Mối lo “siêu dược... gián”

Có một điều rõ ràng là thông tin này rất hấp dẫn với nhiều người. Điều này mở ra những nguy cơ, hậu quả khôn lường quanh mối lo rồi đây trào lưu nuôi gián làm giàu sẽ được người ta lao vào như đã từng lao vào trào lưu nuôi ốc bươu vàng, nuôi đỉa, nuôi hải ly… đã và đang là vấn nạn của xã hội.

1. Là chủ một trang trại nuôi gà sao và chim trĩ, ở tuổi 52, ông Trần M. là doanh nhân rất "máu" trong lĩnh vực làm ăn với mô hình VAC (vườn - ao - chuồng) và rất thành công với loại hình này. Để chủ động nguồn thức ăn cho 2 giống lông vũ quý tộc kia, ông M. tiết lộ nhiều năm trước ông đã đi khắp nơi học hỏi kỹ thuật nuôi và nhân giống. Khi "cứng cựa" rồi, ông M. ghé nhiều trang trại nuôi dế, nuôi trùn quế tiếp tục học hỏi mô hình cũng như phương cách nuôi.

Và sau khi nắm được các "bí quyết", ông M. đã lập trang trại, nuôi trùn, nuôi dế lớp bán cho người có nhu cầu, lớp làm thực phẩm cho người nuôi gà, nuôi chim... Nhờ nhạy bén và táo bạo như thế nên công việc làm ăn của ông M. đạt nhiều kết quả.

Tôi biết ông chủ trang trại M. qua một người bạn tên Minh hiện sống ở Củ Chi. Minh có thú đam mê nuôi trĩ và thường mua con giống từ ông M. Mới đây, nhân việc ông M. về Sài Gòn trước chữa bệnh, sau tìm đường sang Trung Quốc, Minh rủ tôi ghé quán nhậu Tràm Chim ở quận 3 tán chuyện. Câu chuyện trở nên sôi động lúc ông M. tiết lộ sau khi có kết quả kiểm tra tổng quát, nếu không bị bệnh tật níu chân, ông sẽ sang Trung Quốc, ghé thăm một số trang trại nuôi gián để học hỏi mô hình làm ăn của nông dân ở nước này.

Theo chia sẻ của ông M., ông dự tính rất kỹ, khi đến Sơn Đông ông sẽ "nghiên cứu" kỹ kinh nghiệm, kỹ thuật nuôi gián và đặc biệt là đầu ra của loài này.

Nếu mọi chuyện thuận buồm xuôi gió, ông sẽ là người tiên phong trong lĩnh vực nuôi gián, sẽ là người cung cấp giống, chuyển giao công nghệ nuôi gián và thu mua thành phẩm giao lại cho các công ty dược, lúc đó chắc chắn ông sẽ hốt bạc!

2. Ông M. không phải là người duy nhất quan tâm đến lĩnh vực kinh doanh… gián. "Tôi nghiên cứu kỹ lắm, nếu mọi chuyện xuôi chèo mát mái, loài gián sẽ thống trị, sẽ đứng đầu danh sách các loại côn trùng phục vụ cho đời sống con người. Các loài côn trùng mà lâu nay người ta dùng trong ẩm thực như dế, bọ xít, bọ cạp, sâu, cào cào, châu chấu… rồi sẽ nép mình với loài gián. Bởi không chỉ bổ và ngon, tại Hàn Quốc người ta còn dùng xác gián làm mặt nạ cho chị em phụ nữ… tân trang nhan sắc. Điều này cho thấy đầu ra của loài gián rất tiềm năng". 

Chia sẻ trên là của ông Bùi Cứ, Giám đốc Công ty Hóa thảo dược L.T. ở Bình Dương. Ông Cứ cho biết, khi thông tin mặt nạ gián được chị em ở Hàn Quốc rất ưa chuộng lan truyền trên nhiều trang mạng xã hội, doanh nghiệp kinh doanh các lĩnh vực làm đẹp rất quan tâm.

"Tôi có mấy người bạn đang ấp ủ kinh doanh loài này. Anh em bàn với nhau từ lĩnh vực ẩm thực, dược phẩm, hóa mỹ phẩm đều cần có gián làm nguyên liệu chính nên không sợ chuyện đầu ra… Nói chung mô hình nuôi gián làm thức ăn cho các loài chim cao cấp như trĩ, công, đại bàng và làm thức ăn cũng như chữa bệnh cho người rất có triển vọng, tôi tin kinh doanh gián sẽ cho thu nhập khủng" - ông Bùi Cứ cho biết.

Trong lúc giới làm ăn "đánh hơi" sự tiềm năng của thị trường gián với các dự tính táo bạo như lập trang trại gây nuôi và phân phối trứng gián, chuyển giao công nghệ nuôi gián, thu gom gián cung ứng cho thị trường Trung Quốc, mở nhà hàng gián hay nhà hàng chuyên kinh doanh côn trùng với gián làm món chủ đạo… thì chúng tôi ghi nhận được mối nguy hại khác. Lại có không ít người tin loài gián có những phép chữa trị nhiệm màu các bệnh như lao phổi, dạ dày, u xơ ruột… nên quyết tâm dùng thân xác nó để chữa trị.

"Loài côn trùng nào  cũng có tác dụng chữa bệnh, loài gián cũng vậy thôi. Nền y học cổ truyền của Trung Quốc có bề dày hàng ngàn năm nên nếu không có cơ sở thì họ không tung lên thông tin này…  Qua một số kênh, tôi biết có những người bị ung thư dạ dày, ung thư phổi này nọ ở Trung Quốc trong giai đoạn bác sĩ chê, nhờ bạo gan dùng gián làm thuốc mà thoát khỏi lưỡi hái tử thần".

Chỉ là thông tin ban đầu trên các trang mạng và chưa được kiểm chứng nhưng bà Võ Thị Ái, 54 tuổi, ở phường 2, quận Tân Bình, rất tin tưởng những con gián mà bà đang nhờ người săn bắt có thể giúp chồng bà là ông N.Ngãi, 62 tuổi, bị ung thư dạ dày, thoát khỏi lưỡi hái của thần chết: "Tôi đã nhờ người biết tiếng Trung tìm hiểu qua các kênh thông tin trên báo mạng ở Trung Quốc và biết gián dùng làm thuốc có nhiều cách, lớp xào mỡ, lớp để sống giã lấy nước uống".

3. Khi nguồn thông tin còn trong tình trạng mập mờ, thiếu tính thuyết phục, chúng tôi tham khảo nhiều y văn và phát hiện điều bất ngờ. Theo ghi chép của Tiến sĩ Võ Văn Chi trong cuốn “Từ điển động vật và khoáng vật làm thuốc” thì gián dùng để trị bệnh gồm 2 loài gián đen (nâu hoặc đen, nâu là gián nhà) và gián đất.

Theo tiến sĩ Chi, Đông y gọi gián đen là chương lan và gián đất là thổ biết trùng hay giá trùng. Chương lan có tác dụng hoạt huyết khư ứ, tiêu cam giải độc, lợi thủy tiêu thủng; và thổ biết trùng được dùng trị các khối u tích tụ trong bụng, huyết trệ kinh bế, đòn ngã tổn thương, tê lưỡi, cứng lưỡi.

Và trong cuốn “Dược tính chỉ nam”, Đông y sĩ Hạnh Lâm - Nguyễn Văn Minh ghi gián đất hay địa miết có tác dụng thông hơi hạ khí, chữa tiểu tiện bí, mụn độc phong lở… Và điều quan trọng mà qua tham khảo các y văn, chúng tôi thấy rằng việc dùng gián chữa trị không đơn giản như chị Linh Vân và bà Ái lầm tưởng là "không có độc" và "giã xác vắt lấy nước uống". Các y văn đều nói rõ loài gián có vị mặn, có độc, khi sử dụng dùng ngoài giã đắp, dùng trong phải sấy khô tán bột hoặc sắc uống…

Từ cơ sở trên, có thể thấy rằng loài gián đã được người xưa dùng trị hiệu quả nhiều chứng bệnh. Nhưng nói như lương y Nguyễn Thái Bình (Phòng khám Hoa Đà, quận 12, TP HCM) thì ngày trước, trong điều kiện thuốc men còn khó khăn, cha ông ta phải dày công nghiên cứu cây cỏ, giống loài để phục vụ việc chữa trị cứu người. Bây giờ y học phát triển, nhiều chứng bệnh cấp tính mà các cụ lương y ngày trước dùng gián để chữa trị thì Tây y chữa trị nhanh và hiệu quả hơn nên không nhất thiết phải bắt gián để điều trị, nhất là trong bối cảnh môi trường hiện ô nhiễm, dơ bẩn trầm trọng nên chắc rằng loài gián bây giờ nguy hiểm, mang nhiều mầm bệnh hơn giống loài của nó hàng trăm năm trước.

Vậy thì chuyện gì sẽ xảy ra hẳn ai cũng biết, nhất là khi các trang trại gián gặp sự cố để sổng hàng triệu con gián như chuyện đã từng xảy ra tại tỉnh Giang Tô - Trung Quốc, mà nhiều thông tin nói về nghề làm giàu từ gián ở Trung Quốc ít đề cập