Thị trường “ngách” trong âm nhạc
Và buổi biểu diễn của Ngọt (có tên Ngbthg - viết tắt của Người bình thường hoặc Ngọt bình thường?) đã diễn ra thành công, với cả ngàn khán giả kéo đến chật kín. Thành công ấy là tiếp nối của thành công từ buổi trình diễn ở Hà Nội cách đó 1 tuần, cũng với cả ngàn khán giả. Và việc cả hai đêm diễn đều bán sạch vé từ trước buổi biểu diễn 10 ngày đã cho thấy có tồn tại một lực lượng khán giả trung thành của Ngọt, chờ đợi họ, mong mỏi được thưởng lãm những tiết mục của họ.
Nếu tìm kiếm trên mạng để nghe thử các ca khúc của Ngọt, có thể bạn sẽ cảm thấy nó không có gì hấp dẫn mình cả vì nó quá khác so với thứ âm nhạc bạn vẫn nghe thường ngày. Nhưng đó chỉ là cảm nhận cá nhân mà thôi và chắc chắn có tồn tại những người khác, với cảm nhận khác, với những yêu mến dành cho Ngọt.
Như vậy, chúng ta có thể nhận ra rằng, trong thị trường âm nhạc hiện nay, những thứ phổ thông như bolero, như thứ pop dễ nghe cùng với ca từ theo kiểu ngôn tình thời thượng… có thể đang áp đảo trên truyền thông nhưng chắc chắn chúng không phản ánh 100% diện mạo của thị trường. Với sức phổ biến rộng rãi, đại chúng của mình, chúng có thể được coi là chủ lưu, nhưng song song đó, vẫn có những dòng chảy ngầm khác, rất mạnh mẽ dù cho chỉ "len lỏi" trong đời sống âm nhạc thôi.
Và nếu nhìn nhận bằng con mắt kinh tế, chúng ta có thể gọi tên thị phần của những dòng chảy ngầm mạnh mẽ kia là loại thị trường ngách (niche market) trong âm nhạc, một mảng thị trường với những người tiêu thụ riêng biệt, có nhu cầu khác biệt hẳn so với mẫu số chung đông đảo của đại chúng xung quanh mình.
Khai thác thị trường ngách ấy như thế nào là nhiệm vụ của những nghệ sỹ với những dòng nhạc thuộc diện "lạ" so với thứ âm nhạc phổ thông trong đời sống, nhưng một nhiệm vụ lớn lao hơn đối với thị trường ngách này phải được giao cho giới truyền thông. Việc họ gần như phớt lờ, hoặc không mặn mà lắm trước những biến dịch của thị trường ngách kia đã khiến sự lặng lẽ bao phủ một mảng màu âm nhạc rất đáng được khen ngợi và vô tình khiến cho độc giả, khán giả lầm tưởng rằng ngoài những thứ chủ lưu nhàm chán kia, âm nhạc hiện đại của Việt Nam chẳng có gì khác nữa.
Cũng chính việc thiếu dẫn dụ độc giả đến với những sản phẩm âm nhạc của thị trường ngách của giới truyền thông đã biến khán giả trở nên thụ động hơn, trở nên quá quen thuộc với một món ăn tinh thần và không còn khả năng mở lòng tiếp nhận những giá trị âm nhạc khác. Chính vì thế, thái độ của người nghe nhạc ở Việt Nam khá lạ lẫm so với thái độ của những thính giả nước ngoài. Thính giả Việt có thói quen nghe nhạc kiểu "một dòng" và khó chấp nhận dòng nhạc khác với dòng nghe theo thói quen của mình. Trong khi đó, thính giả các nước khác thì mở lòng với nhiều dòng nhạc khác nhau, dù họ là "tín đồ" của chỉ 1 dòng nhạc cụ thể nào đó. Với họ, quan trọng là tác phẩm. Nếu nó bắt tai họ, họ sẽ lắng nghe nó bởi nghe chính là thưởng thức.
Chúng ta bỏ quên thị trường ngách trong âm nhạc đã qúa lâu rồi, dù rằng sức sống ở thị trường đó vẫn đang rất mạnh mẽ. Và xét cho cùng, đó chính là một cái lỗi mà mỗi chúng ta đều phải nhận về mình, đặc biệt là những người cầm bút viết về văn hoá và giải trí.