Mắt "bò” và cảm nhận của tôi

08:13 05/06/2018
Nhà thơ Hữu Việt vừa gửi tặng tôi tập thơ "Mắt bò" (Nhà xuất bản Văn học, 2018). Bao năm qua, tôi đã đọc hàng trăm tập thơ nhưng chưa có tập thơ nào có cái tên lạ như tập "Mắt bò" của nhà thơ Hữu Việt.


Tên tập thơ thật lạ nhưng người thơ Hữu Việt lại là chỗ quen biết nhiều năm qua. Hữu Việt tốt nghiệp kỹ sư kinh tế, Đại học Giao thông ở Kharcov (Ucraina), về Việt Nam, Hữu Việt làm kế toán trưởng cho một công ty đang ăn nên làm ra, ấy vậy mà vì yêu văn chương, Hữu Việt đã bỏ nơi lương cao bổng hậu, vui vẻ về làm biên tập ở Báo Tiền phong.

Nhiều năm cùng làm việc với Hữu Việt ở tờ Tiền phong chủ nhật, từ biên tập viên, Hữu Việt được đề bạt Phó ban rồi Trưởng ban; khi tôi nghỉ chế độ, Hữu Việt chuyển sang làm Phó Tổng biên tập Báo Phụ nữ Thủ đô, rồi chuyển về Báo Nhân dân làm Vụ trưởng, Trưởng Ban Văn hóa - Văn nghệ.

Tính Hữu Việt có lẽ giống thân phụ mình, cố nhà văn Hữu Mai, lành, vui, có lúc hài hước và cũng rất yêu cái đẹp. Nhiều năm làm Tổ trưởng thư ký cho Ban Giám khảo cuộc thi Hoa hậu Việt Nam, rồi làm giám khảo, Phó Trưởng Ban giám khảo cuộc thi Hoa hậu quốc gia do Báo Tiền phong tổ chức.

Tôi muốn nói đôi điều như vậy là để hiểu thêm về thơ Hữu Việt. Tôi đọc thơ Hữu Việt từ lâu, cho đến tận bây giờ, tôi vẫn thuộc lòng những câu thơ của Hữu Việt mà cũng không nhớ từ tập thơ nào:  "Năm đủng đỉnh, Tết bao giờ cũng vội/ Vườn giục đào, môi mãi gọi xuân... /Nến đi ngủ, mộng thôi về gõ cửa / Hoa nở một mình, vô ích đỏ…" hay "Tóc xanh hỗ trợ muối tiêu/ Cùng nhau giải quyết một chiều lang thang...". Trong tập thơ mới xuất bản "Mắt bò" tôi gặp lại những câu thơ quen thuộc như thế của Hữu Việt, nhưng cũng có nhiều bài thơ, câu thơ lạ hơn, mới hơn và sâu đằm hơn.

Tập thơ "Mắt bò" có ba phần: "LÍU LO"; "MẮT BÒ" và "GỌI". Mỗi phần tác giả có những thể nghiệm theo cách của mình và theo cách của những người viết được coi là trẻ bây giờ.

Mưa sớm
Thêm tiếng chim
Líu-lo-cành
Làm ta tỉnh giấc
Nằm mãi không ngủ lại được
Thế là thành thao-thức-líu-lo-em

(Líu lo)

Trong phần "LÍU LO", tôi vẫn thấy một Hữu Việt quen thuộc, vẫn những câu thơ chú trọng vào câu từ, vào vần, vào điệu ..., coi nhà thơ là "phu chữ" (chữ của nhà thơ Lê Đạt - một người thơ Hữu Việt yêu thích).

Đến phần "MẮT BÒ" tôi gặp một Hữu Việt suy tư, đằm sâu hơn. Tôi thích những bài thơ trong phần này:

Tôi gặp
Một con bò kiên nhẫn đứng nhai mưa
Nó không đứng chơi, trên vai ách nặng
Mắt rợp buồn chiều đông...

 (Mắt bò)

Đọc bài thơ này tôi mới hiểu vì sao nhà thơ Hữu Việt lại đặt tên tập thơ mới của mình là "Mắt bò". Và, xưa nay tôi gần như không hề chú ý đến mắt những con bò dù nó rất quen thuộc với tôi trong những ngày sống ở quê. Ừ, vẻ đẹp của nỗi buồn, sự kiên nhẫn và gì nữa nhỉ đã chìm sâu trong mắt những con bò...

Trang đầu tiên của tập thơ "Mắt bò" có hai câu đề từ: "Đó là đôi mắt đẹp, buồn/ và kiêu hãnh nhất thế gian". Là mắt bò chăng? Hay là đôi mắt của những cô nàng: đẹp-buồn-và kiêu hãnh!

Tôi thích những câu thơ như thế này:

Rễ cây dù mọc ngược
Vẫn tìm nơi đất lành
Những chòm râu minh triết
Buông xuống tự trời xanh...

 (Cây ở phố Hàng Trống)

...Ôi những điều xa xôi, những người xa xôi
Làm ta thương nhớ thế
Trong đoàn người buổi chiều đi bộ
Càng đi càng thấy sợ
Thời gian...

(Thời gian)

Bài thơ Hữu Việt viết về người cha thân yêu của mình - cố nhà văn Hữu Mai, tôi đọc mà trào nước mắt. Tôi nhớ lại những ngày, đêm, chăm sóc bố tôi cũng ở Bệnh viện Hữu nghị Hà Nội, ngỡ như Hữu Việt đã nói hộ lòng tôi lúc đó:

...Ước gì đỡ hộ
Cơn nấc của cha
Đỡ luôn gánh nặng
Tên là tuổi già...
Ước cha tỉnh lại
Con đưa về nhà... (Thơ dâng cha)

Trong phần ba của tập thơ "Mắt bò": "GỌI", tôi thiển nghĩ nhà thơ Hữu Việt đã kết hợp được ưu điểm của hai phần đầu. Cái trẻ trung của phần "LÍU LO", sự đằm sâu của phần "MẮT BÒ" để tạo nên những câu thơ vừa trẻ trung, vừa đằm thắm, có sức gợi, mở:

"Lúc nào thấy nhớ/Thì gọi cho anh/ Hãy gọi cho anh/ Cả khi không nhớ .../ Gọi một con đường/ Biết thành quá khứ/ Gọi một lọn gió/ Biết làm tóc bay/ Gọi một người say/ Một người mắt ướt/ Gọi một lỡ bước/ Tên là đến sau/ Gọi một mưa mau/ Rụng rời quán nhỏ/ Gọi một ngõ cỏ/ Cho nụ hôn đầu/ Gọi một bể dâu/ Cho lòng bớt tủi/ Có một sợ hãi/ Gọi là mất nhau/ Có một niềm đau/ Sắp thành dĩ vãng..." (Gọi). Bài thơ này tôi không thể trích mà đăng nguyên cả bài, vì nó chặt chẽ, quyện với nhau từng câu, từng chữ. Nó có thể là một bài hát hay nếu được phổ nhạc.

Nhà thơ Hữu Việt có một thế mạnh, ấy là thành thạo hai thứ tiếng, tiếng Nga và tiếng Anh. Năm 2007, Hữu Việt được Giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam về dịch thuật với tác phẩm "Khúc hát trái tim" của thần đồng thơ người Mỹ Mattie Stepanek, Hữu Việt dịch từ tiếng Anh (Stepanek đã mất năm 14 tuổi).

Bây giờ, mỗi khi cần dịch hay cần viết một cái gì đó có liên quan đến tiếng Nga, tôi vẫn nhờ Hữu Việt kiểm tra giúp một số từ, một số câu do lâu ngày tôi đã quên hay không còn nhớ chính xác, bất cứ lúc nào Hữu Việt cũng vui vẻ giúp.

Là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, Hữu Việt nhiều năm ở trong Ban Nhà văn trẻ, rất nhiệt tình mỗi khi Hội tổ chức đại hội những người viết văn trẻ, hay mỗi kỳ tổ chức Ngày thơ Việt Nam. Đến nay nhà thơ Hữu Việt đã xuất bản bốn tập thơ ("Phố lạc tiên"; "Đếm mùa"; "Mắt bò" và "Thơ bốn người"). Về văn xuôi có tập "Email lúc 0 giờ" (tản văn, NXB Trẻ), về dịch ngoài tập "Khúc hát trái tim" còn có "Chuyện của Ana". Năm 1990 Hữu Việt được giải thưởng về thơ của Tuần báo Văn nghệ.

Có lẽ, với những bài thơ như bài "Vết cắn" trong tập thơ "Mắt bò" mà tôi trích sau đây, nhiều người trẻ thích thơ Hữu Việt cũng phải:

Vết cắn trên ngực anh sắp tan
Nhưng niềm hân hoan vẫn nguyên ở đó
Đêm nay
Đêm nay cơn gió nhỏ
Quần thảo giữa trái tim anh...
Bằng lặng im không nói
Nơi ấy bắt đầu sinh
Vết cắn mới -
Đau anh!

  Viết tại nhà vườn Sóc Sơn 5-2018
Dương Kỳ Anh
# cảm nhận Mắt nhà thơ Hữu Việt
Facebook Twitter Link gốc
Các tin khác
Mãn nhãn với những hình ảnh trong ngày khai mạc Vinh quang CAND Việt Nam

Chiều tối 6/6, hàng ngàn người dân đã đứng dọc 2 bên đường Lê Lợi, quận 1, TP Hồ Chí Minh để theo dõi lực lượng CAND biểu diễn các tiết mục đặc sắc như chống khủng bố, bảo vệ yếu nhân, đối đầu với tội phạm có vũ trang, mô tô dẫn đoàn sếp hình… trong đêm khai mạc chương trình Vinh quang CAND Việt Nam diễn ra tại TP Hồ Chí Minh trong 3 ngày, từ ngày 6 đến ngày 8/6/2025.

Chuyển hồ sơ 1 dự án có sai phạm nghiêm trọng tại Bạc Liêu sang Cơ quan CSĐT

Ngày 6/6, thực hiện chỉ đạo của Tổng Kiểm toán Nhà nước (KTNN), KTNN khu vực V đã ban hành Văn bản số 367/KV V-TH gửi Cơ quan Cảnh sát Điều tra (CSĐT) Công an tỉnh Bạc Liêu đề nghị điều tra làm rõ các dấu hiệu hành vi vi phạm pháp luật về xây dựng tại Dự án Xây dựng các tuyến đê ngăn mặn cấp bách kết hợp đường giao thông để bảo vệ, phát triển vùng tôm - lúa huyện Hồng Dân.

Triệt phá đường dây sản xuất và vận chuyển dầu nhớt giả

Tối 6/6, Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an TP Hồ Chí Minh cho biết đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam 5 đối tượng gồm: Nguyễn Văn Khánh, Nguyễn Quốc Bảo, Trương Văn Long, Nguyễn Thành Tân và Nguyễn Thị Kiều Trang về hành vi “Sản xuất, buôn bán hàng giả”.

Phá đường dây sản xuất, buôn bán thiết bị điện tử giả mạo các thương hiệu nổi tiếng

Ngày 6/6, Công an TP Hà Nội cho biết đã triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả, các thiết bị điện tử giả mạo các thương hiệu nổi tiếng, quy mô lớn, núp bóng thương mại điện tử trị giá khoảng 22 tỷ đông. Căn cứ vào các tài liệu thu thập được, Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với 5 đối tượng và quyết định khởi tố vụ án hình sự: “Lê Hữu Minh cùng đồng phạm buôn bán hàng giả, xảy ra tại Hà Nội” quy định tại Điều 192 Bộ luật hình sự 2015.

Cưỡng chế nhiều doanh nghiệp ở TP Hồ Chí Minh nợ thuế “khủng”

Theo đề nghị của Chi cục Thuế khu vực II, Hải quan Khu công nghệ cao (Chi cục Hải quan khu vực II) vừa ban hành các quyết định cưỡng chế bằng biện pháp dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của nhiều doanh nghiệp nợ thuế “khủng” từ vài tỷ đến vài chục tỷ đồng.

Chính trường Mỹ: Điểm cuối cho một “cuộc tình”?

Khi tổng thống mới đắc cử Donald Trump chính thức công bố tỷ phú giàu nhất thế giới Elon Musk sẽ đảm nhận vị trí Bộ trưởng trong chính quyền mới của ông vào tháng 11/2024, người ta không thể nghĩ rằng mối quan hệ của họ sẽ kết thúc chóng vánh đến như vậy. Tuy nhiên, sự kết thúc này cũng để lại bài học lớn cho những “tay chơi” muốn tham gia vào chính trường nước Mỹ.

Gần 103.000 học sinh Hà Nội tranh suất vào lớp 10 công lập

Sáng 6/6, gần 103.000 thí sinh trên địa bàn Hà Nội có mặt tại 201 điểm thi để làm thủ tục dự thi vào lớp 10 THPT công lập năm học 2025-2026. Đây là kỳ thi có tính cạnh tranh cao do chỉ có khoảng 64% học sinh được vào lớp 10 công lập.

Aliza Magen: Nữ Phó Giám đốc duy nhất của Mossad

Gia nhập Mossad năm 23 tuổi, nữ tình báo Israel Aliza Magen trở thành một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhất của tổ chức này. bà từng đảm nhiệm nhiều chức vụ cao ở cả Israel và nước ngoài, chức vụ cuối cùng là Phó Giám đốc Mossad. Trong suốt sự nghiệp của mình, Magen đã tham gia nhiều chiến dịch tình báo, ngăn chặn hàng trăm vụ khủng bố. Ngày 14/5/2025, Aliza Magen qua đời tại Jerusalem, hưởng thọ 88 tuổi.

Vì sao hàng trăm kiốt ở Đắk Lắk đồng loạt đóng cửa?

Hàng trăm kiốt kinh doanh ở Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk bất ngờ đóng cửa, ngừng kinh doanh suốt 3 ngày nay. Tình trạng này xảy ra vào thời điểm tỉnh Đắk Lắk mở đợt cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả.

Cảnh giác với chiêu trò “bao đỗ”, “nâng điểm” kỳ thi tốt nghiệp THPT

Lợi dụng thời điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT năm học 2024-2025 đang đến gần, các đối tượng xấu gia tăng hoạt động lừa đảo trên không gian mạng với nhiều thủ đoạn tinh vi như “bao đỗ”, “nâng điểm”, “can thiệp kết quả thi”. Trước tình hình trên, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an TP Đà Nẵng khuyến cáo người dân nâng cao cảnh giác, không để sập bẫy các đối tượng lợi dụng mùa thi để lừa đảo.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.