Nghiên cứu sử dụng vi khuẩn trong điều tra án mạng
Tại một khu rừng bên ngoài thành phố Huntsville bang Texas (Mỹ), một nhóm nhà khoa học đang miệt mài làm việc để xác định xem họ có thể sử dụng vi khuẩn sống trên cơ thể người làm "vi bằng chứng" giúp phát hiện và bắt giữ hung thủ gây án mạng hay không. Đó là một quang cảnh lạ lùng của Viện Khoa học Pháp y Ứng dụng Đông Bắc Texas (STAFSF).
"Chúng tôi hy vọng vi khuẩn có thể khai báo với các nhà điều tra hiện trường về thời gian chết của một cái xác", bà Sibyl Bucheli - trưởng nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Sam Houston, cho biết. STAFSF là một cơ quan đang nỗ lực phát triển các công cụ mới cho ngành khoa học pháp y.
Sibyl Bucheli là nhà côn trùng học đã có nhiều năm nghiên cứu nắm bắt thông tin quý báu từ vi khuẩn sống trên xác chết để xác định thời gian tử vong. Ví dụ, nếu biết được khoảng thời gian phát triển từ trứng đến ấu trùng sang con nhộng và cuối cùng trở thành loài côn trùng có cánh thì các nhà điều tra có thể đoán biết được xác chết chịu sự tiếp xúc của côn trùng trong bao lâu để xác định thời gian tử vong khá chính xác. Đó là điều gây trăn trở đối với nhà khoa học Sibyl Bucheli: "Nếu côn trùng có sự tiến hóa theo thời gian thì vi khuẩn cũng như thế. Và, nếu côn trùng được sử dụng trong điều tra tội phạm thì vi khuẩn cũng sẽ được như vậy".
Ngoài ra, thông tin có được từ vi khuẩn sống trên xác chết giúp cho các nhà điều tra đánh giá chính xác hơn về thời gian tử vong. Vi khuẩn cũng cung cấp những thông tin có ích khi côn trùng không tiếp xúc với xác chết. Cuộc nghiên cứu của nhóm Sibyl Bucheli chỉ mới ở giai đoạn đầu. Trước đó một nhóm nhà khoa học Đại học Colorado đã sử dụng vi khuẩn để xác định thời gian chết của chuột trong phòng thí nghiệm.
"Chúng tôi đang thực hiện những bước đi đầu tiên cho ngành khoa học pháp y vi khuẩn mới mẻ", nhà nữ sinh thái học vi khuẩn Jessica Metcalf, cho biết. Bà Metcalf cùng với nhà nghiên cứu vi sinh vật Rob Knight đã sử dụng những kiến thức có được trong nghiên cứu trên loài chuột để hợp tác với nhóm Sibyl Bucheli ở STAFSF.
Trong khu rừng gần thành phố Huntsville là 3 xác chết còn mới nằm lẩn khuất giữa cây cối và cỏ dại được nhóm nhà khoa học của Sibyl Bucheli mang đến đây để tiến hành thí nghiệm. Thực ra, đó không phải là nạn nhân của án mạng mà chính là tử thi của những người hiến xác mới vừa qua đời để phục vụ nghiên cứu khoa học.
 |
| Bà Sibyl Bucheli (giữa) và Rob Knight đang thu thập mẫu đất bên dưới các xác chết đang phân hủy trong khu rừng gần thành phố Huntsville, bang Texas. |
Nhóm nhà khoa học trải qua nhiều giờ làm việc căng thẳng, cẩn thận thu thập hàng chục mẫu vi khuẩn trên các xác chết. Họ tỉ mẩn bóc đi lớp da ở vị trí nhất định trên mỗi xác chết rồi phủ lên lớp đất bẩn để sau đó vài tháng quay trở lại theo dõi sự phát triển của các loài vi khuẩn cũng như tiến trình phân hủy của xác chết. "Chúng tôi đang cố gắng phát triển một loại đồng hồ ghi nhận sự phát triển của vi khuẩn trên xác chết", Sibyl Bucheli giải thích.
"Đồng hồ" như thế sẽ là công cụ tham khảo hữu ích cho điều tra pháp y và một ngày nào đó sẽ giúp cảnh sát có được những chi tiết quan trọng trong các vụ án mạng. Ví dụ, quần thể vi khuẩn trên xác một người chết do nguyên nhân tự nhiên sẽ rất khác với vi khuẩn ở một người chết do bị đánh đập. Đồng thời, do tính chất bất đồng của vi khuẩn tìm thấy ở các địa điểm khác nhau cho nên nhà điều tra có thể biết được một người bị giết tại một nơi rồi vứt xác ở một nơi khác. Đó là một vài trong rất nhiều vấn đề mà nhóm nhà nghiên cứu của Sibyl Bucheli cố gắng tìm câu trả lời. Nhà nghiên cứu vi sinh vật Rob Knight còn cho biết vào một ngày nào đó vi khuẩn sẽ giúp con người tạo ra một công cụ thay thế dấu vân tay có thể gọi là "dấu vi khuẩn" giúp cảnh sát phá được các vụ án trong khi chúng ta còn sống cũng như sau khi đã chết.
 |
| Nhà sinh thái học vi khuẩn Jessica. |
Nhà nghiên cứu Rob Knight có thể sử dụng phép phân tích vi khuẩn đặc biệt để so sánh các đối tượng với những đồ vật mà họ cầm nắm. Knight cho biết, vi khuẩn có thể nói lên mối liên kết giữa một nghi can và vũ khí giết người hay hiện trường tội ác. Knight giải thích: "Có những vụ án mà ở đó rõ ràng là nghi can đã tiếp xúc với đồ vật gì đó nhưng cảnh sát không thu thập được dấu vân tay để tiến hành điều tra".
Thậm chí, Rob Knight còn cho rằng tiến trình phân tích các cộng đồng vi khuẩn khác nhau trên xác người cuối cùng sẽ giúp tạo ra một công cụ hữu ích để xác định sự di chuyển của một người - cụ thể là, biết được người này mới vừa từ Afghanistan trở về Mỹ hay từng sống tại thành phố Boston. Nói tóm lại, bà Sibyl Bucheli hy vọng vào một ngày nào đó khoa học pháp y sẽ có lời đáp cho câu hỏi quan trọng nhất từ phía gia đình nạn nhân - đó là, ai mới chính là hung thủ giết người!