Chủ thẻ né phí gây quá tải tại các máy ATM
Theo số liệu của Vụ Thanh toán - NHNN, đến cuối năm 2012 đã có gần 54,3 triệu thẻ ATM các loại được phát hành. So với 1 năm trước đó, lượng thẻ này đã tăng thêm khoảng 1/3.
Từ đầu năm đến nay, đón việc thu phí nội mạng và cũng xác định đây là kênh đem lại khoản doanh thu đáng kể; kênh huy động vốn với mức lãi suất khá “bèo” trong thời điểm hoạt động ngân hàng gặp khó khăn… Hầu hết các ngân hàng thương mại đều phát hành thêm thẻ mới hoặc tung thêm các loại dịch vụ ăn theo thẻ ATM để thu phí. Trong khi đó, trong 6 tháng cuối năm 2012, số lượng máy ATM chỉ tăng thêm được có 3%, đạt 14.269 máy.
Tại TP Hồ Chí Minh, với hàng chục triệu thẻ ATM đã được phát hành, nhưng tổng số lượng máy ATM chỉ có vài ngàn cái; ngân hàng nhiều lắp đặt được khoảng 1 ngàn máy, ngân hàng lớn chỉ có vài trăm máy khiến tình trạng quá tải tại máy ATM thường xuyên xảy ra.
Để khắc phục tình trạng này, trước ngày thực hiện thu phí rút tiền nội mạng, các ngân hàng đã tham gia liên liên minh thẻ để khai thác chung hệ thống cây ATM hiện có. Tuy nhiên, do mức phí rút tiền liên mạng cao gấp đôi so với phí rút tiền từ máy nội mạng; phần lo trục trặc sẽ bị máy nuốt thẻ hoặc không rút, không chuyển được tiền nên nhiều chủ thẻ vẫn chọn các cây ATM của ngân hàng phát hành thẻ để thực hiện dịch vụ.
Mặt khác, do phí chuyển khoản nội mạng mỗi lần tốn hết 3.300 đồng, trong khi vào ngân hàng chuyển bằng tiền mặt lại được miễn phí nên việc chuyển khoản qua thẻ ATM cũng không khuyến khích được người sử dụng. Thực trạng này đã đẩy những ngân hàng nhỏ, ít máy ATM càng trở nên quá tải. Thực tế cho thấy, theo thống kê của Hội thẻ ngân hàng, tổng doanh số giao dịch qua thẻ ATM ghi nợ nội địa trong vòng nửa năm đã đạt hơn 390.000 tỷ đồng. Nhưng doanh số rút tiền chiếm tới 84%; chỉ có hơn 15% số tiền còn lại được chuyển khoản.
Không phải là địa điểm tập trung đông người như nhà ga, sân bay, bến xe, khu công nghiệp hay khu vui chơi… nhưng tại cây ATM đặt trước một chi nhánh của Ngân hàng Đông Á trên đường Quang Trung, quận Gò Vấp, dù có tới 2 máy rút tiền, thì tình trạng người muốn rút tiền phải xếp hàng chờ đến lượt thường xuyên diễn ra vào các giờ cao điểm sáng, trưa và chiều… Thực trạng này cũng xảy ra với nhiều ngân hàng nhỏ, phát hành nhiều thẻ nhưng chỉ có vài trăm cây ATM khác. Vì vậy, đến thời điểm này khi việc phát hành thẻ, thu phí rút tiền nội mạng và một loạt khoản phí khác trên thẻ ATM ghi nợ nội địa của nhiều ngân hàng đã thu được khoản lợi không nhỏ.
Đã đến lúc NHNN cần siết lại kế hoạch đầu tư cây ATM. Đồng thời xem xét lại mức độ chênh lệch của phí liên mạng và nội mạng để khuyến khích người dùng thẻ ATM thay thế cho việc sử dụng tiền mặt