Tính đến cho vay ưu đãi để cấp đông, tích trữ thịt lợn
- Kiến nghị Thủ tướng “cứu” ngành chăn nuôi lợn
- Lãnh quả chát đắng vì phát triển ngành chăn nuôi quá nóng vội
Lợn ế vì người dân chăn nuôi tự phát?
Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) nhận định: Do nguồn cung thịt lợn nội địa vượt quá nhu cầu trong nước, nên khi Trung Quốc tăng cường giám sát, phòng chống hoạt động nhập khẩu hàng hóa (trong đó có lợn sống) trái phép qua biên giới đất liền, hoạt động xuất khẩu lợn sống qua biên giới phía Bắc sang Trung Quốc ngay lập tức bị ảnh hưởng, càng gây sức ép lên giá thịt lợn trong nước. Bộ này cũng nhắc lại vấn đề muôn thuở - “quy hoạch ngành chăn nuôi của Việt Nam đang tồn tại nhiều bất cập”.
“Như nhiều mặt hàng nông sản khác, lợn thịt được chăn nuôi khá phân tán, quy mô nhỏ lẻ (hình thức chăn nuôi truyền thống, kiểu tận dụng với quy mô nhỏ lẻ đang tồn tại ở hầu khắp các tỉnh trong cả nước, chiếm khoảng 65 - 70% về đầu con) nên tiêu thụ tại các vùng miền phần lớn phụ thuộc vào các tiểu thương mua gom và tự giết mổ bán cho tiểu thương tại các chợ. Chính điều này gây khó khăn lớn cho việc tổ chức lưu thông phân phối, cũng như quản lý hoạt động của các thương nhân nhỏ lẻ ở khâu trung gian”- Bộ Công Thương cho biết.
Cũng theo Bộ này, hầu hết các hộ đều chăn nuôi không theo tiêu chuẩn, quy chuẩn, nên khi nguồn cung dư thừa, rất khó để kết nối tiêu thụ vào các kênh lớn như các doanh nghiệp chế biến, giết mổ tập trung và các siêu thị. Bên cạnh đó, chăn nuôi phần lớn nhỏ lẻ mang tính tự phát không theo quy hoạch, không tổ chức chuỗi từ sản xuất đến tiêu thụ, dẫn đến giá bấp bênh.
Bao giờ cuộc sống người nông dân mới hết bấp bênh vì "tự phát", "ngoài quy hoạch", "không theo chuỗi" |
Bộ Công Thương khẳng định đã nhiều lần cảnh báo
Tại cuộc họp này, Bộ Công Thương khẳng định không phải khi xảy ra hiện tượng thịt lợn rớt giá, bí đầu ra mới bàn giải pháp giải cứu, mà trước đó đã nhiều lần kiến nghị Chính phủ, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, đưa ra cảnh báo về nguy cơ lợn rớt giá, tồn kho và dự báo về khả năng cung vượt cầu. Bộ này dẫn bằng chứng cho thấy trong 5 phiên họp Chính phủ thường kỳ năm 2016 đều có đề cập đến. “Chẳng hạn trong phiên họp Chính phủ tháng 2/2016, Bộ Công Thương kiến nghị cần tập trung bám sát tình hình thị trường để tái đàn, phòng chống dịch bệnh, kiểm soát đầu vào”.
“Phiên họp Chính phủ tháng 4/2016, Bộ kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đánh giá nguồn cung, khuyến cáo người dân có phương án tái đàn hợp lý, tránh hiện tượng tái đàn ồ ạt và nuôi lợn quá lứa”.
“Phiên họp Chính phủ tháng 5/2016, Bộ kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Bộ Công Thương có kế hoạch cụ thể đàm phán với Trung Quốc đưa mặt hàng thịt lợn vào danh mục cho phép nhập khẩu chính ngạch”.
“Phiên họp Chính phủ tháng 8/2016, Bộ cũng đề xuất để có thị trường tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi ổn định, đề nghị tích cực đẩy nhanh đàm phán ký kết hiệp định về thú y với các thị trường tiềm năng như Trung Quốc, Nhật Bản… “
“Phiên họp tháng 12/2016, Bộ Công Thương kiến nghị Chính phủ cần đẩy mạnh phát triển chuỗi giá trị gia tăng cho mặt hàng nông sản”.
Về thông tin thị trường quốc tế, ngay từ Quý II năm 2016, trước các biến động của thị trường thịt lợn Trung Quốc, Bộ Công Thương đã có công văn hỏa tốc gửi UBND các tỉnh/thành phố trong cả nước, Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn thông báo về diễn biến tình hình thị trường thịt lợn tại thị trường Trung Quốc; cung cấp thông tin quy định về nhập khẩu lợn hơi của Trung Quốc; cảnh báo về rủi ro trong xuất khẩu lợn sống sang thị trường Trung Quốc theo hình thức thương mại biên giới, khi Việt Nam chưa nằm trong Danh sách các quốc gia/khu vực đáp ứng yêu cầu và được cấp phép xuất khẩu sản phẩm thịt, trong đó có thịt lợn sang Trung Quốc.
Cuối năm 2016, Bộ Công Thương tiếp tục có công văn gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh/ thành phố, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn và một số Bộ, ngành liên quan cảnh báo về rủi ro khi phía Trung Quốc có một số động thái siết chặt hoạt động nhập khẩu lợn sống qua biên giới Việt – Trung.
Thịt lợn siêu thị hạ 5%-10% sau công văn “hỏa tốc”
Trước thực trạng giá thịt lợn tại các siêu thị và ngoài thị trường đang chênh lệch rất lớn so với giá lợn hơi thu mua từ các hộ, trang trại, Bộ Công Thương đã soạn Công văn hỏa tốc (số 3383/BCT-TTTN ngày 20/4/2017) gửi trung tâm thương mại, siêu thị, Sở Công Thương các tỉnh thành phố trực thuộc trung ương đề nghị báo cáo nhanh nội dung nêu trên. Sau khi có công văn này, báo cáo sơ bộ cho thấy: Giá bán thịt lợn ngoài thị trường đã giảm so với trước ngày 20/4 khoảng 5.000-10.000 đ/kg (tùy nơi bán); nhiều siêu thị như Co.op mart, Big C, Vissan đã giảm giá bán thịt lợn trong toàn hệ thống từ 5 – 10%, có mặt hàng giảm 20%. Tại TP HCM, giá bán thịt lợn trong Chương trình bình ổn thị trường đã được điều chỉnh, giá áp dụng từ sáng 27/4/2017 dao động từ 63.000 – 77.500 đồng/kg, cá biệt một số loại sản phẩm đặc thù có giá 87.500 đồng/kg như thịt nạc dăm, nạc vai...
Bộ Công Thương cho biết sẽ chỉ đạo Sở Công Thương phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các địa phương làm việc với doanh nghiệp chế biến, giết mổ, phân phối... rà soát chi phí trong các khâu nhằm tiết giảm các chi phí trung gian, giảm sự chênh lệch giữa giá thu mua và giá bán lẻ; Tổ chức chương trình kết nối giữa các doanh nghiệp và các vùng sản xuất, tăng cường thu mua chế biến, cấp đông nhằm hỗ trợ tiêu thụ lợn thịt cho thị trường. Chỉ đạo các Sở Công Thương kêu gọi các DN tham gia Chương trình bình ổn thị trường ký kết hợp đồng tiêu thụ lợn thịt với các trang trại chăn nuôi để tạo nguồn cung ổn định phục vụ công tác bình ổn và bảo đảm thu mua lợn thịt cho người chăn nuôi với giá hợp lý. Xem xét việc đến việc kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng nhà nước có chính sách hỗ trợ vốn vay cho các DN chế biến, giết mổ, kinh doanh thịt lợn tăng lượng thu mua và trữ đông thịt lợn chăn nuôi trong nước.