Khó thì cũng phải làm

• Cánh cửa mới cho người làm điện ảnh Việt
• Điện ảnh Việt và câu chuyện hội nhập
• Thị trường điện ảnh Việt Nam
• Hy vọng về một dòng chảy của điện ảnh Việt

Đúng là "Chạy đi rồi tính" hài hước như quảng cáo thật, nhưng đọng lại nó vẫn là một nỗi buồn của điện ảnh Việt. Vẫn biết, đó chỉ là phim giải trí, tức là xem xong rồi quên, xem để thư giãn lúc rảnh rỗi mà thôi, nhưng nếu so sánh nó với phim giải trí (thậm chí là cả hài nhảm) của các nền điện ảnh khác, ta thấu hiểu hơn cái nghèo nàn của điện ảnh Việt hôm nay.

Nhìn chung, phim "Chạy đi rồi tính" là một phim sạch sẽ nhưng đó là cái sạch sẽ nhàn nhạt của một cốt truyện nhàn nhạt, nhàm chán và lối mòn. Và nó chính là đại diện tiêu biểu của điện ảnh giải trí Việt Nam hôm nay, một nền điện ảnh thừa những đạo diễn trẻ biết làm khung hình đẹp như Hàn Quốc, biết tạo mảng miếng gây cười "bung nắp não" nhưng thiếu chiều sâu để tạo ra những câu chuyện bất ngờ, hấp dẫn và cuốn hút.

Nói gì thì nói, văn học, điện ảnh, kịch nghệ, tranh ảnh hay âm nhạc, tác phẩm nào cũng cần có cái hồn cốt của nó cả. Và trong kịch nghệ, văn chương, điện ảnh, cốt truyện vẫn nắm một vai trò cực kỳ quan trọng. Ở khía cạnh này, điện ảnh Việt thiếu biên kịch giỏi, có chiều sâu và thừa những thợ viết kịch bản láu lỉnh với những chiêu trò mang giá trị tăng thêm đơn thuần cho bộ phim mà thôi.

Từ câu chuyện thiếu biên kịch giỏi, chúng ta quay trở lại với bộ phim "Em là bà nội của anh", bộ phim mới đây được lọt vào top 100 phim nước ngoài có doanh thu ra rạp tốt nhất ở Mỹ. Phim ấy nói chung là tốt, hình ảnh đẹp, đạo diễn có nghề, diễn viên diễn xuất giỏi.

Song, kịch bản của nó vẫn là một phái sinh của Hàn Quốc, một phái sinh không ai thắc mắc bởi nhà sản xuất đã mua quyền khai thác kịch bản để Việt hoá nó. Bởi thế, xem nó là phim Việt cũng chẳng qua vì nó được thể hiện bởi người Việt, theo cách Việt, với nhà sản xuất Việt mà thôi. Hồn cốt nó vẫn là hồn cốt Hàn và do đó, cái thành tích 100 phim nước ngoài có doanh thu ra rạp cao nhất ở Mỹ cũng chẳng qua là một vinh dự "liên quân" không hơn không kém.

Quay trở lại với những sản phẩm khác, chúng ta dễ dàng nhận ra sự thiếu bản sắc rõ rệt. K+ đang chiếu lại "Tấm Cám chuyện chưa kể" và trong đó, trang phục nhân vật rất đẹp. Song, trang phục chiến binh thì đậm dấu ấn "Hoàng Kim Giáp" của Trung Quốc và điều đó cho ta cảm giác nó như phái sinh phim Tàu thì đúng hơn.

Các game show truyền hình rầm rộ hôm nay cũng chung tình trạng. Ở các tiểu phẩm hài, không hiểu sao cứ cổ trang là y như rằng lại mặc y như cổ trang Tàu. Và trong MV "Lạc Trôi" mới ra mắt của Sơn Tùng M-TP cũng vậy thôi. Cổ trang như kiếm hiệp kỳ tình Trung Quốc. Chỉ có điều, nét gây hài hiếm hoi (do lỗi sơ đẳng trong sản xuất) là chân thì đi giày thể thao và cái gắp trầm hương thì là cái gắp đá inox bán đầy ngoài chợ.

Chúng ta hiểu, bao nhiêu cuộc chinh chiến đá làm cho nhiều nét văn hoá Việt thuần gốc đã bị đốt thành tro bụi, một mất mát đau đớn mà nhiều thế hệ nữa sẽ không thể nguôi ngoai. Bởi thế, tạo dựng một sản phẩm đúng hồn cốt Việt rất khó khăn. Song, khó khăn không có nghĩa là ta phải thỏa hiệp với nó một cách dễ dãi. Càng khó càng phải làm. Càng làm sẽ càng thành đường. Càng thành đường sẽ hình thành một phong cách Việt, hồn cốt Việt.