Đề nghị tăng giá đền bù gấp đôi đất thổ cư để giữ đất lúa?
Tuy nhiên, điều khiến nhiều nhà đầu tư có ý định đổ vốn vào những mảnh ruộng "bờ xôi, ruộng mật" sẽ phải cân nhắc kỹ lưỡng là giá bồi thường đất lúa nước sẽ được đẩy lên mức cao chót vót, dự kiến sẽ gấp 2 lần giá đất thổ cư ở cùng thời điểm, đối với vùng đất thích hợp trồng lúa nước. Còn với vùng đất ít thích hợp với lúa nước, giá đền bù cũng gấp 3-4 giá đất nông nghiệp khác ở cùng thời điểm.
Ông Nguyễn Trí Ngọc, Cục trưởng Cục Trồng trọt cho rằng, vấn đề căn bản là phải giải quyết được mâu thuẫn giữa việc giữ được đất nông nghiệp với việc thực hiện mục tiêu CNH - HĐH đất nước vào năm 2020.
"Ý tưởng của nghị định làm sao để các nhà đầu tư hạn chế đầu tư trên đất lúa bởi với giá đền bù cao như vậy sẽ không còn hấp dẫn được nhà đầu tư nữa, họ sẽ phải tìm về đầu tư ở những khu vực giá đất rẻ hơn. Một điểm đáng chú ý trong Nghị định là hướng tới chính sách để khuyến khích những người trồng lúa và những địa phương có nhiều diện tích trồng lúa. "Chính sách phải khuyến khích họ trồng lúa, phải để người nông dân sống được với cây lúa, có thu nhập từ nghề trồng lúa; khuyến khích địa phương có nhiều đất trồng lúa để họ đảm bảo nguồn thu ngân sách địa phương…".
Tuy nhiên, để đảm bảo tối thiểu diện tích cho sản xuất lương thực quốc gia, ông Ngọc cho rằng, Trung ương phải đứng ra cầm trịch, ngoài quy hoạch chung của cả nước, sẽ phải đưa ra quy hoạch giữ đất lúa cụ thể đối với mỗi địa phương, nếu để các địa phương tự quy hoạch, theo thống kê, đến năm 2020 chúng ta chỉ còn hơn 2 triệu ha đất trồng lúa.
Các địa phương ồ ạt chuyển đổi đất nông nghiệp đã khiến cho sản lượng lúa bình quân mỗi năm giảm từ 400-500.000 tấn, trong khi một số khu công nghiệp, khu chế xuất… lại để treo, gây tổn thất về kinh tế, nhiều diện tích lúa bị ảnh hưởng trực tiếp từ nước thải, khói bụi... Quan trọng hơn, việc thu hồi đất nông nghiệp đã tác động lớn tới đời sống kinh tế, xã hội của người nông dân, mất việc làm, giảm thu nhập…