GIa nhập WTO: Quan trọng là yếu tố con người
Trong buổi gặp gỡ các doanh nghiệp tại TP HCM sáng 19/12, Thứ trưởng Lương Văn Tự, đồng thời cũng là Trưởng đoàn đàm phán Chính phủ về kinh tế thương mại, đánh giá lại tiến trình và kết quả chung đàm phán gia nhập WTO của Việt
Ông Tự cho biết: Gia nhập WTO chúng ta có rất nhiều thời cơ, cũng có rất nhiều thách thức. Cơ hội đó có hay không phải do chính sách, do các doanh nghiệp. Nếu tranh thủ được cơ hội đó thì chúng ta giàu có. Nếu vượt qua được thách thức thì chúng ta sẽ tạo được cơ hội mới. Đó là thực tế…
Theo phân tích của Thứ trưởng Lương Văn Tự thì cơ hội của Việt Nam khi gia nhập WTO sẽ trở thành sân chơi lớn toàn cầu và Việt Nam sẽ tăng vị thế của mình trên trường quốc tế; Hàng hoá và dịch vụ của Việt Nam khi gia nhập WTO sẽ không còn bị phân biệt đối xử. Chẳng hạn như dỡ bỏ hạn ngạch các mặt hàng dệt may, xuất khẩu giày dép sang châu Âu…
Gia nhập WTO chúng ta có hệ thống pháp luật minh bạch rõ ràng, dễ thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Thực tế đã cho thấy, đầu tư nước ngoài từ năm 2005 đến nay liên tục tăng và các dự án đầu tư lớn của Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore… cũng đã bắt đầu quan tâm đến Việt Nam, kể cả công ty đa quốc gia.
Theo thống kê của WTO, trên thế giới có khoảng 70.000 công ty đa quốc gia (chiếm 1/3 thương mại toàn cầu). Các nước trên thế giới đều muốn các công ty đa quốc gia đầu tư vào nước mình vì các công ty đa quốc gia có công nghệ, vốn và đặc biệt là có thị trường toàn cầu. Khi gia nhập WTO, những tranh chấp cũng được giải quyết tốt.
Thứ trưởng Lương Văn Tự cũng đưa ra một thí dụ liên quan đến lĩnh vực tranh chấp: Một nước A áp thuế chống bán phá giá với một thành viên WTO mà tổng thuế đó tương đương với 100 triệu USD, thì khi WTO giải quyết tranh chấp, đi đến quyết định là kiện chống bán phá giá không đúng, yêu cầu nước kiện bỏ đi. Nếu không bỏ thì nước bị kiện có quyền nâng thuế nhập khẩu các mặt hàng của nước kia lên tương đương mức 100 triệu USD…
Ông Tự cũng nhấn mạnh: Gia nhập WTO không có nghĩa các vụ kiện chống bán phá giá sẽ giảm. Chúng ta càng tăng xuất khẩu thì tranh chấp thương mại sẽ càng tăng. Chỉ có điều mức độ chúng ta giải quyết công bằng hơn.
Ngoài những cơ hội như trên, thì những thách thức chúng ta gặp sẽ không phải là ít. Muốn có thị trường toàn cầu thì chúng ta phải mở cửa thị trường cho các nước. Và một thực tế đáng lo ngại là doanh nghiệp Việt Nam có số lượng rất đông, lên đến 230.000 doanh nghiệp nhưng phần lớn là doanh nghiệp nhỏ và vừa, lại bị hạn chế về vốn, công nghệ và năng lực nên khả năng cạnh tranh thị trường còn rất hạn chế.
Tiếp đến là có rất nhiều chính sách liên quan kinh tế thương mại sẽ thay đổi. Chẳng hạn như phần liên quan trợ cấp cũ không phù hợp, thay đổi về hạn ngạch, cấp phép… điều này tạo thuận lợi cho một số doanh nghiệp nhưng cũng làm cho các doanh nghiệp lâu nay dựa vào đó sống và phát triển phải chuyển sang hình thức kinh doanh không được bảo hộ hay mức bảo hộ thấp.
Với những điều kiện ràng buộc do việc gia nhập WTO, sẽ có nhiều doanh nghiệp không có năng lực gặp khó khăn hay đi đến phá sản thì vấn đề giải quyết nguồn lao động cho các doanh nghiệp này cũng là một vấn đề cần phải có hướng giải quyết. Thứ trưởng Lương Văn Tự đã dẫn chứng một số trường hợp ở các nước như: "Khi chúng tôi hỏi ở
Từ kinh nghiệm của nước bạn, ông Tự cho rằng, khi các doanh nghiệp nước ngoài vào thì những cuộc cạnh tranh sẽ diễn ra. Các doanh nghiệp sẽ dùng lương để thu hút người lao động giỏi nên chúng ta một mặt cũng phải có chiến lược đào tạo, giữ người có năng lực, giữ như thế nào là do từng doanh nghiệp, không có bài toán chung cho tất cả.
Cũng cần nhìn nhận một thực tế là hiện nay, lao động Việt