Bí mật trong căn hầm kiên cố nơi biên giới
Ngày 19/1, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Điện Biên ra quyết khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thực hiện lệnh bắt để tạm giam đối với đối tượng Lại Huy Thảo (SN 1981), trú tại bản Mường Toong 1, xã Mường Toong, huyện Mường Nhé về hành vi vi phạm các quy định về khai thác tài nguyên theo Điều 227 Bộ luật Hình sự.
Trước đó, bằng các biện pháp nghiệp vụ, Công an tỉnh Điện Biên phát hiện tại trang trại ở khu vực bản Huổi Khon 2, xã Nậm Kè, huyện Mường Nhé có một căn hầm kiên cố, sử dụng động cơ thủy lực tinh vi để đóng mở, ngụy trang, che giấu hàng trăm tấn quặng đồng.
Cuối tháng 9/2021, các trinh sát Công an tỉnh Điện Biên phát hiện tại khu vực bản Huổi Khon 2, xã Nậm Kè, huyện Mường Nhé xảy ra tình trạng khai thác quặng trái phép. Công an tỉnh Điện Biên đã tiến hành thu thập tài liệu, chứng cứ, xác minh để đấu tranh làm rõ hành vi này.
Sau một thời gian điều tra, có đủ căn cứ, một tổ công tác của Công an tỉnh Điện Biên do Thượng tá Nguyễn Ngọc Thắng, Phó Giám đốc Công an tỉnh trực tiếp chỉ đạo đã tiến hành khám xét khẩn cấp khu vực trang trại tại bản Huổi Khon 2, xã Nậm Kè, huyện Mường Nhé và phát hiện, thu giữ khoảng 434 tấn quặng đồng.
Khu vực trang trại này là của Lại Huy Thảo, trú tại bản Mường Toong 1, xã Mường Toong, huyện Mường Nhé. Tiếp tục khám xét chỗ ở của Lại Huy Thảo, các trinh sát phát hiện tại khu vực nhà kho ở phía sau xưởng gỗ có nhiều đống đất, đá, bao tải đựng đất, đá nghi là quặng đồng cùng nhiều máy móc, bể chứa, thùng phuy chứa hoá chất dùng để tinh luyện, chế biến quặng đồng.
Ngay sau đó, lực lượng phối hợp gồm Phòng Kỹ thuật Hình sự Công an tỉnh Điện Biên và Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Điện Biên do Cơ quan CSĐT Công an tỉnh chủ trì đã triển khai lực lượng, phương tiện và các thiết bị nghiệp vụ để tiến hành khám nghiệm hiện trường 2 khu vực gồm nhà ở và trang trại của Lại Huy Thảo, ở bản Mường Toong 1, xã Mường Toong và bản Huổi Khon 2, xã Nậm Kè, huyện Mường Nhé.
Cả 2 khu vực nhà ở và trang trại của Lại Huy Thảo là nơi hẻo lánh, xa trung tâm, dân cư thưa thớt lại giáp khu vực biên giới Việt - Lào nên việc phát hiện, trinh sát gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh số lượng lớn quặng đồng cùng những vật dụng, máy móc thu giữ được thì tại hiện trường, trinh sát còn phát hiện trong căn nhà kho hoàn toàn trống rỗng lợp mái tôn, khung sắt, toàn bộ tường được dùng bằng tôn và lưới B40 quây kiên cố. Các tấm gỗ tạo nên sàn nhà với nhiều điểm nghi vấn đã đặt ra nhiều câu hỏi cần được giải đáp.
Với kinh nghiệm cũng như sự quan sát nhạy bén, các trinh sát đã tiến hành lật sàn gỗ lên thì phát hiện toàn bộ nền kho được xây dựng dạng bể chứa chìm, bên trong có chứa một số lượng lớn quặng đồng.
Tại cơ quan Công an, Lại Huy Thảo vẫn hết sức quanh co, ban đầu, đối tượng khai nhận số quặng cất giấu tại nhà của mình là để nghiên cứu khoa học, nhưng sau đó lại khai rằng khai thác quặng chưa có mục đích cụ thể. Nhưng bằng các biện pháp nghiệp vụ, cùng việc đưa ra những chứng cứ thuyết phục, Công an đã khám phá ra toàn bộ hành vi của Lại Huy Thảo.
Sự tinh vi của Lại Huy Thảo không dừng lại ở đó, trong căn nhà kho, Công an tiếp tục phát hiện một căn hầm kiên cố có kích thước 1,2m x 1,6m x 7,6m, tường hâm xây bằng gạch, phần mái được đổ bê tông với những thanh ngang bằng kim loại và gỗ. Căn hầm này được che kín bằng cửa sắt dài khoảng 7m, đóng mở bằng hệ thống thủy lực nhằm che giấu hành vi khai thác quặng trái phép mà nhóm Lại Huy Thảo cùng đồng phạm đã thực hiện.
Để che mắt cơ quan chức năng cùng nhân dân trên địa bàn, Thảo đã thuê 4 người ở tỉnh Yên Bái đến để khai thác quặng. Vị trí nhóm đối tượng khai thác quặng đồng thì ban ngày chính là bể nước nuôi vịt. Ban đêm nhóm đối tượng bắt đầu đào quặng từ khoảng 22h đêm hôm trước đến 4h sáng hôm sau. Và toàn bộ số quặng khai thác được ở trên đồi, Thảo đều đổ xuống bể chứa dưới nền nhà kho và sau đó chở về cất giấu tại nhà riêng ở bản Mường Toong 1, xã Mường Toong, huyện Mường Nhé.
Thượng tá Lê Việt Bình, Phó Trưởng phòng Cảnh sát Kinh tế Công an tỉnh cho biết: “Lại Huy Thảo hết sức tinh vi trong việc sử dụng các phương tiện, công cụ cũng như thiết kế hệ thống hầm, nhà kho để che giấu hành vi phạm tội của mình. Trong quá trình điều tra, trinh sát, lực lượng Công an đã gặp rất nhiều khó khăn do địa hình khu vực này hẻo lánh, độc đạo, đối tượng lại hết sức cẩn thận và dùng nhiều cách để che mắt cơ quan chức năng cũng như người dân trên địa bàn…”.
Lần theo dấu vết tại hiện trường cùng những chứng cứ thu thập được, kết hợp với lời khai của Lại Huy Thảo, xác định: Vào năm 2016, Lại Huy Thảo phát hiện có quặng đồng tại khu vực bản Huổi Khon 2, xã Nậm Kè, huyện Mường Nhé nên đã mua lại thửa đất ở của ông Nguyễn Văn Ơn ở khu vực trên với giá 100 triệu.
Mục đích đối tượng mua thửa đất trên là để khai thác quặng đồng nhằm bán kiếm lời. Tuy nhiên, theo văn bản của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Điện Biên cung cấp thì điểm mỏ đồng tại khu vực này hiện nay chưa được bộ Tài nguyên và Môi trường khoanh định, công bố và chưa cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản cho tổ chức, cá nhân nào.
Các loại xe tự chế, hệ thống máy móc, mô tơ có gắn dây curoa, máy tời kèm cầu dao, máy khoan đục, máy bơm, xe rùa tự chế, xẻng, cuốc chim, giàn tời thủ công tự chế kèm tay quay, quạt gió… cùng hàng trăm nghìn kg quặng bị Công an thu giữ tại đây đã cho thấy sự tinh vi, mưu mô, xảo quyệt của các đối tượng. Mặc dù hiểu rõ và có đầy đủ nhận thức về hành vi khai thác khoáng sản này là vi phạm pháp luật, nhưng vì lợi nhuận mà nhóm đối tượng này vẫn dùng mọi thủ đoạn che giấu để khai thác trái phép.
Việc khai thác khoáng sản trái phép đã làm cạn kiệt, lãng phí tài nguyên khoáng sản, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của nhân dân cũng như tình hình ANTT trên địa bàn. Bí mật trong căn nhà kho ở một huyện nghèo nơi biên giới đã được lực lượng Công an giải đáp. Bí mật ẩn sau đó là cả một vấn nạn, một thực trạng cần đấu tranh chấm dứt. Hàng trăm tấn khoáng sản đã bị khai thác trái phép sẽ kéo theo rất nhiều vấn đề liên quan đến tài nguyên đất nước.