Cây lềnh si đứng đợi

08:41 22/01/2023

Trước cổng nhà mỗi người dân Tênh Phông quê tôi đều trồng một cây lềnh si. Cuối tháng Chạp, thời tiết càng rét, hoa lềnh si càng chen chúc nở dày, ban đầu đỏ rực, sau một đêm thì ngả màu đỏ thẫm như vết thương chưa kịp liền sẹo, giữa nền trời âm u mây mù và mặt đất sam sam băng giá. Ấy là lúc sau một chuyến thiên di khắc nghiệt, đàn chim voan nắng khấp khởi trở về, đậu trên chót vót cành cao, thiết tha gọi Tết...

Bản nằm lọt thỏm giữa thung lũng hình cánh võng, nơi mặt trời muốn ghé thăm phải rón rén bước qua những dãy núi đá đen sừng sững. Mùa đông, rẻo đất này dường như bị ánh sáng bỏ quên khiến không gian đùng đục màu nước vo gạo pha loãng và cái rét thì được chuốt sắc lẹm như sợi cật nứa cứa trên da thịt. Phải chăng vì thế mà cây lềnh si đã gom hết khát vọng sinh sôi, cháy lên kiệt cùng cho một mùa hoa đỏ. Sắc đỏ bung tràn hòa vào trong gió, đón vía tổ tiên về đúng cổng nhà và nhắc đường cho những đôi chân đang mải mê phiêu bạt chốn xa rằng Tết đã về trên gác bếp!

Nhớ những ngày cuối Chạp đã xa, vùi sâu hạt ngô trên nương đá xong, mẹ thường gọi mấy chị em ra thềm nhà, tỉ mẩn bắt chấy rồi nấu nước cánh hoa lềnh si gội đầu cho từng đứa. Mùi nước cánh hoa thơm ngòn ngọt đến mê hoặc, tưởng như dưới suối tóc mềm là một chậu mật ong sóng sánh. Mẹ bảo, trước Tết, phải gội rửa cho bằng sạch đau buồn, đen đủi năm cũ để con ma lạc không còn chỗ bám vào. Sau này, khi những chai dầu gội đủ nhãn mác, kiểu dáng tràn về bản, mẹ vẫn giữ thói quen gom cánh hoa lềnh si, treo từng chùm đung đưa trên gác bếp ám đen bồ hóng, làm của để dành cho những mùa hoài niệm...

Người già trong bản bảo, cây lềnh si nhà ai nở hoa nhiều nhất, đỏ nhất thì gia chủ năm ấy đón Tết ấm áp nhất, sung túc nhất. Vậy mà, những mùa hoa cháy rực trước cổng chưa bao giờ mang lại niềm vui và tiếng cười trong ngôi nhà nhỏ bạc màu năm tháng này. Từ ngày bố xuống núi, mỗi cái Tết gõ cửa, mẹ lại ra đứng bên gốc lềnh si, ngóng về phía con đường hình ruột dê ngoằn ngoèo, tít tắp. Người ta đồn thổi rằng, bố đã có người đàn bà khác. Và những cánh lềnh si tầm tã rụng đầy như muốn hát: “Người đi không nhớ nhớ/ Người ở đừng mong mong/ Sợi tóc thề xuân ấy/ Theo gió chiều đi rong...”. Tất niên, thấy nhà người ta đoàn tụ vui vầy, không kìm nổi, mẹ ôm hai chị em tôi vào lòng, lặng lẽ khóc. Cũng từ đó, Tết trong ký ức tôi là đôi mắt buồn vời vợi của mẹ như cánh lềnh si đẫm sương cuối mùa rơi rụng. Giá mà Tết không đến, không khí còn đỡ ảm đạm hơn. “Mùng Một Tết bếp, mùng Hai Tết nhà, mùng Ba Tết cây”. Nhà nghèo nên Tết chẳng dám ở lâu. Mùng Ba Tết, chị tôi xuống thành phố làm thuê và tìm bố. Tiễn chị ra cổng, mẹ nhổ một sợi tóc chị, buộc vào búi gai trên thân cây lềnh si để dặn chị, đôi chân dù có đi xa chín núi, mười đèo thì cái đầu cũng không được phép quên con đường về bản.

Tết năm sau, chị vẫn nhớ đường về nhưng tâm hồn chị đã bị lạc mất giữa thành phố xô bồ, tấp nập. Mẹ nấu cho chị một nồi nước đượm màu cánh mối thơm lừng bằng những chùm hoa lềnh si ủ gác bếp lâu ngày. Khi mẹ lom khom trong chái bếp, chị lén đổ chậu nước còn bốc hơi nghi ngút đi và thoa lên mái tóc mình thứ dầu gội đầu đóng chai nhiều bọt. Chị về ngồi bên mâm cơm Tết chưa ấm chỗ thì đã vội đi. Tiễn chị ra cổng, mẹ không nói gì. Đợi chị đi khuất sau con dốc, mẹ lẳng lặng nhổ một sợi tóc bạc của mẹ và một sợi tóc đen của tôi, nối vào nhau rồi quấn nhiều vòng lên búi gai lềnh si, buộc chặt.

Bố đi biền biệt. Chị lấy chồng hun hút miền xuôi. Năm hết, Tết đến, mẹ chẳng còn ra đứng bên gốc lềnh si mà chờ, mà ngóng. Đúng Ba mươi Tết, cây lềnh si bất chợt bùng lên ngọn hoa lửa khổng lồ thắp sáng cả khoảng trời xám xịt. Hương hoa theo gió tràn từng đợt qua kẽ nứt vách nhà, buồn thổn thức. Tôi ngồi bắt chấy cho mẹ bên bếp lửa hồng dậy mùi nồi nước cánh hoa ngào ngạt, đếm từng sợi tóc bạc của mẹ qua bao mùa tần tảo trèo đèo nhặt củi, leo núi tra ngô. Sáng hôm sau, mở cửa đón năm mới, cánh lềnh si trải thảm trước sân nhà. Trên cây chỉ còn sót lại duy nhất một bông lung linh như phát ra ánh sáng...

Cây lềnh si cứ âm thầm đứng đó, nhắc đường cho những đôi chân tha hương tìm về với bản, về với căn nhà mùa xuân thơm ngọn khói lam tuyền, về với tiếng kèn lá gọi tình yêu qua bờ rào đá... Mẹ vẫn bón tro giữ ấm gốc cây mỗi chiều rét mướt. Gần hết tháng Chạp, bầy chim voan nắng luôn kịp hẹn bay về, đậu trên cành lềnh si cao nhất, thi nhau gieo những giọt âm thanh dịu dàng, trong trẻo...

Phan Đức Lộc

Báo chí Việt Nam và thế giới đang trải qua một cuộc chuyển mình mạnh mẽ chưa từng có về phương thức, cách thức làm nghề. Công nghệ phát triển như vũ bão, đặc biệt là mạng xã hội và trí tuệ nhân tạo (AI) đã và đang tác động rất lớn đến mọi mặt của đời sống xã hội.

Sau nhiều năm tồn tại, phố "cà phê đường tàu" không chỉ thu hút du khách đến trải nghiệm mà còn nhận được sự quan tâm của dư luận với mô hình du lịch này. Tuy nhiên, nó đặt ra những thách thức về công tác giữ gìn trật tự đô thị, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn đường sắt. Các lực lượng chức năng từ CSGT đến Công an cơ sở vẫn đang phải căng mình tuần tra, nỗ lực đảm bảo TTATGT đường sắt, trật tự đô thị (TTĐT) tại khu vực phố "cà phê đường tàu".

Cuộc khủng hoảng biểu tình tại Los Angeles trong tháng 6/2025 đã vượt khỏi khuôn khổ của một sự kiện đơn lẻ, trở thành phép thử mới đối với nền dân chủ Mỹ, khi những giới hạn về quyền lực liên bang, vai trò của quân đội trong nội trị và các chuẩn mực pháp quyền một lần nữa được đưa lên bàn cân trong bối cảnh nhạy cảm chính trị.

Giữa những dòng tít dồn dập về tên lửa, không kích, trả đũa và những tuyên bố cứng rắn, có một sự thật phổ quát thường bị lu mờ: ở mọi cuộc xung đột, người dân luôn là nạn nhân chịu tổn thất nặng nề nhất. Tiêu đề “Chỉ khổ người dân” không phải là khẩu hiệu bi quan, mà là bản cáo trạng chính xác về thực tại đang diễn ra khắp Trung Đông.

Không dễ để thuyết phục cầu thủ Việt kiều trình độ cao về thi đấu cho ĐT Việt Nam, nhất là khi họ có sự lựa chọn tốt hơn ở môi trường nước ngoài. Nhưng cũng chẳng dễ để các CLB V.League chi tiền, chờ đợi cơ hội phát triển từ cầu thủ Việt kiều trẻ tiềm năng.

Nằm trong Kế hoạch triển khai Công điện số 65/CĐ-TTg và Chỉ thị số13/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về mở đợt cao điểm đấu tranh, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên cả nước, qua giám sát hoạt động kinh doanh tại Trung tâm Thương mại Saigon Square, Tổ công tác Phòng Nghiệp vụ quản lý thị trường thuộc Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) tiếp tục phát hiện và xử phạt 2 hộ kinh doanh túi, ví, sản phẩm thời trang giả mạo nhãn hiệu nổi tiếng. Gần 400 sản phẩm đã bị thu giữ tại 2 hộ kinh doanh này.

Trước yêu cầu phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên vươn mình, Chính phủ xác định thanh toán không dùng tiền mặt không chỉ là công cụ tiện ích mà là một mắt xích quan trọng của nền kinh tế số. Trên đây là thông tin tại hội thảo "Thanh toán không tiền mặt - Động lực tăng trưởng kinh tế số" tổ chức ngày 14/6 ở TP Hồ Chí Minh, do Ngân hàng Nhà nước phối hợp với Báo Tuổi trẻ tổ chức trong khuôn khổ Ngày hội Không tiền mặt năm 2025. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc tham dự và phát biểu chỉ đạo tại hội thảo.

Một sáng tháng 6, trong tiết trời âm u, chúng tôi cùng Trung tá Rah Lan Tuấn Phương, Phó Đội trưởng Đội An ninh dân tộc, Phòng An ninh nội địa Công an tỉnh Gia Lai và Trung tá Lê Trọng Vũ,  Trưởng Công an xã Ia Hla, Chư Pưh, Gia Lai đến thăm vợ chồng ông Rmah Bi, 53 tuổi ở làng Dư Keo, xã Ia Hla. Nhà chỉ có hai vợ chồng già nhưng hai năm trước, ông Bi trốn sang Thái Lan, bỏ mặc bà vò võ trong căn nhà nhỏ.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.