Nhiều doanh nghiệp địa ốc gặp khó vì chờ thủ tục
Trong 6 tháng đầu năm, trên địa bàn TP Hồ Chí Minh chỉ có 3 dự án mới được Sở Xây dựng đề xuất UBND thành phố công nhận chủ đầu tư, tiếp tục giảm 16 dự án so với nửa đầu năm 2018. Từ đầu năm đến nay, Sở Xây dựng cũng chỉ đề xuất UBND thành phố chấp thuận đầu tư cho 10 dự án nhà ở thương mại, giảm đến 46 dự án so với 6 tháng đầu năm ngoái.
Cùng thời gian này, trên địa bàn cũng chỉ có 24 dự án đủ điều kiện bán nhà hình thành trong tương lai, với tổng số 7.313 căn hộ được đưa ra thị trường… ít dự án mới, các doanh nghiệp (DN) địa ốc lớn tại thành phố đã đồng loạt quay ra triển khai các dự án căn hộ, biệt thự nghỉ dưỡng, du lịch tại một số tỉnh ven biển. Chủ đầu tư không đủ căn hộ để bán đã tạo cơ hội cho dòng vốn đầu tư vào địa ốc rất lớn từ trong dân chảy sang thị trường đất nền vùng ven thành phố và một số tỉnh lân cận.
Hiện tượng này còn kích thích giá đất nền vùng ven sốt ảo và tình trạng phân lô, bán nền trái phép trên đất nông nghiệp. Chưa hết, nếu như năm ngoái, thu ngân sách từ đất của thành phố tuy đã giảm gần 17%, thì số thu tiền sử dụng đất trong 5 tháng đầu năm nay tiếp tục giảm khoảng 60%.
Theo Hiệp hội Bất động sản thành phố, ách tắc của các dự án nhà ở thương mại tại thành phố tập trung vào các nguyên nhân như Sở Quy hoạch - Kiến trúc không tiếp nhận hồ sơ đề xuất quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500; các dự án nhà ở thương mại có một phần diện tích đất nông nghiệp, đất kênh rạch, đất làm đường xen cài trong dự án đều bị ách tắc do chờ thủ tục thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất, giao đất cho chủ đầu tư với phần diện tích đất công xen cài.
Ngay cả những dự án đã có quyết định công nhận chủ đầu tư; chủ đầu tư đã khởi công xây dựng sau khi đã được cấp phép nhưng chỉ cần “dính” một phần diện tích nhỏ đất công xen cài trong dự án cũng vẫn bị cơ quan có thẩm quyền yêu cầu tạm ngừng thi công để hoàn thành thủ tục cho phần đất công.
Sau thời gian dài tạm ngưng tiến hành thủ tục pháp lý để rà soát lại đối với 150 dự án phát triển nhà ở có liên quan đến đất công, tháng 4 vừa qua, TP Hồ Chí Minh đã công bố chấp thuận cho 124 dự án được tiếp tục triển khai, nhưng đến nay, các dự án này vẫn hầu như chưa thể khởi động. Hơn 30 dự án thuộc diện tiếp tục phải chờ rà soát pháp lý về đất đai, chủ đầu tư và người mua nhà chỉ còn cách là phải chờ đợi. Còn chờ đợi đến khi nào các sở, ngành của thành phố mới được triển khai thì đến nay vẫn chưa thể biết.
Hàng trăm dự án phát triển nhà ở bị “ngâm” hồ sơ trong nhiều năm, thiệt hại của chủ đầu tư và xã hội là con số không nhỏ. Nhưng chưa dừng lại ở đó, ngay cả những dự án đã hoàn thành, chỉ còn chờ được cấp phép xây dựng để khởi công cũng bị Sở Xây dựng “ngâm” hồ sơ.
Công bố dự án ngay từ đầu năm, thì đến nay đại diện một DN đầu tư dự án ở quận 8 cho hay vẫn còn phải chờ cấp phép xây dựng dù dự án không vướng mắc gì. Điển hình trong ách tắc của dự án do liên quan đến đất công nằm xen kẽ trong dự án chưa có hướng tháo gỡ là trường hợp Công ty CP BĐS Khải Thịnh.
DN này được thành phố giao đến 77,3 ngàn m2 đất để làm khu dân cư và thương mại hỗn hợp ở quận 7, nhưng trong đó lại có 1.758m2 đất công, chiếm 2,2% diện tích dự án nằm rải rác tại 5 thửa đất khác nhau. Phần đất công này gồm một ít diện tích thuộc đất rạch, một phần đất chờ thu hồi để ở đường giao thông và một phần là diện tích đất lưu không.
Theo quy định của Luật Đất đai và Luật Quản lý và sử dụng tài sản công, thì đã là đất công sẽ phải đưa ra đấu giá. Một trường hợp điển hình khác là Công ty TNHH MTV địa ốc Sài Gòn Nam Đô với dự án chung cư kết hợp thương mại dịch vụ và văn phòng tại quận Bình Thạnh.
Dự án được thành phố phê duyệt từ tháng 1-2015 và cũng đã được nghiệm thu công trình đưa vào sử dụng từ cuối năm 2016. Đến nay, chủ đầu tư vẫn chưa được thành phố phê duyệt hồ sơ nộp tiền sử dụng đất để được cấp chứng nhận quyền sử dụng đất, từ đó mới có thể làm sổ hồng cho người mua nhà.
Để tháo gỡ vướng mắc cho các chủ đầu tư, trong cuộc họp mới đây, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Võ Văn Hoan cho hay đã yêu cầu Sở TN - MT phối hợp với các sở, ngành chức năng rà soát lại để đẩy nhanh việc giải quyết thủ tục cho các dự án phát triển nhà ở trên địa bàn.
Theo đó, những dự án đã được thành phố cấp phép hoặc chấp thuận trước năm 2013, Sở TN-MT sẽ phải báo cáo, đề xuất UBND thành phố hướng xử lý, tháo gỡ vướng mắc cho DN ngay trong tháng 7 này. Tuy nhiên, làm sao đừng để DN địa ốc phải “chết chìm” vì chờ thủ tục chính là thông điệp khẩn thiết mà các chủ dự án muốn chuyển tải đến chính quyền thành phố hiện nay.