Kết quả chống buôn lậu chưa tương xứng với tình hình thực tế

• Gian nan cuộc chiến chống buôn lậu vùng biên
• Tập huấn kỹ năng tuyên truyền về công tác đấu tranh chống buôn lậu
• Giải pháp ứng dụng công nghệ trong chống buôn lậu

Theo số liệu báo cáo, tình hình buôn lậu trong quý I vẫn phức tạp, từ đường bộ, đường hàng không, bưu điện cho đến đường biển. Trên tuyến đường bộ, mỗi vùng biên giới lại có những mặt hàng buôn lậu đặc trưng riêng. 

Nếu như ở phía Bắc nổi lên hoạt động vận chuyển, buôn bán ma túy, pháo nổ, hàng hóa như quần áo, hoa quả, nông sản thực phẩm, các loại gia cầm, đặc biệt là xuất hiện tình trạng vận chuyển, buôn bán tiền giả, thì ở biên giới miền Trung, tình trạng buôn lậu gỗ, ma túy, pháo, rượu ngoại, đường cát… diễn ra rất phức tạp. 

Trong khi đó, tuyến biên giới các tỉnh Tây Nam bộ, hoạt động vận chuyển, tàng trữ buôn bán thuốc lá ngoại, đường cát vẫn đang là vấn nạn làm đau đầu các cơ quan chức năng, đặc biệt tại khu vực Đức Hòa, Đức Huệ (Long An) và biên giới tỉnh An Giang.

“Phương thức thủ đoạn buôn lậu không mới, nhưng thủ đoạn của đối tượng tinh vi hơn, manh động hơn. Ví dụ như vụ việc xảy ra tại Trạm Kiểm soát liên hợp Dốc Quýt cuối tháng 12-2017, đối tượng đã đâm xe làm 1 cán bộ thuế hy sinh, hay vụ việc hồi tháng 3 tại Bình Dương, đối tượng vận chuyển hàng vạn bao thuốc lá 555 nhập lậu đã chống đối, tông xe vào lực lượng chức năng khiến 6 chiến sỹ bị thương…”, báo cáo cho biết.

Với đặc thù riêng, tại các cảng hàng không, bưu điện quốc tế, nhiều vụ vi phạm phát hiện tập trung chủ yếu vào các loại hàng cấm, hàng hóa gọn nhẹ có giá trị kinh tế cao và dễ cất giấu, sản phẩm động vật hoang dã, ngoại tệ, mỹ phẩm, tân dược, thực phẩm chức năng, thời trang cao cấp, thiết bị công nghệ, rượu ngoại, thuốc lá, xì gà… 

Ngoài ra, tình trạng lợi dụng hình thức quà biếu, hàng xách tay trốn thuế và thẩm lậu vào nội địa tiêu thụ cũng diễn ra khá phổ biến. 

Còn trên tuyến đường biển, hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép xăng dầu, khoáng sản, hàng điện tử, điện lạnh đã qua sử dụng còn diễn biến phức tạp, trọng điểm là tại các điểm Quảng Ninh, Hải Phòng, Kiên Giang, Sóc Trăng, Cà Mau… 

Trong thị trường nội địa, tình trạng sản xuất, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán hàng hóa không có nguồn gốc xuất xứ, hàng giả, hàng kém chất lượng diễn ra nhiều nơi, đặc biệt là tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh. 

Đáng chú ý trong 4 tháng đầu năm, nổi lên tình trạng sản xuất, tiêu thụ thuốc, thực phẩm chức năng, đồ uống, nước uống giả, kém chất lượng gây bức xúc đối với quần chúng nhân dân như vụ công ty TSC tại Hà Nội, vụ Vinaca tại Hải Phòng, vụ café trộn pin tại Đăk Nông…

Số liệu sơ bộ quý I/2018, lực lượng chức năng cả nước đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 45.949 vụ việc vi phạm, thu nộp NSNN từ tiền xử phạt vi phạm hành chính, bán hàng tịch thu và công tác thanh kiểm tra truy thu thuế ước đạt 4.062 tỷ 862 triệu đồng, khởi tố 642 vụ (tăng 51,77% so với cùng kỳ năm 2017), 754 đối tượng (tăng hơn 50% so với cùng kỳ năm 2017). 

Mặc dù số vụ vi phạm được bắt giữ, xử phạt, số vụ khởi tố cũng như đối tượng bị khởi tố đều tăng, nhưng so với thực tế, những vụ việc được phát hiện chỉ chiếm một phần nhỏ. 

Và có một thực tế đáng buồn, theo báo cáo của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn, thống kê lượng hàng giả nhãn hiệu từ Trung Quốc tuồn về Việt Nam thì có tới 80% là có sự tiếp tay của chính doanh nghiệp Việt Nam, khiến việc xác minh nguồn gốc càng khó hơn, vì hàng chỉ cần lọt qua biên giới là đã được doanh nghiệp “hô biến”, hợp thức hóa thành hàng chính hãng.

Kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng - Phó Trưởng Ban chỉ đạo thống nhất với kết quả thành tích đã đạt được, nhưng vẫn cho rằng, kết quả chưa tương xứng với tình hình thực tế.

“Vấn đề là phải phối hợp giữa các ngành, trước hết 7 lực lượng chức năng. Ban chỉ đạo không làm thay các ngành, không làm thay các địa phương, mà từng địa phương phải tự chịu trách nhiệm trên địa bàn có hàng giả, phải nhắc nhở các ngành dọc trên các địa phương. Kiểm điểm ngành nào chưa vào cuộc thật sự, đồng thời có hình thức khen thưởng ngay lập tức những nơi làm tốt… Hiện nay, chống buôn lậu vẫn làm theo kiểu truyền thống, trong khi lâu nay, việc mua bán, giao dịch đã thực hiện qua mạng. Bởi vậy, các giải pháp chống buôn lậu phải thay đổi, phải tiếp cận theo đúng diễn biến của sự phát triển”, Bộ trưởng Dũng chỉ đạo.