Thị trường tôn Việt Nam, những bất cập trong quản lý

08:39 24/11/2015
Tình trạng ngành tôn, thép Việt Nam mấy năm gần đây thực sự ở cảnh “giữa muôn trùng vây”. Xuất khẩu ra nước ngoài thì bị kiện và áp thuế chống bán phá giá, trong khi thị trường nội địa thì bỏ ngỏ cho tôn Trung Quốc hoành hành.

Trong tháng 9 vừa qua, nhiều DN tôn, thép trong nước choáng váng bởi liên tiếp các vụ kiện chống bán phá giá đối với tôn, thép nhập khẩu từ Việt Nam được các nước khởi xướng. Đây đều là các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như Thái Lan, Malaysia, Indonesia… Đã đến lúc doanh nghiệp (DN) phải đồng lòng tìm lại vị trí xứng đáng của mình ở thị trường trong nước, và cũng đã đến lúc cơ quan quản lý nhà nước phải sát cánh cùng DN trong “cuộc chiến” này.

Trong 3 năm gần đây, ngành hàng tôn lạnh và tôn phủ màu của Việt Nam đã tìm được đường ra với các nước trong khu vực, đã được chấp nhận về chất lượng và mẫu mã. 

Tuy nhiên, ngay sau đó, Indonesia bắt đầu áp thuế tự vệ đối với sản phẩm tôn lạnh nhập khẩu từ Việt Nam bằng tiền rupial, khoảng 430 USD/tấn tương đương khoảng 50% so với giá bán trong năm đầu tiên, đến năm thứ hai khoảng 371 USD tấn tương đương khoảng 43% so với giá bán và đến năm thứ ba là 312 USD/tấn tương đương khoảng 36% so với giá bán. Với mức thuế này, giá thép Việt Nam lên tới hơn 1.000 USD/tấn, quá cao để có thể cạnh tranh với hàng Trung Quốc và các nước khác. 

Theo Hiệp hội Thép Việt Nam, Malaysia hiện là một trong ba thị trường xuất khẩu tôn chủ lực hiện nay của các DN trong nước ba năm gần đây, chỉ xếp sau Thái Lan và Indonesia. 

Đầu tháng 10 vừa qua, Bộ Công nghiệp và Thương mại quốc tế Malaysia (MITI) cũng vừa quyết định tạm thời áp thuế chống bán phá giá đối với các nhà xuất khẩu từ Việt Nam dao động 5,68% - 16,45%, áp dụng từ ngày 26-9-2015 đến 23-1-2016. Malaysia hiện là một trong ba thị trường xuất khẩu tôn chủ lực của các DN trong nước, chỉ xếp sau Thái Lan và Indonesia. 

Với những diễn biến này, con đường xuất khẩu của các DN đang dần dần hẹp lại. Trao đổi với PV Báo CAND bên lề một cuộc hội thảo về ngành thép, ông Nguyễn Văn Sưa, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam cho biết, dù chưa nghiêm trọng đến mức mất hết thị trường xuất khẩu, nhưng khó khăn là rất lớn.

Ngành sản xuất tôn trong nước đang đứng trước muôn vàn khó khăn.

Do thị phần trong nước bị thu hẹp đến 20% trong 2 năm vừa qua, hiện 5 DN lớn nhất trong ngành tôn là Tập đoàn CP Hoa Sen, Tôn Đông Á, Tôn Phương Nam, China Steel Sumiki VN và Nam Kim đã coi việc xuất khẩu là thiết yếu nhằm giải phóng hàng tồn. Dự kiến sản lượng sản xuất trong năm nay vào khoảng 2,8 triệu tấn, thị trường trong nước tiêu thụ tầm 1,8 triệu tấn, phần dư ra 1 triệu tấn kia buộc phải tìm đường xuất khẩu. 

Khi cánh cửa này cũng dần dần đóng lại, thì lựa chọn duy nhất của các DN là quay trở lại thị trường nội địa, giành lại thị phần xứng đáng từ tôn thép Trung Quốc. Và cuộc chiến này không thể không có sự đồng hành của các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt là Cục Quản lý cạnh tranh, Cục Quản lý thị trường.

Theo số liệu thống kê của Hiệp hội Thép, viễn cảnh cho ngành này trong ngắn hạn và dài hạn không hề tươi sáng, khi Việt Nam sát vách Trung Quốc – vốn đang thừa mứa thép sau thời gian kinh tế phát triển quá nóng, giờ chững lại. Thép Trung Quốc đổ dồn sang thị trường các nước khác, nhưng nhiều khu vực như EU, Mỹ… đã nhanh chóng “be bờ, đắp đập”, dựng nên các hàng rào thương mại, hàng rào kỹ thuật để chặn làn sóng này. Chỉ riêng có Việt Nam vẫn đang bỏ ngỏ, và vô tình trở thành vùng trũng, là điểm đến lý tưởng hơn bao giờ hết của các dòng thép giá rẻ này. 

Trên thị trường, tôn, thép Trung Quốc được bán dưới nhiều dạng, công khai cũng có, giả, nhái các thương hiệu nổi tiếng của Việt Nam cũng có. Tuy nhiên, đến nay, cả các DN lẫn cơ quan quản lý nhà nước vẫn chưa làm gì để bảo vệ quyền lợi sát sườn của mình. 

Trao đổi với chúng tôi, một đại diện Bộ Công Thương cho biết các DN kêu khó rất nhiều, rất muốn tăng thuế, nhưng lại muốn tăng luôn, mà không chịu củng cố chứng cứ để tiến hành điều tra tự vệ thương mại, chống bán phá giá; trong khi các cam kết quốc tế hiện nay không cho phép Nhà nước muốn tăng thuế thế nào thì tăng. Ngược lại, các DN cũng cho rằng cơ quan quản lý nhà nước đã chưa làm tròn trách nhiệm khi để tôn, thép giả, nhái bày bán tràn lan mà không được xử lý, cũng như chưa chìa tay ra với DN, hướng dẫn đường đi nước bước để tiến hành các vụ kiện, bảo vệ sản xuất trong nước.

Thành lập đoàn kiểm tra việc nhập khẩu phôi thép từ Trung Quốc

Mới đây, Hiệp hội Thép Việt Nam đã có văn bản gửi Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ về việc phôi thép hợp kim giá rẻ nhập khẩu từ Trung Quốc tăng nhanh, tác động xấu đến sản xuất trong nước. Đáng nói hơn, có thông tin một số DN hiện đang cố tình gian lận, khai sai mã nhập khẩu để hưởng chênh lệch thuế suất. 

Cụ thể, theo số liệu thống kê của Hải quan, lượng phôi thép nhập khẩu về Việt Nam tính đến cuối tháng 9 là hơn 1,135 triệu tấn với trị giá trên 421 triệu USD, tăng đến 290 lần so với cùng kỳ 2014, riêng lượng nhập từ Trung Quốc chiếm 75% lượng nhập của cả nước. 

Theo ước tính của Hiệp hội, chỉ trong 2 tháng 8 và 9 năm nay, ngân sách đã thất thu trên 1,89 triệu USD vì DN gian lận khai là thép chứa Crom để hưởng mức thuế 0% hay vì 9%. Dưới sức ép nhập khẩu, hiện các DN Việt Nam chỉ sản xuất khoảng 60% công suất và có thể sẽ còn thấp hơn, gây thua lỗ nặng. 

Trước kiến nghị này, Bộ Công Thương đã thành lập đoàn kiểm tra việc nhập khẩu phôi thép hợp kim chứa Bo, Crom của các DN nhập khẩu, bao gồm số lượng, chủng loại, mục đích sử dụng.

Phương Nam

Chưa bao giờ ranh giới giữa "đỉnh cao" và "vực sâu" của các idol mạng lại mong manh đến vậy. Các nền tảng mạng xã hội như TikTok đã tạo ra một "chiếc máy tốc độ" sản sinh người nổi tiếng chỉ sau vài clip viral.

“Chỉ với 4 tài sản là tòa nhà Windsor Plaza, tòa nhà Times Square, chợ Vải và Dự án BĐS Mũi Đèn Đỏ trong vụ án hình sự liên quan đến Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và ngân hàng SCB trong tổng số 726 mã tài sản được Công ty thẩm định giá H định giá, đem so với kết quả thẩm định của Công ty CP giám định và thẩm định tài sản V - một trong 19 công ty thẩm định giá được Bộ Tài chính giới thiệu cho Ngân hàng Nhà nước đã có sự chênh lệch lên tới 193 nghìn tỷ đồng…”. Thông tin trên được TS LS Phan Trung Hoài, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam nêu ra tại hội thảo “Giải pháp xử lý tài sản trong thi hành án các vụ án kinh tế” do Báo Pháp Luật TP Hồ Chí Minh tổ chức ngày 14/5…

Sau vụ đường dây sản xuất, buôn bán, tiêu thụ sữa bột giả bị Cơ quan CSĐT Bộ Công an triệt phá, các cơ chuyên môn cũng nhanh chóng siết chặt quản lý. Khi tên mình bị gắn lên các nội dung quảng cáo của sản phẩm sữa lúa mạch Nestlé Milo đóng hộp uống liền của Công ty TNHH Nestlé Việt Nam (Nestlé Việt Nam), Viện Dinh dưỡng đã có văn bản đề nghị Nestlé Việt Nam gỡ bỏ các nội dung quảng cáo không đúng …

Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương tiếp nhận nhiều trẻ em bị đỉa chui vào và ký sinh trong tai, mũi, họng, sau đó xuống đường thở do đi tắm suối, một số trẻ đến viện trong tình trạng ho ra máu tươi, có cảm giác như có con gì bò trong họng.

Ngày 14/5, tại Hà Nội, Cục Kế hoạch và Tài chính tổ chức Hội nghị điển hình tiên tiến phong trào thi đua “Vì an ninh Tổ quốc” giai đoạn 2025 – 2030 và phát động đợt sinh hoạt chính trị đặc biệt kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống CAND (19/8/1945 – 19/8/2025) và 20 năm Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (19/8/2005 – 19/8/2025).

Tối 13/5, Giám đốc Công an TP Hà Nội đã ký quyết định tạm đình chỉ công tác đối với 2 cán bộ thuộc Công an TP Hà Nội gồm đồng chí Nguyễn Đức Tâm, cán bộ Công an phường Dương Nội, Hà Đông, liên quan đến vụ phản ánh có hành vi tát người dân và đồng chí Nguyễn Bình An, Trưởng Công an xã Tam Hiệp, Thanh Trì, liên quan vụ va chạm giao thông giữa 1 xe ô tô với 6 xe máy xảy ra tại xã Thanh Liệt, Thanh Trì vào ngày 9/5.

Dịch vụ dưỡng sinh Đông y, phương pháp chăm sóc sức khỏe của y học cổ truyền, từ lâu đã được biết đến với khả năng giúp cơ thể cân bằng và duy trì sức khỏe tốt. Tuy nhiên, thời gian gần đây, một số spa đã biến tướng phương pháp này thành những “bí quyết hồi xuân” thần tốc. Các chuyên gia cảnh báo rằng những quảng cáo thổi phồng này không chỉ làm mất đi giá trị cốt lõi của dưỡng sinh Đông y, mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng đối với sức khỏe nếu không thực hiện đúng cách và bài bản.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đang lấy ý kiến dự thảo thông tư quy định về khen thưởng và kỷ luật học sinh. Theo đó, học sinh nếu vi phạm Luật Giáo dục, nội quy của trường hoặc cơ quan chức năng, tùy mức độ, các em ở bậc tiểu học bị nhắc nhở hoặc yêu cầu xin lỗi; học sinh cấp THCS, THPT bị nhắc nhở, phê bình hoặc viết bản tự kiểm điểm. Nếu so với quy định hiện hành, dự thảo thông tư mới đã bỏ hình thức kỷ luật “đình chỉ học” đối với học sinh vi phạm.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.