Chụp cắt lớp, lợi hay hại

14:50 20/06/2007
Kỹ thuật Scan toàn thân (Full-body Scans) hay còn gọi là kỹ thuật CT (Whole-body computed tomography scans), tạm dịch: kỹ thuật chụp tia Rơnghen cắt lớp toàn bộ cơ thể bằng máy tính, đây là kỹ thuật được nhiều người ca ngợi vì nó có thể phát hiện nhanh mầm bệnh.

Nhưng qua một số nghiên cứu mới đây, người ta đã phát hiện kỹ thuật này để lại nhiều vấn đề, thậm chí còn làm tăng rủi ro phóng xạ giống như cơ thể của những nạn nhân sống sót trong các vụ ném bom nguyên tử tại Nhật. Vậy đâu là sự thật?

Không chỉ có ở Mỹ mà ở rất nhiều nơi trên thế giới hiện nay, kỹ thuật chụp cắt lớp CT rất phổ biến. Cùng với việc thương phẩm hóa kỹ thuật này, người ta đã chi ra không ít tiền của để ca ngợi, nào là kỹ thuật hiện đại, chẩn đoán nhanh được nhiều loại bệnh v.v và v.v...

Công bằng thì đó là tiến bộ rất lớn về lĩnh vực chẩn đoán bệnh bằng hình ảnh mà con người đạt được trong những thập kỷ gần đây, hiển nhiên điều này không thể phủ nhận nhưng mặt trái của nó đã bị bỏ quên, chưa kể đến chi phí mà cuối cùng vẫn là do người bệnh phải chịu.

Trên tạp chí Radiology của Mỹ số ra cuối năm 2006 đã tiết lộ lượng bức xạ cơ thể người lớn phải đối mặt trong một ca chụp cắt lớp CT là rất tiềm ẩn, bình quân có thể tương đương với mức bức xạ đo được trong cơ thể của những người còn sống sót sau các vụ ném bom nguyên tử ở cách Hiroshima và Nagasaki (Nhật Bản) chừng 1,5 dặm (2, 4 km).

Vì vậy, những ai từ năm 45 đến 75 tuổi thường xuyên khám bệnh bằng kỹ thuật quét CT, đặc biệt là quét toàn thân thì rủi ro mắc bệnh ung thư sẽ tăng 10 lần so với những người không qua kỹ thuật này. Chính mức rủi ro cao như vậy nên người ta khuyến cáo chỉ áp dụng kỹ thuật này với tần suất mỗi năm một lần.

Các phương pháp quét toàn bộ cơ thể được áp dụng khá phổ biến trong những năm gần đây, theo đó, kỹ thuật CT có thể giúp con người chẩn đoán được các loại bệnh cũng như các tổn thương của cơ thể.

Nguyên thủy nó được dùng từ những năm đầu thập niên 70, thế kỷ trước, nhưng ở nhiều nơi và ngay cả ở Mỹ nó chỉ thịnh thành từ thập niên 90, chủ yếu là khi dùng để quét toàn bộ cơ thể cho những người ốm và sau đó mới dùng hạn chế cho những người khỏe mạnh, chính điều này đã gây rủi ro cho cả những người không mắc bệnh.

Ưu điểm là phát hiện ra nhiều bệnh tật trong cơ thể, từ cục tắc trong thành mạch máu cho tới những khối u đang được hình thành, ngoài cái được này nó còn mang đến cho cơ thể những rủi ro phức tạp, song do nhu cầu chữa bệnh quá lớn, kĩ thuật CT thực sự trở thành vị cứu tinh, cỗ máy in tiền khổng lồ nên mặt trái của nó đã bị bỏ qua.

Do lợi nhuận quá lớn mà ở Mỹ từ những năm 90 ở thế kỷ trước, các cơ sở chụp cắt lớp mọc lên như nấm. Ví dụ, năm 1999 chỉ có 90 cơ sở nhưng đến năm 2001 đã tăng lên 163.

Chi phí cho mỗi lần chụp cắt lớp toàn bộ cơ thể ở Mỹ giá từ 500 đến 1.000 USD, đã vượt khỏi tầm kiểm soát của ngành bảo hiểm. Chính vì mặt trái của kỹ thuật này mà nhiều cơ quan lớn như Cục Quản lý thực phẩm, dược phẩm Mỹ (FDA), Trường cao đẳng Radiology và Hiệp hội Tim mạch Mỹ đã lên tiếng đồng tình phản đối kỹ thuật quét lựa chọn, riêng tại 2 bang của Mỹ là Texas và Pennsylvania đã ban hành lệnh cấm kỹ thuật này. 

Theo một nghiên cứu mới nhất của các chuyên gia ở Đại học Columbia, Mỹ đứng đầu là Tiến sĩ David Brenner cho thấy, kỹ thuật CT toàn thân ở trẻ em còn có mức độ nguy hiểm hơn cả ở người lớn, đặc biệt là liều phóng xạ.

Trong nghiên cứu này, nhóm đề tài còn tham khảo cả số liệu của những nạn nhân qua khỏi các vụ ném bom nguyên tử ở Nhật năm 1945 và qua kiểm chứng cho thấy những người từ nhỏ đã qua kỹ thuật CT toàn thân và duy trì đều đặn trong suốt cuộc đời của mình thì hậu quả rủi ro mắc bệnh ung thư rất cao.

Theo đó, những ai có “thâm niên” chụp CT khoảng 30 năm (mỗi năm một lần) thì rủi ro qua đời vì ung thư khoảng 1/100. Mặc dù không phản đối kỹ thuật CT nhưng các chuyên gia ở đại học cho rằng, chỉ nên áp dụng kỹ thuật quét cắt lớp có giới hạn để hạn chế phóng xạ, đặc biệt là ở những bộ phận bị nghi là mắc bệnh hoặc những người có dấu hiệu mắc bệnh còn những người khỏe mạnh thì không nên sử dụng kỹ thuật này

Khắc Nam (theo MH)

Từ 15h ngày 2/5, giá xăng dầu được điều chỉnh tăng giảm không đáng kể, theo đó, giá xăng E5RON92 giảm 8 đồng/lít; xăng RON95-III tăng 40 đồng/lít; giá dầu giảm 110 đồng- 142 đồng/lít.

Liên quan đến vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong lĩnh vực đất đai xảy ra trên địa bàn TP Phú Quốc, Cơ quan CSĐT Công an TP Phú Quốc (Kiên Giang) cho biết, ngày 2/5, Đoàn Thanh Tuấn (SN 1985, thường trú khu phố 4, phường An Thới, TP Phú Quốc), Công chức địa chính xã Cửa Dương (TP Phú Quốc) đã đến đầu thú, khai nhận hành vi vi phạm của mình.

Đảng ủy, lãnh đạo Cục B03 - Bộ Công an và gia đình thương tiếc báo tin: Đồng chí Đại tá Trần Quang Minh, SN 1938, nguyên Phó Cục trưởng thuộc Cục B53, Tổng cục V - Bộ Công an (nay là Cục B03, Bộ Công an); đã từ trần vào hồi 00h52 ngày 1/5/2024 (tức ngày 23 tháng 3 năm Giáp Thìn), hưởng thọ 87 tuổi.

Nhằm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng phục vụ xây dựng tuyến cao tốc Biên Hòa - Vũng tàu, đoạn thuộc địa bàn Đồng Nai, ngày 2/5, Thành ủy TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai đã làm việc cấp ủy, chính quyền phường Phước Tân. Đây là địa phương có nhiều vướng mắc và được đánh giá phức tạp nhất trong số các xã, phường, thị trấn có dự án trọng điểm quốc gia là tuyến cao tốc đi qua...

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Công an, ngày 2/5, Công an tỉnh Đồng Nai đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tập trung điều tra, thu thập chứng cứ về vụ tai nạn lao động khiến 6 người tử vong và 5 người bị thương nặng xảy Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại gỗ Bình Minh tại xã Thiện Tân, huyện Vĩnh Cửu…

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an, Công an tỉnh Thái Nguyên đã triển khai kế hoạch cao điểm cấp Căn cước công dân (CCCD) gắn chip, đến ngày 27/5/2023 đã hoàn thành cấp 100% CCCD gắn chip cho những người đủ điều kiện (sớm hơn 65 ngày so với chỉ đạo của Bộ). Qua "mục sở thị" những mô hình điểm về chuyển đổi số tại Thái Nguyên, tôi nhận thấy CCCD gắn chip đã trở thành một phần tất yếu, thiết thực phục vụ người dân, doanh nghiệp, mà hai mô hình điểm thể hiện rõ nhất là: "Khám chữa bệnh sử dụng thẻ CCCD và VNeID" và "Triển khai tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện về ANTT".

Đồng chí Đại tá Đậu Bá Thư, sinh ngày 26/3/1935, nguyên Trưởng phòng 2, Cục A14, Tổng cục An ninh (nay là Cục An ninh đối ngoại - Bộ Công an); huy hiệu 60 năm tuổi đảng; được tặng thưởng Huy chương chiến sĩ vẻ vang hạng Nhất, Nhì, Ba...

17 xe chữa cháy và hơn 100 cán bộ chiến sĩ tham gia dập tắt đám cháy tại Công ty TNHH Xuất nhập khẩu King Fish (phường Phước Long B, TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh). Trong lúc dập lửa, 2 cán bộ chiến sĩ chữa cháy bị ngạt khói, được đưa vào viện cấp cứu, hiện tình trạng đã ổn định…

Ngày 2/5, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu tống đạt các quyết định khởi tố bị can, lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú, khám xét nơi ở và nơi làm việc đối với ông Phạm Minh An (SN 1964, Giám đốc Sở Y tế tỉnh) về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu qua nghiêm trọng". 

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文