin cũng thường xuyên cập nhật, đẩy mạnh công tác tuyên truyền các hình thức lừa đảo trên cổng chongthurac.vn; kênh antispam trên nền tảng tiktok để người dân tăng cường nhận thức phòng tránh các cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo.
Theo khuyến cáo của đại diện Trung tâm ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam, lợi dụng thời điểm cuối năm người dân gia tăng nhu cầu tiêu dùng, đi lại, các đối tượng lừa đảo thường xuyên đổi mới công nghệ, phương thức lừa đảo nhằm thu lợi bất chính. Do vậy, khi nhận được tin nhắn, cuộc gọi rác, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo, người dân nên phản ánh ngay tới mạng viễn thông mà mình đang sử dụng, liên hệ với cơ quan Công an nơi gần nhất để yêu cầu hỗ trợ, xử lý hoặc phản ánh tới tổng đài 156 của Bộ TT&TT để kịp thời phối hợp với các đơn vị liên quan xử lý. Trong trường hợp phản ánh tới đầu số 156, người dân có thể phản ánh thông qua 2 hình thức: Cách 1, gửi tin nhắn miễn phí theo cú pháp V (số điện thoại phát tán cuộc gọi rác), (nội dung cuộc gọi rác) gửi 156 hoặc 5656 và cách 2, gọi tới đầu số 156 miễn phí để cung cấp thông tin theo hướng dẫn của điện thoại viên.