Trí tuệ nhân tạo có “tranh mất” việc làm của nhà báo?
Đó là một trong những vấn đề được đặt ra tại Hội thảo “Trí tuệ nhân tạo AI và quản trị sáng tạo nội dung trong tòa soạn” do Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức sáng 18/3 trong khuôn khổ Hội báo toàn quốc 2023.
Đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng biên tập Báo Nhân dân, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; Nguyễn Thanh Lâm, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; TS Tạ Bích Loan, Trưởng Ban sản xuất các chương trình giải trí, Đài truyền hình Việt Nam; PGS, TS Đỗ Thị Thu Hằng, Trưởng Ban Nghiệp vụ, Hội Nhà báo Việt Nam đồng chủ trì hội thảo.
Theo PGS, TS Đỗ Thị Thu Hằng, Trưởng Ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam, đây là hội thảo lớn nhất từ trước tới nay của mảng chuyển đổi số ở lĩnh vực báo chí truyền thông trong khuôn khổ Hội báo toàn quốc, có sự tham gia của nhiều lãnh đạo các cơ quan báo chí, những người làm báo trong cả nước và các chuyên gia trong lĩnh vực báo chí truyền thông tại Việt Nam cùng trao đổi về việc ứng dụng công cụ AI với vai trò trợ lý ảo cho những hoạt động tổ chức và sáng tạo nội dung trong tòa soạn.
Hội thảo là diễn đàn để các chuyên gia, nhà báo, lãnh đạo các cơ quan báo chí cùng nhận diện các xu hướng trên thế giới, thảo luận về những câu hỏi hóc búa mà AI đang đặt ra, từ đó có những giải pháp nhằm định hướng sáng tạo nội dung cho từng nhà báo và ở mỗi cơ quan báo chí hiện nay.
Đồng chí Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh: Trong lĩnh vực báo chí, đã có hàng loạt câu hỏi cả về cơ hội cũng như thách thức, tác động của AI đối với hoạt động báo chí nói chung và với các vị trí việc làm của các nhà báo. Việc sử dụng AI trong báo chí cũng gây ra nhiều tranh cãi.
Từ góc độ cá nhân, đồng chí Lê Quốc Minh cho rằng, nhà báo có thể sử dụng AI để hỗ trợ, làm thay những công việc đơn giản, nhất là thu thập và xử lý dữ liệu ban đầu. Tuy vậy, AI thiếu sắc thái xã hội, thiếu cảm xúc và khả năng tương tác với con người của một nhà báo bằng xương bằng thịt.
Cũng theo đồng chí Lê Quốc Minh, nhà báo cũng như những nghề nghiệp khác muốn sử dụng AI, muốn chiến thắng để giữ vị trí công việc của mình trong tương lai đòi hỏi phải cập nhật các công nghệ mới; phải hiểu điểm mạnh để tận dụng sức mạnh của AI và hiểu cả những điểm nào AI không làm được để có thể tập trung đầu tư vào trong lĩnh vực đó.
Đồng chí Nguyễn Thanh Lâm, Thứ trưởng Bộ TT&TT chia sẻ: Đối với nghề báo, đối với tác nghiệp báo chí hiện đại cần giảm bớt các công việc, các loại lao động, kỹ năng có tính đơn giản, lặp đi lặp lại mà máy móc có thể làm được để dồn sức cho những nhiệm vụ khó hơn, tạo ra được nhiều giá trị hơn.
“Chúng ta thường dễ choáng ngợp với thế giới vô tận mà quên mất rằng thế giới bên trong của con người cũng sâu vô cùng. Thế giới này đến nay máy móc không can thiệp được vì đó là cái đơn nhất, độc bản, không thể sao chép và AI không thể nguỵ tạo. Chúng ta sử dụng công nghệ để hỗ trợ công việc nhưng không làm mất bản thể, không làm mất đi giá trị cốt lõi của báo chí” - Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm nói.
Hội thảo “Trí tuệ nhân tạo AI và quản trị sáng tạo nội dung trong tòa soạn” diễn ra theo 2 phiên. Phiên 1 gồm các tham luận của các diễn giả là nhà báo, nhà quản lý báo chí, nhà nghiên cứu báo chí truyền thông. Nội dung các tham luận: AI và báo chí-Xu hướng trên thế giới và định hướng ứng dụng tại Việt Nam; Hiện tượng “Chat GPT”: Cú huých chuyển đổi mô hình kinh tế báo chí số trên cơ sở giá trị cốt lõi của mình; Thử nghiệm ứng dụng trợ lý ảo AI trong sáng tạo nội dung và quản trị tòa soạn; Kết quả thử nghiệm Chat GPT trong sáng tạo nội dung tác phẩm báo chí truyền hình ở Đài Truyền hình TP Hồ Chí Minh cùng những chia sẻ thảo luận về Ứng dụng AI trong sáng tạo nội dung báo chí đa nền tảng như: AI đã làm thay đổi lao động nhà báo và quy trình tổ chức sản xuất sản phẩm báo chí số như thế nào? Có thể sử dụng AI vào những bước, những khâu cụ thể nào trong sáng tạo nội dung số? Ưu thế và hạn chế của AI trong sáng tạo nội dung báo chí là gì?
Phiên thứ 2 mở đầu với thuyết trình chủ đề Ứng dụng Chatbot ở Báo điện tử VietnamPlus.vn - từ góc nhìn quản trị tòa soạn. Các diễn giả, khách mời và tất cả các quý vị tham dự trực tiếp và trực tuyến cùng thảo luận về các gợi ý ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong các bước, các khâu trong quản trị sáng tạo nội dung tại toà soạn, như: Làm thế nào để tăng tốc sản xuất nội dung, quản trị được các hoạt động sáng tạo nội dung trong toà soạn? Khi ứng dụng AI, quản trị toà soạn đối mặt với những vấn đề gì, từ góc nhìn pháp lý, đạo đức, văn hoá?