Khu ổ chuột cũng biến thành điểm du lịch

Margarida "Gui" Castro Felga, 32 tuổi, là một trong 3 kiến trúc sư thất nghiệp mà cách đây hai năm đã táo bạo lập ra dịch vụ khác thường gọi là "Worst Tours" nhằm mục đích thu hút du khách đến với thế giới tối tăm của thành phố cảng Porto, miền Bắc Bồ Đào Nha.

Margarida Castro cho biết: "Nếu không có tour của chúng tôi các bạn có thể lưu lại Porto 3 - 4 ngày mà không hề biết được rằng thành phố này còn chứa đựng nhiều vấn đề tệ hại".

Sau khi gia nhập "Worst Tours", điểm dừng chân thứ nhất sẽ là mảng thực vật giấu kín đằng sau những căn nhà liên kết đổ nát nằm cách xa Quảng trường Marques của thành phố Porto, nơi dân nghèo tận dụng từng mảnh đất nhỏ để trồng cây ăn quả và rau xanh.

"Họ trồng rau pina, một số loại cây ăn quả, bông cải xanh, bắp cải - nói chung là tất cả những thứ có thể ăn được". Castro nói huyên thuyên giữa tiếng động cơ máy bay rít trên đầu nhắc nhở với mọi người rằng họ đang ở giữa trung tâm thành phố, với sân bay quốc tế cạnh đó.

Những mảnh vườn rau nhỏ tồn tại ở khắp thành phố Porto cho thấy một thực tế là người dân Bồ Đào Nha đang cố gắng vượt qua khó khăn với gói cứu trợ tài chính của Liên minh châu Âu (EU) dành cho nước này hồi tháng 5-2011 để chống chọi với trận bão suy thoái kinh tế.

Thu nhập trung bình của các hộ gia đình sụt giảm từ 20 đến 30% ở Porto trong 5 năm qua do thuế tăng cao đột ngột cùng với biện pháp cắt giảm tiền lương và tiền hưu trí của chính quyền Lisbon.

Tiền lương tối thiểu ở Bồ Đào Nha chưa đến 625 USD/tháng (khoảng 7.500 USD/năm), và ở những vùng nghèo nàn mà du khách tham gia "Worst Tours" của Margarida Castro đi qua còn thấp hơn rất nhiều! Do đó, những mảnh vườn rau nhỏ bé tự cung tự cấp được coi là giải pháp sống còn của dân nghèo thành thị.

Castro nói tiếp: "Ngay đến những sườn dốc nằm ven quốc lộ cũng mọc lên vườn rau. Chúng xuất hiện khắp nơi và quang cảnh đó có thể gọi là sự khổ hạnh".

Năm 2015, nền kinh tế Bồ Đào Nha có sự tăng trưởng trở lại, giúp đất nước thoát khỏi chương trình trợ giúp tài chính của EU nhưng vẫn tiếp tục phải trả số nợ khoảng 86 triệu USD. Mặc dù nền kinh tế có khởi sắc, nhưng khó khăn vẫn tồn tại làm trầm trọng thêm cái nghèo và sự suy kiệt của người dân thành thị.

Margarida Castro nhắc nhở du khách rằng Bồ Đào Nha thật sự là quốc gia nghèo nhất Tây Âu, ngay cả trước khi bùng nổ khủng hoảng kinh tế. Trong 5 năm qua, hơn 300.000 thanh niên đã rời khỏi Bồ Đào Nha để tìm kiếm việc làm - con số không nhỏ đối với đất nước hơn 10 triệu dân.

Margarida Castro chỉ tay về phía những căn nhà và cửa hàng bỏ hoang ở khu Cedofeida lân cận Porto và nói: "Khu vực đó có rất nhiều người di cư và phần lớn công cuộc kinh doanh ở đó cũng đã ngưng hoạt động. Mỗi ngày có chừng 20 cửa hiệu đóng cửa và khu trung tâm cũng chỉ còn 6 - 7 cửa hiệu hoạt động".

Margarida Castro dẫn đoàn du khách đi ngang qua những ô cửa sổ gãy nát và những cửa hiệu được bịt kín bằng ván. Phụ nữ phải giặt giũ nơi vòi nước công cộng. Một trung tâm mua sắm khai trương hết sức hoành tráng trước kia giờ đây đã bị bỏ hoang và được các ban nhạc địa phương thỉnh thoảng sử dụng làm nơi diễn tập.

Dịch vụ "Worst Tours" của Margarida Castro đặc biệt thu hút du khách tham quan tìm hiểu bộ mặt khác của thành phố Porto nổi tiếng với rượu vang và những thánh đường ốp gạch vuông hai màu xanh da trời và trắng rất đặc trưng.

Margarida Castro và đồng nghiệp không được cấp phép kinh doanh dịch vụ "Worst Tours" cho nên các tour của họ không được quảng bá trên diễn đàn du lịch chính thức của Porto. Do đó, sự tồn tại của "Worst Tours" được mọi người biết đến chủ yếu qua các trang mạng xã hội và… truyền miệng!

Pedro Figueiredo, 39 tuổi, đồng sáng lập khác của 'Worst Tours" đề cập đến thái độ tiếp đón lạnh nhạt mà giới chức ngành du lịch Porto dành cho ông: "Tôi nghĩ họ không thích chúng ta. Dễ thấy rằng có một không gian cho các tour tệ hại và không gian khác cho các tour chính thức. Và, tôi cũng cho rằng có không gian cho những người nghĩ đến bộ mặt thật của thành phố".

Du khách Đức 22 tuổi Marian Burk, là sinh viên phát biểu: "Tôi chưa bao giờ hình dung bất cứ thứ gì giống như những mảnh vườn rau nho nhỏ như thế cả. Tôi chỉ biết chút ít về những quốc gia miền Nam châu Âu bị cắt ngân sách và mọi thứ. Bây giờ tôi mới tận mắt chứng kiến người dân trên các đường phố ở đây đang sống khổ hạnh như thế nào. Đó là sự khác biệt rất lớn với nước Đức".