Đơn giản hóa thủ tục đối với hàng hóa xuất nhập khẩu
Đến nay, Việt Nam là nước có hoạt động xuất nhập khẩu ngày càng lớn, gia tăng với tốc độ cao qua từng năm và thực tế đó đặt ra yêu cầu cần liên tục cải cách đơn giản hóa các loại thủ tục nhằm giảm chi phí và thời gian cho các doanh nghiệp (DN). Trong đó, việc áp dụng hình thức hải quan điện tử đang hỗ trợ DN trong quá trình này, nhận được sự đồng thuận của DN, xã hội. Tuy nhiên, việc đơn giản hóa các thủ tục đối với hàng xuất nhập khẩu là một quá trình không có điểm dừng và trên thực tế cũng còn bộc lộ một số tồn tại, cần tiếp tục giải quyết.
Bà Đặng Thị Bình An, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, vẫn còn tình trạng các đơn vị hải quan yêu cầu DN xuất trình các loại giấy tờ khác nhau và không thống nhất về cách hiểu nội dung, giá trị của giấy tờ. Có khi DN phải có đủ 12 loại giấy và cần rất nhiều thời gian để kê khai, hoàn thiện các biểu mẫu; thậm chí có sự chồng chéo do nhiều cơ quan chức năng cùng yêu cầu quản lý, kiểm tra đối với cùng một loại sản phẩm. Một số văn bản pháp lý chưa bao quát đầy đủ yêu cầu thực tiễn, thiếu tính chính xác gây khó khăn cho DN.
TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế TW cũng cho rằng, cần tìm giải pháp để sao cho DN thoát khỏi cảnh bị ép tứ bề. Do đó, chỉ cần người đứng đầu làm có trách nhiệm, xử lý cán bộ nhũng nhiễu DN làm sai, thì sẽ khắc phục được nhiều vấn đề. Phó Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan, ông Ngô Hải lại cho rằng, DN gặp phải vướng mắc lô hàng nhập khẩu, là vướng mắc hải quan. Do đó, hải quan phải đối mặt, loại trừ liên quan đến nhận thức, 1 vấn đề nêu ra trong các văn bản pháp luật, thực tế 1 văn bản không phải ai cũng hiểu hết.
Ghi nhận tích cực của ngành Hải quan, đại diện Công ty cổ phần Tiếp vận ngoại thương cho biết, ngành Hải quan đã cải cách mạnh mẽ nhưng yếu tố con người vẫn là khâu then chốt để giải quyết. Làm sao đơn giản được các thủ tục, cái nào thuộc về luật và nghị định thì cần phải sửa cho phù hợp…
Tại hội thảo, các chuyên gia khuyến nghị, cần triệt để thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc tăng cường cải cách hành chính, hỗ trợ DN. Đặc biệt, cần nhấn mạnh nguyên tắc, không được yêu cầu DN xuất trình giấy tờ ngoài quy định; các bộ, ngành cần ban hành đủ các quy chuẩn để cơ quan quản lý và DN có điều kiện so sánh, thực hiện; chỉ định rõ cơ quan hoặc tổ chức có trách nhiệm thực hiện việc kiểm định chất lượng, phân tích mẫu hàng hóa và tăng cường phối hợp giữa các cơ quan, cũng như công nhận và sử dụng chung số liệu giữa các cơ quan…