KCN Hải Yên (Móng Cái): 7 năm chỉ thu hút được 3 dự án
Nhiều năm qua, tỉnh, thành phố, các ngành và chủ đầu tư của KCN là Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng - Viglacera (Bộ Xây dựng) đã nỗ lực xúc tiến và kêu gọi nhà đầu tư thứ cấp dưới nhiều hình thức, song hiệu quả chưa như mong muốn. Nguyên nhân vì sao?
KCN Hải Yên được thành lập theo Quyết định 1224/CP-CN ngày 8/12/2003 của Thủ tướng Chính phủ và được UBND tỉnh phê duyệt địa điểm, giao cho Tổng Công ty Viglacera làm chủ đầu tư xây dựng, quản lý và vận hành.
Với quy mô diện tích là 192,7ha, tổng mức đầu tư 316,66 tỷ đồng, KCN Hải Yên còn có một vị trí đắc địa, nằm ngay tại cửa ngõ của TP Móng Cái. Đây là một thành phố cửa khẩu quốc tế quan trọng nhất trên tuyến biên giới phía Bắc Quảng Ninh, đồng thời là điểm cuối của 2 hành lang Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Quảng Ninh và Quảng Tây - Lạng Sơn - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh.
Một góc Khu công nghiệp Hải Yên. |
Cùng với việc hoàn thiện các thủ tục pháp lý theo đúng các quy định của pháp luật, Viglacera cũng đã thực hiện nhiều chương trình xúc tiến thương mại thu hút các dự án đầu tư trong nước và nước ngoài, đặc biệt đối với các doanh nghiệp Trung Quốc. Trong vòng 5 năm trở lại đây, Công ty đã tiến hành hợp tác với một công ty có uy tín của Trung Quốc để xây dựng một cẩm nang bằng tiếng Trung và thực hiện khoảng 15 cuộc thương thảo, hội thảo, hội chợ giới thiệu về tiềm năng, lợi thế của khu công nghiệp đến với các doanh nghiệp Trung Quốc và các nước khác.
Mục đích chính là nhằm thu hút các nhà đầu tư thứ phát có khả năng tài chính lớn, công nghệ sản xuất cao, giải quyết nhiều lao động, vừa sàng lọc những doanh nghiệp chưa có nhu cầu đích thực hoặc quy mô sản xuất còn nhỏ bé.
Với những cố gắng trên, KCN Hải Yên đáng lẽ ra sẽ là điểm dừng chân của nhiều nhà đầu tư khi đã nhiều lần tìm hiểu cơ hội đầu tư tại KCN này. Thế nhưng trong vài chục doanh nghiệp đến tìm hiểu đầu tư, chỉ vẻn vẹn có 2 doanh nghiệp với 2 dự án đầu tư nước ngoài thuê 6.000m2 và vốn đăng ký thực hiện đầu tư là 1,2 triệu USD.
Đó là Công ty Thương mại và Chế tạo kim loại Việt
Do có quá ít dự án vào đầu tư nên công tác GPMB cũng hạn chế. Sau 7 năm xây dựng, trong tổng diện tích quy hoạch 192,7ha toàn KCN, đến nay mới đền bù giải phóng mặt bằng 55,3ha, trong đó xây dựng kết cấu hạ tầng 18 ha.
Ban quản lý KCN Hải Yên cho biết, nguyên nhân chính khiến KCN không giữ chân được các dự án xuất phát từ sự yếu kém của hạ tầng giao thông. Vị trí của KCN chỉ đẹp tại chỗ nhưng duy nhất chỉ có 1 trục đường huyết mạnh dẫn từ KCN tới các tỉnh lân cận là QL18A. Tuyến đường này lại quá nhỏ hẹp và đang trong quá trình nâng cấp, sửa chữa.
Nâng cấp xong thì cũng chưa đủ đáp ứng cho nhu cầu vận tải thông thường, ách tắc liên miên. Trong khi đó, yêu cầu kết nối giao thông thông suốt, thuận tiện đối với các nhà đầu tư trong KCN lại rất cao, sự đơn điệu, chật hẹp về đường sá đã khiến các nhà đầu tư ngậm ngùi luyến tiếc để tìm địa chỉ khác. Nhưng điều làm cho giới đầu tư lo lắng lớn nhất lại là yếu tố quy hoạch, phân chia khu vực cho phát triển sản xuất công nghiệp.
Tại Móng Cái luôn có sự song hành tồn tại tình trạng cấp phép đầu tư không theo quy hoạch (nằm ngoài hàng rào KCN đối với dự án sản xuất công nghiệp). Trong khi, ở ngoài hàng rào, nhà đầu tư mặc nhiên hưởng nhiều cái lợi: Chi phí tiền thuê đất thấp; không cần tuân thủ quá nghiêm ngặt các yếu tố bảo vệ môi trường…
Như vậy, việc giải bài toán thu hút đầu tư vào KCN Hải Yên chỉ là tháo gỡ, giải tỏa 2 nguyên nhân nêu trên. Chừng nào chưa làm được, KCN vẫn phải chấp nhận tình trạng cửa mở song vẫn phải mỏi mắt chờ