Buôn lậu qua đường hàng không: Nhiều thủ đoạn tinh vi

10h sáng 16/1, tại đội quầy tiếp nhận thông tin về tờ khai hàng hóa của Chi cục Hải quan CKSBQT Nội Bài đặt tại tầng 2 nhà Ga hàng hóa của Cảng hàng không SBQT Nội Bài, hàng trăm lượt khách hàng đang đứng, ngồi chờ đợi đến lượt nộp tờ khai hàng hóa để làm thủ tục thông quan hàng hóa. Theo ông Nguyễn Văn Chiến - Phó chi cục Hải quan CKSBQT Nội Bài thì lượng hàng hóa năm nay đến thời điểm này bắt đầu tăng nhiệt, mỗi ngày chi cục tiếp nhận từ 250 - 300 tấn hàng làm thủ tục thông quan. Hiện nay, SBQT Nội Bài đang trong tình trạng quá tải cả về hàng hóa và hành khách, với công suất 6 triệu hành khách/năm, nhưng đến năm 2013 đạt đến 13 triệu lượt khách. Và đến thời điểm này đã có 4 triệu hành khách hải quan đã làm thủ tục xuất nhập cảnh với hơn 37 nghìn phương tiện.

Trong thời gian qua, tình hình vận chuyển trái phép các chất ma túy, tiền chất qua đường hàng không có xu hướng gia tăng, đặc biệt là tại các địa bàn sân bay quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất. Trong năm 2013, lực lượng chuyên trách phòng chống ma túy thuộc Cục Hải quan TP HCM và Cục Hải quan TP Hà Nội đã phát hiện bắt giữ 17 vụ. Thủ đoạn chủ yếu là giấu trong thành, đáy của va ly, túi xách 2 đáy tự tạo của phụ nữ, trong quần áo, trong người, trong đế giày hoặc ép vào vách thùng cát tông, trà trộn vào hàng hóa xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh, trong các hộp quà biếu, quà tặng… Chỉ tính riêng Cục Hải quan TP HCM, năm 2013 đã đấu tranh, bắt giữ 35.505 (viên, lọ) tân dược có chứa chất gây nghiện, hướng thần, 29,63kg tiền chất (Pseudoephedrine), 8,4427kg heroin, 9,32kg Methamphetamine, 2.065 viên MAMD (ma túy tổng hợp) và 2,4kg cocain.

Cán bộ công chức hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài đang kiểm tra thực tế hàng hóa.

Gần đây nhất, vào ngày 7/12/2013, qua khâu soi chiếu kiểm tra hành lý, lực lượng hải quan Chi cục Hải quan CKSBQT Nội Bài (Cục Hải quan Hà Nội) phát hiện va ly ký gửi của hành khách Kamacho Sillo Emmanul, quốc tịch Philippines, sinh ngày 10/6/1975, hộ chiếu EB7607597, trên chiếc máy bay có tuyến bay từ SaoPaulo (Brazil), quá cảnh tại Singapore, đáp xuống sân bay quốc tế Nội Bài lúc 11h43 có nhiều nghi vấn. Lực lượng Hải quan CKSBQT Nội Bài phối hợp với Đồn Công an CKSBQT Nội Bài tiến hành kiểm tra hành lý của hành khách này, phát hiện trong valy hành lý ký gửi của Emmanul có một lượng lớn tinh thể bột màu trắng, gồm 18 gói, được ngụy trang, cất giấu trong những chiếc tất chân. Tổng trọng lượng của 18 gói ma tuý nói trên lên tới 3,6kg.

Trao đổi với chúng tôi, ông Mai Xuân Thành - Phó Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu (TCHQ) cho biết: Tình trạng buôn lậu, vận chuyển trái phép động vật hoang dã và sản phẩm từ động vật hoang dã từ châu Phi về Việt Nam tiếp tục diễn ra phức tạp. Trong quá trình nghiệp vụ, trên tuyến hàng không, bưu điện, cơ quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ 198,9kg ngà voi, 28,85kg sừng tê giác, 10 răng cá mập và 136kg tổ yến.

Nhân viên Hải quan sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất kiểm tra hàng hóa nhập khẩu qua đường hàng không. Ảnh: TTXVN.

Đặc biệt, gần đây Hải quan đã phát hiện 1 vụ nhập khẩu thiết bị y tế đã qua sử dụng của Công ty TNHH Kỹ thuật thiết bị y tế Bảo Trâm NK từ Nhật Bản về Việt Nam ngày 11/11/2013. Đây là một vụ việc nghiêm trọng, lô hàng thuộc diện mặt hàng cấm nhập khẩu. Theo khai báo tại tờ khai hải quan của DN, hàng hóa NK là 2 máy sinh hóa có điều khiển tự động và không có điều khiển tự động, mới 100%, xuất xứ Nhật Bản. Đồng thời DN cũng xuất trình giấy phép NK máy sinh hóa do Vụ Trang thiết bị và công trình - Bộ Y tế cấp phép. Tuy nhiên, khi mở thùng hàng đầu tiên, cơ quan Hải quan phát hiện, bên trong thùng có chứa 1 máy scan phim được sản xuất vào tháng 9-2000 và 1 máy in phim khô, cả 2 máy đều đã qua sử dụng và có xuất xứ Nhật Bản.

Ông Nguyễn Văn Chiến - Phó chi cục Hải quan CKSBQT Nội Bài cho biết, càng gần Tết Nguyên đán Giáp Ngọ, tình hình buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái phép qua tuyến hàng không vẫn diễn biến phức tạp. Chủ yếu các đối tượng lợi dụng hình thức du lịch để XNC nhiều lần trên cùng tuyến bay, lợi dụng việc gửi hàng bưu phẩm, bưu kiện qua đường hàng không, bưu điện không rõ mục đích sử dụng, không có giấy tờ chứng minh tính hợp pháp của hàng kí gửi khi làm thủ tục hải quan hoặc thường xuyên nhận quà biếu với số lượng lớn... với những loại hàng hóa nóng, có giá trị kinh tế cao như vàng, thuốc lá ngoại, rượu ngoại, mỹ phẩm, điện thoại, vũ khí, công cụ hỗ trợ, ma túy, tân dược, hàng không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Như trong ngày 8/1/2014, Chi cục đã phối hợp với các cơ quan chức năng phát hiện và bắt giữ 12 kiện hàng không có người nhận gồm có thuốc lá điếu, đồ ăn, linh kiện điện tử… bên cạnh đó, còn có 40kg xương động vật. Kết quả giám định tại chỗ của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật là xương động vật thuộc họ mèo có tên khoa học là Felida. Hiện vụ việc đang được cơ quan điều tra xác minh làm rõ.

Trao đổi với PV Báo CAND, ông Nguyễn Văn Hồng - Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nội cho biết, thủ đoạn phổ biến nhất mà doanh nghiệp thường lợi dụng như nhập nhiều, khai ít, khai sai chủng loại, áp mã sai, khai sai giá, nhập hàng đã qua sử dụng nhưng khai hàng mới, còn đối với hàng xuất thì khai khống về trị giá và số lượng để hoàn thuế VAT. Liên quan đến vụ phát hiện nhập khẩu thiết bị y tế đã qua sử dụng, thì đến nay hải quan Hà Nội đã đưa mặt hàng này vào quản lý rủi ro trên hệ thống, kiểm tra hồ sơ đồng thời kiểm tra thực tế hàng hóa. Xác định tuyến hàng không là địa bàn trọng điểm, do lượng khách và hàng hóa tăng mạnh nên các đối tượng buôn lậu và vận chuyển hàng cấm thường lợi dụng.