Thu hồi tiền tỷ do sử dụng sai vốn ngân sách XD cơ bản ở Hải Phòng
Thanh tra thu hồi tiền tỷ
Trong 3 năm (2007-2009), Thanh tra thành phố phát hiện số tiền sai phạm trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản hơn 4.900 tỷ đồng, kiến nghị giảm trừ quyết toán hơn 4 tỷ đồng và thu hồi về cho ngân sách hơn 815 triệu đồng.
Điển hình như việc quản lý, sử dụng vốn tại Dự án hạ tầng kỹ thuật khu công viên Đầm Vuông (quận Đồ Sơn), dù công trình chưa làm, hai bên đã quyết toán hơn 1,5 tỷ đồng; còn tại Sở Lao động - Thương binh và Xã hội và các đơn vị trực thuộc, cơ quan Thanh tra yêu cầu loại khỏi giá trị quyết toán và giảm trừ giá trị quyết toán 147 triệu đồng, thu hồi nộp ngân sách hơn 97 triệu đồng.
Tương tự, tại Trường Trung cấp nghề xây dựng phát hiện quyết toán thừa so với hồ sơ thiết kế hơn 110 triệu đồng. Tại Dự án Vườn Đốm phường Anh Dũng (quận Dương Kinh), qua thanh tra theo đơn tố cáo của công dân phát hiện hàng loạt sai phạm về trình tự đấu thầu, cấp đất sai đối tượng… kiến nghị thu hồi nộp ngân sách hơn 216 triệu đồng...
Các dạng sai phạm
Qua đánh giá, phân tích các vụ việc bị phát hiện cho thấy nguyên nhân thất thoát, lãng phí từ khâu xây dựng cơ bản sử dụng vốn ngân sách Nhà nước do việc xác định chủ trương còn hạn chế, chưa sát hợp với thực tế, một số công trình đầu tư chưa gắn hiệu quả trước mắt và lâu dài, chất lượng quy hoạch thấp. Một số dự án đầu tư được chấp nhận thẩm định, thiếu tầm nhìn, quy hoạch chồng chéo. Điển hình như Khu nhà điều hành Cụm công nghiệp Vĩnh Niệm.
Công trình này ở vị trí thuận lợi trên đường Nguyễn Văn Linh, được đầu tư kinh phí xây dựng 3 tầng khang trang, với diện tích mặt bằng hơn 500m2, diện tích sử dụng hơn 1.500m2, nhưng nhiều năm không đưa vào sử dụng, gây lãng phí lớn.
Trong khi đó nhiều doanh nghiệp không có đất để sản xuất, kinh doanh, nhiều cơ quan không có đất để xây trụ sở. Nhiều dự án đầu tư chưa ưu tiên đúng mức cho các công trình cấp thiết, không có phương án bổ sung, việc phân bổ kế hoạch vốn đầu tư cho các dự án không bảo đảm thời gian quy định, thời gian thực hiện thi công kéo dài, việc ứng vốn trước thực hiện tràn lan, đầu tư vượt khả năng về vốn, gây nên tình trạng nợ nần dây dưa, kéo dài thời gian thực hiện kế hoạch của các dự án công trình gây thất thoát lãng phí.
Việc giám sát nghiệm thu, thanh quyết toán công trình không đúng với thực tế, cũng như việc đấu thầu chỉ hạn chế hoặc chỉ định thầu, trong khi yêu cầu cầu công trình phải đấu thầu rộng rãi hay tình trạng sử dụng vốn sự nghiệp xây dựng công trình không trong kế hoạch, chất lượng không bảo đảm cũng là nguyên nhân gây lãng phí, thất thoát ngân sách Nhà nước.
Một trong những công tác quan trọng để phòng ngừa vi phạm trong lĩnh vực xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước, đòi hỏi công tác kiểm tra cần được làm thường xuyên, nghiêm túc, kịp thời phát hiện và chấn chỉnh các vi phạm khi mới phát sinh. Đồng thời xử lý nghiêm các vi phạm khi bị phát hiện, kể cả về mặt kinh tế, hành chính, cần thiết phải xử lý về hình sự, như vậy mới có tác dụng răn đe, phòng ngừa chung.
Hiện nay, việc xử lý sau thanh tra chưa đáp ứng yêu cầu, lãnh đạo nhiều địa phương, đơn vị còn nể nang, bỏ qua, dẫn đến tái phạm nghiêm trọng, hậu quả nặng nề khó khắc phục. Đối với các cơ quan có thẩm quyền cần rà soát, ban hành các văn bản quản lý trong đầu tư xây dựng cơ bản thu, chi ngân sách chặt chẽ, phù hợp với thực tế, không còn kẽ hở để một số người lợi dụng trục lợi, làm thất thoát ngân sách Nhà nước