Bí quyết thành công Hải quan Bắc Phong Sinh
Nằm ở vị trí khá heo hút thuộc xã miền núi Quảng Đức (huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh), chỉ cách một cây cầu qua con suối nhỏ là đã thuộc về thôn Lý Phổ, lãnh thổ của nước bạn Trung Quốc (cách thành phố Đông Hưng, Quảng Tây). Do địa hình khá đặc biệt này, trước Bắc Phong Sinh đã từng là điểm tập kết hàng lậu vì không qua trạm Kiểm soát liên hợp T15.
Kể từ khi đơn vị hải quan Bắc Phong Sinh được thành lập, theo đó, các lực lượng khác như Bộ đội Biên phòng, QLTT cũng được quy tụ củng cố, mọi hoạt động trở nên im ắng lạ thường, số lượng tờ khai XNK hàng hoá trong cả tháng có khi đếm trên đầu ngón tay.
Hoá ra, các doanh nghiệp ngại mở tờ khai ở Bắc Phong Sinh là do giao thông không mấy thuận tiện. Từ QL18 (cách Móng Cái 20km) rẽ vào tỉnh lộ 340, chỉ 18km là đến Bắc Phong Sinh, nhưng đường nhỏ hẹp, quanh co gấp khúc liên tục, nguy cơ tai nạn rất cao.
Lý do thứ 2, ở nơi thâm sơn cùng cốc như vậy, cơ sở hạ tầng phục vụ cho hoạt động XNK còn quá thiếu thốn. Nhưng điều mà các doanh nghiệp ngại nhất là đã "vào" là không có đường "ra", nếu chẳng may bị Hải quan áp dụng thủ tục "hành" là chính.
Xác định những lý do trên là có cơ sở, những năm qua, ngành Hải quan, chính quyền địa phương đã tích cực đầu tư nhiều tỷ đồng để nâng cấp, cải tạo lại tỉnh lộ 340 rộng hơn, đỡ ngoằn ngoèo hơn đồng thời xây dựng hàng loạt các công trình phụ trợ như hệ thống kho hàng, sân bãi phục vụ tối đa nhu cầu tập kết, kiểm hoá hàng XNK.
Điểm mấu chốt vẫn là công tác Hải quan. 14 cán bộ, công nhân viên đơn vị Hải quan Bắc Phong Sinh đã quyết tâm xây dựng và thực hiện bằng được các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp. Phải thực sự coi doanh nghiệp là người bạn đồng hành trước rồi mới chấn chỉnh, uốn nắn họ thực hiện theo chính sách, pháp luật Nhà nước.
Ông Nguyễn Văn Bắc, Phó Chi cục trưởng Hải quan Bắc Phong Sinh cho biết: "ở đây không có ngày lễ. Cứ có việc là làm. Tiếp nhận tờ khai của một doanh nghiệp là phải tính đến việc làm sao cho lô hàng đó được thông quan trong thời gian ngắn nhất".
Theo cách này, nhiều lô hàng do chưa phải chờ đợi đủ nguồn từ phía xuất khẩu, hải quan đã bố trí nhà kho tạm gửi và sẵn sàng làm thủ tục bất kỳ khi nào doanh nghiệp yêu cầu. Cũng theo ông Bắc, các doanh nghiệp làm lậu là nhằm để trốn thuế, hạ thấp chi phí đầu vào. Song Hải quan Bắc Phong Sinh muốn chứng minh rằng còn có cách khác, đàng hoàng hơn, lợi hơn cho cả đôi bên.
Trong quá trình tiếp nhận tờ khai, phát hiện có dấu hiệu áp sai mã, dấu số lượng để hưởng thuế suất thấp hoặc trốn thuế, cán bộ thủ tục đã tư vấn cho họ nên khai đúng, khai đủ, sẽ được áp dụng những ưu đãi về thuế suất được Nhà nước cho phép. Những bài toán được "nhẩm" rất nhanh và các doanh nghiệp lựa chọn ngay giải pháp trung thực trong quá trình làm thủ tục. Cả năm 2004 và 4 tháng đầu năm 2005, tại đây đã không xảy ra một vụ buôn lậu nào đã chứng minh cho sự lựa chọn này.
Đến nay, mỗi ngày trung bình có 3 xe hàng ra Bắc Phong Sinh. Từ vài doanh nghiệp đến mở tờ khai, nay trong danh sách đã là 67 doanh nghiệp, trong đó có 30 doanh nghiệp thường xuyên. Số thu thuế XNK từ chỗ không đặt chỉ tiêu lên hàng đầu thì năm 2005, Hải quan Bắc Phong Sinh đã nhận thực hiện 40 tỷ đồng. Trong đó, quý I/2005 thực hiện được 12,8 tỷ đồng (vượt 2,8 tỷ)