Nhiều thách thức trong đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy
Thượng tá Huỳnh Trung Dũng, Phó Trưởng phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy Công an TP Hồ Chí Minh, cho biết thành phố hiện vẫn là địa bàn tiêu thụ, vừa là địa bàn mà bọn tội phạm lợi dụng để vận chuyển ma túy đi các tỉnh. Nguồn ma túy vẫn chủ yếu từ Tam giác vàng qua Campuchia, Lào thẩm lậu qua các tỉnh giáp biên giới vào Việt Nam qua các tỉnh miền Trung, miền Tây Nam Bộ rồi đưa về TP Hồ Chí Minh.
Hầu hết các nhóm tội phạm ma túy có tổ chức thích ứng nhanh với công nghệ mới, liên lạc qua mạng xã hội, đa dạng phương thức, rút ngắn thời gian giao dịch với độ bảo mật cao... Đây sẽ là những thách thức không nhỏ cho hoạt động đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy. Một số đối tượng thay đổi phương thức giao dịch bằng các dịch vụ vận chuyển hiện đại gây nhiều khó khăn cho công tác đấu tranh của cơ quan chức năng.
Trong năm qua, Phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy Công an thành phố và các lực lượng chức năng của thành phố đã phát hiện 1.294 vụ (so với cùng kỳ năm 2019 giảm 354 vụ), bắt giữ 4.074 đối tượng và phát hiện, thu giữ hàng tấn ma túy các loại, 12 khẩu súng các loại; 127 viên đạn và nhiều đạn bi, đạn chì tự chế cùng nhiều công cụ phương tiện phạm tội khác có liên quan. Đồng thời đã khởi tố điều tra 1.099 vụ, 1.568 bị can…
Có thể kể một số vụ án điển hình: Ngày 4/6/2022, Đội 6 - Phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy phối hợp Phòng 5, Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy - Bộ Công an, Đoàn đặc nhiệm Phòng, chống tội phạm - Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển và một số đơn vị khác đấu tranh, khám phá đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy từ Campuchia về Việt Nam, bắt giữ 3 đối tượng nghi vấn có hành vi vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy. Tang vật thu giữ khoảng 104,6 kg ma túy loại MA; 5,8853g hợp chất MA-MDMA-Ketamine; 1 khẩu súng, 1 hộp tiếp đạn và 4 viên đạn…
Ngày 16/9/2022, Phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy tiếp tục phối hợp với các đơn vị thuộc Công an thành phố khám phá đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy từ các tỉnh biên giới về TP Hồ Chí Minh, phát hiện 14 đối tượng, thu giữ: 94,98kg ma túy các loại, khởi tố 9 bị can... Hay ngày 20/11/2022, Phòng Cảnh sát ĐTTP về ma túy đã đấu tranh, khám phá đường dây vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy; khởi tố 9 bị can, thu giữ khoảng 94,77kg MTTH; 5,37 lít dung dịch có chứa Ketamine…
Trong năm qua, các vụ “Vận chuyển trái phép chất ma túy” từ nước ngoài về Việt Nam dưới dạng quà biếu qua Cảng hàng không sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất (chủ yếu từ châu Mỹ, châu Âu) vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp. Cụ thể trong năm, Công an thành phố đã phối hợp Hải quan điều tra, xử lý 67 vụ, thu 16,336kg heroin; 120,095kg MTTH; 92,383kg lá và hoa cần sa ép khô… Ma túy được các đối tượng vận chuyển bằng cách cất giấu trong các bưu kiện hàng hóa phi mậu dịch (quà biếu, quà tặng, các hộp đựng thức ăn, mỹ phẩm...) gửi qua dịch vụ bưu điện chuyển phát nhanh (đường hàng không).
Ngày 27/5/2022, Công an TP Hồ Chí Minh phối hợp với Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy - Bộ Công an, Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục Hải quan TP Hà Nội khám phá, bắt giữ 2 đối tượng có hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy từ CHLB Đức về Việt Nam. Tang vật thu giữ 1,1335g MA; 15,951kg MDMA; 969,345g Ketamine; 254,11kg chất chưa xác định (dạng giám định, trong đó có 96,93g chất bột màu vàng nghi là ma túy tổng hợp dạng “nước vui”) và các công cụ, phương tiện khác có liên quan. Trong vụ án này, Cơ quan CSĐT Công an thành phố đã khởi tố, bắt giữ 2 bị can và làm rõ phương thức, thủ đoạn của các đối tượng phạm tội.
Theo Thượng tá Huỳnh Trung Dũng, tình hình tội phạm ma túy ở địa bàn thành phố còn xuất hiện trường hợp các đối tượng sử dụng tiền mã hóa (Bitcoin) để mua ma túy trên nền Darknet (Mạng tối hay darknet là mạng lớp phủ trong Internet chỉ có thể được truy cập bằng phần mềm, cấu hình hoặc ủy quyền cụ thể và thường sử dụng một giao thức truyền thông tùy chỉnh duy nhất. Hai loại darknet điển hình là mạng xã hội và mạng proxy ẩn danh như Tor thông qua một chuỗi kết nối ẩn danh)... Đây sẽ là thách thức không nhỏ cho hoạt động đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy.
Điển hình là vụ vận chuyển trái phép chất ma túy từ Hà Lan về TP Hồ Chí Minh do Dương Đặng Hiếu thực hiện. Công an thu giữ 4,9595g Ketamine và 44,7009g MDMA. Đối tượng khai nhận đã đặt mua mà túy để sử dụng qua trang web Tor (web, ứng dụng để truy cập ẩn danh vào Deep web - trang web chìm), thanh toán bằng cách trả qua tiền điện tử Bitcoin cho người bán, ma túy được gửi từ Hà Lan về TP Hồ Chí Minh qua đường bưu phẩm; do thông tin trên Tor bị mã hóa nên vẫn chưa xác định đối tượng bán ma túy)…
“Khi đấu tranh với loại tội phạm này, chúng tôi không chỉ gặp khó khăn trong thu thập tài liệu, chứng cứ mà còn phải đối đầu với nhiều nguy hiểm khi theo dõi, truy bắt các đối tượng. Đặc biệt, khung hình phạt của loại tội phạm này chủ yếu là tù chung thân đến tử hình nên các đối tượng không bao giờ ngần ngại sử dụng vũ khí nóng như súng, lựu đạn để chống trả, thậm chí chủ động tấn công khi bị đeo bám, bao vây, bắt giữ…”, Thượng tá Huỳnh Trung Dũng cho biết thêm.