Động lực để Thừa Thiên-Huế phát triển bền vững
Thực hiện Nghị quyết số 38/2021/QH15 (gọi tắt Nghị quyết số 38) của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thừa Thiên-Huế, thời gian qua, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế đã ban hành chương trình, xây dựng kế hoạch, đồng thời tập trung chỉ đạo các ngành, các cấp, vận động sự chung sức của người dân và doanh nghiệp đồng lòng thực hiện thắng lợi Nghị quyết.
Một trong những cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thừa Thiên-Huế được quy định tại Nghị quyết số 38 của Quốc hội là phí tham quan di tích nhằm bảo tồn và trùng tu, phát huy các giá trị di tích, di sản tại địa phương.
Theo đó, tỉnh Thừa Thiên-Huế được Quốc hội, Chính phủ cho phép sử dụng toàn bộ 100% nguồn thu phí tham quan nộp ngân sách để sử dụng cho mục đích duy nhất là đầu tư trùng tu di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn. Bên cạnh đó, tỉnh Thừa Thiên-Huế được cho phép thành lập Quỹ Bảo tồn Di sản Huế để bổ sung nguồn lực phục vụ công tác trùng tu, bảo tồn di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh.
Quỹ được Chính phủ thành lập và được tiếp nhận từ các nguồn chương trình mục tiêu phát triển văn hóa, từ các tổ chức, đoàn thể, doanh nghiệp, cộng đồng và nguồn vốn viện trợ của UNESCO, các tổ chức Chính phủ, phi Chính phủ cho bảo vệ, tu bổ, tôn tạo và phục hồi di tích. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế Phan Quý Phương cho biết, việc Quốc hội cho phép thành lập Quỹ Bảo tồn Di sản Huế sẽ giúp tháo gỡ được những khó khăn và tạo điều kiện hết sức thuận lợi trong việc huy động và quản lý các nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ trùng tu di sản văn hoá, đồng thời đảm bảo tính công khai minh bạch các khoản chi, tạo niềm tin lâu dài cho các tổ chức, cá nhân tài trợ vốn. Hiện UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế đang tích cực phối hợp với Bộ Tài chính để trình Chính phủ thông qua Nghị định thành lập Quỹ Bảo tồn Di sản Huế.
Nhiều nhà nghiên cứu văn hóa, lịch sử nhận định, trong bối cảnh việc huy động xã hội hóa, bố trí ngân sách địa phương để thực hiện công tác trùng tu di tích còn nhiều khó khăn thì 2 cơ chế đặc thù nêu trên của Trung ương là hết sức cần thiết và phù hợp với tỉnh Thừa Thiên-Huế để địa phương có nguồn lực thực hiện trùng tu, tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị của các di tích trên địa bàn.
Đây cũng là các chính sách mà người dân địa phương, các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước thông qua việc mua vé tham quan các di tích trên địa bàn hoặc đóng góp trực tiếp vào Quỹ Bảo tồn Di sản Huế là đã có thể góp một phần nhỏ thực hiện việc bảo vệ, giữ gìn các di tích, di sản văn hóa Huế.
Ngoài ra, theo Nghị quyết số 38, tỉnh Thừa Thiên-Huế được áp dụng cơ chế về mức dư nợ vay không vượt quá 40% số thu ngân sách tỉnh được hưởng theo mức phân cấp. Theo đó, mức dư nợ vay của tỉnh đạt gần 2.400 tỷ đồng, tạo điều kiện cho địa phương tiếp tục triển khai các dự án ODA và thực hiện thêm một số dự án mới.
Tỉnh Thừa Thiên-Huế còn được phân bổ thêm 45% số chi tính theo định mức dân số khi xây dựng định mức chi thường xuyên ngân sách Nhà nước năm 2022 và trong thời gian thực hiện Nghị quyết số 38. Với cơ chế này, tỉnh Thừa Thiên-Huế được tăng thêm khoảng 1.300 tỷ đồng so vớitrước. Còn đối với cơ chế Ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu 70% số tăng thu từ hoạt động xuất nhập khẩu so với dự toán Chính phủ giao, theo tính toán tỉnh Thừa Thiên-Huế được hưởng từ chính sách 140 tỷ đồng, bình quân là 28 tỷ đồng/năm. Và cơ chế ngân sách tỉnh Thừa Thiên-Huế được hưởng 50% nguồn thu từ sắp xếp, xử lý các cơ sở nhà đất do các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc Trung ương quản lý trên địa bàn tỉnh, sẽ là nguồn lực không nhỏ phục vụ đầu tư, phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội của địa phương.
Hiện tỉnh Thừa Thiên-Huế đang tập trung thực hiện các giải pháp nhằm phục hồi phát triển kinh tế hậu COVID-19 thông qua huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực cho đầu tư phát triển. Trong đó ưu tiên nguồn lực để xây dựng đồng bộ, hiện đại các thiết chế đô thị, đầu tư các dự án trọng điểm về phát triển đô thị. Tỉnh cũng đang nỗ lực hoàn thiện kết cấu hạ tầng khu kinh tế, khu công nghiệp,cụm công nghiệp, hỗ trợ nhà đầu tư triển khai thực hiện các dự án trọng điểm, quy mô lớn.
Tiếp tục thực hiện cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, ban hành chính sách thu hút đầu tư theo hướng thông thoáng, minh bạch; đổi mới công tác xúc tiến đầu tư, hỗ trợ sau đầu tư để thu hút nguồn lực đầu tư ngoài ngân sách, đặc biệt thu hút các đối tác chiến lược, các nhà đầu tư nước ngoài. Đồng thời chủ động, tích cực phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành Trung ương xây dựng, đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sớm ban hành các văn bản cụ thể hóa, làm cơ sở để tổ chức thực hiện Nghị quyết số 38.
Ông Nguyễn Văn Phương, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế khẳng định, sau khi áp dụng thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù quy định tại Nghị quyết số 38 sẽ tạo điều kiện cho tỉnh huy động nguồn lực để bảo tồn và phát huy giá trị di sản; đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khi nguồn cân đối từ ngân sách địa phương còn hạn chế, chưa thể đáp ứng yêu cầu.
Theo ông Nguyễn Văn Phương, các cơ chế, chính sách đặc thù được Quốc hội thông qua có vai trò và ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là công cụ hỗ trợ, tạo động lực thúc đẩy tỉnh Thừa Thiên-Huế phát huy nội lực, huy động được tối đa các nguồn lực cho đầu tư phát triển, đầu tư hạ tầng kinh tế - xã hội, đảm bảo cân đối hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với phát triển văn hóa; đảm bảo nguồn thu ngân sách bền vững, nâng cao thu nhập cho người dân.