Bình yên nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt
1. Cận kề Tết Nguyên đán, tiết trời đỏng đảnh, những vạt nắng vàng vọt không đủ xua tan cái giá lạnh miền biên ải. Trên những vạt rừng xanh ngút tầm mắt, hoa mơ, hoa mận thân bạc phếch, nở trắng rừng như níu chân người ở lại… Trước sự đổi thay đến bất ngờ của đất trời, trong lòng các cán bộ Công an huyện phụ trách xã cũng xốn xang những cảm xúc, xuân của đất trời cũng là xuân của lòng người.
Những cảnh vật thường ngày vốn quen thuộc là thế, hôm nay bỗng trở lên khác lạ, khiến đôi chân của các cán bộ Công an cắm bản muốn dừng lại lâu hơn. Trên những thửa ruộng bậc thang, lúa đã bắt đầu xanh tốt, tiếng mõ trâu vang khắp núi rừng… tất cả gợi lên một sự bình yên, no ấm.
Đến thời điểm này, đường vào trung tâm xã các xã của huyện vùng cao Bát Xát, đã có thể đi được bằng ôtô, xe máy, nhưng muốn vào đến bản, vẫn phải phụ thuộc chủ yếu vào sự dẻo dai của các cán bộ Công an huyện cắm bản.
Cũng như mọi năm, cận kề Tết Nguyên đán Bính Thân, Thiếu tá Phạm Ngọc Thưởng và các cán bộ Đội Xây dựng phong trào và phụ trách xã về an ninh trật tự (ANTT) Công an huyện Bát Xát, lại chuẩn bị vào bản, đón Tết cùng bà con.
Từ trước Tết khoảng một tuần, kế hoạch đã được Trưởng Công an huyện Bát Xát, Thượng tá Doãn Thanh Sơn, bàn bạc cụ thể với anh em. Chỉ những cán bộ ở xa được tạo điều kiện về đón Tết cùng gia đình, còn hầu hết anh em có mặt ở địa bàn, đón Tết cùng với bà con…
| Công an huyện Bát Xát vận động người dân giao, nộp vũ khí, vật liệu nổ. |
Hành trang họ mang theo ngoài những đồ dùng thiết yếu còn trĩu nặng bởi nghĩa tình của người cán bộ Công an huyện và người dân trên địa bàn. Biết cán bộ Công an huyện vào đón Tết cùng bà con, người góp một vài bộ quần áo, người gói bánh kẹo, vài hộp mứt Tết, cùng chục gói thuốc lào và mấy món đồ chơi đưa vào cho người dân và cho bọn trẻ trong làng…
Những năm trở lại đây, được sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đời sống của bà con ở các xã vùng cao đã được cải thiện rõ rệt. Song so với dưới xuôi, đời sống của bà con, đặc biệt là trẻ em thì vẫn còn thiệt thòi lắm. Bởi vậy mà năm nào cũng vậy, trước thời điểm vào bản, anh em trong đơn vị, bạn bè và bà con chòm xóm, người đồng quà tấm bánh, người một vài bộ quần áo vẫn còn dùng được lại mang đến gửi các cán bộ Công an phụ trách xã, đưa vào tận bản cho bà con…
Những món quà đơn sơ ấy, chứa đựng cả nghĩa tình của các cán bộ Công an phụ trách xã, tình cảm sâu nặng của các cán bộ Công an huyện, người dân đối với cán bộ Công an cắm bản.
Khoảng cuối năm 2012, Đội Xây dựng phong trào và phụ trách xã về ANTT, Công an huyện Bát Xát xây dựng mô hình tự quản về ANTT thôn Nậm Pầu, mô hình đã thu hút được 66 hộ gia đình trong thôn, tất cả đều là người dân tộc Dao thuộc 5 họ là: Họ Tẩn, họ Lý, họ Chảo, họ Phàn và họ Hoàng cùng tham gia. Những ngày đó, Công an huyện phụ trách xã thực hiện 3 cùng với bà con, tuyên truyền về pháp luật; về âm mưu, phương thức thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm… vận động bà con không nghe theo kẻ xấu, học đạo trái pháp luật…
Hơn 3 năm triển khai, đến thời điểm này, trên địa bàn thôn không xảy ra tình trạng di cư tự do, không có khiếu kiện vượt cấp, không có đạo, không có người tảo hôn. Các vụ việc mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân đều được ban hòa giả trong thôn tự hòa giải ngay tại cơ sở đảm bảo có tình, có lý được nhân dân đồng lòng ủng hộ.
Chỉ tính riêng trong năm 2015, người dân đã phối hợp với lực lượng Công an xã, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý 5 vụ việc liện quan đến ANTT xảy ra trên địa bàn xã và cung cấp nguồn tin có giá trị để Công an xã phối hợp với Công an huyện làm rõ một vụ trộm cắp trâu tại thôn San Lùng - xã Bản Xèo, bắt giữ một đối tượng trộm cắp tài sản; tổ an ninh gồm 4 thành viên và tổ hòa giải gồm 7 thành viên đã duy trì hoạt động, hòa giải thành công 4 vụ tranh chấp mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân.
Thực hiện tốt quy chế hoạt động của mô hình tự quản về ANTT, các hộ gia đình trong thôn đã có nhiều chuyển biến nhận thức về pháp luật, tích cực vận động người thân trong gia đình không mắc vào tệ nạn ma túy, không có người vi phạm pháp luật. Đến thời điểm này, tất cả 66 hộ gia đình đều có bản ký cam kết thực hiện quy ước thôn bản văn hóa, an toàn về ANTT với chính quyền địa phương và sẽ thực hiện theo đúng cam kết.
2. Một mâm ngũ quả, dăm ba chiếc bánh chưng, một vài cành đào… Tết giữa biên cương ấm hơn bởi tình cảm gắn bó sâu nặng của các cán bộ Công an huyện cắm bản đối với người dân thôn Nậm Pầu. Giữa trụ sở Ủy ban nhân dân xã, một chiếc bàn nhỏ được bày ra, bà con trong bản lần lượt kéo đến.
Bên bếp lửa bập bùng, trong men rượu ngô say nồng, Thiếu tá Thưởng cùng các già làng, trưởng bản ngồi quây quần. Họ gửi đến nhau những lời chúc mừng đầu xuân, nâng chén rượu thơm nồng, cầu mong một năm mới mùa màng tốt tươi… Lũ trẻ nhỏ xúng xính trong những bộ quần áo mới, nô đùa. Ở vòng ngoài những đôi nam thanh, nữ tú bẽn lẽn trao nhau ánh mắt tình cảm.
Đêm 30 Tết, cán bộ Đội Xây dựng phong trào và phụ trách xã về ANTT đều tổ chức các hoạt động vui chơi giải trí cho nhân dân. Ngoài việc chiếu phim, tổ chức các chương trình văn nghệ… còn duy trì thường xuyên các trò chơi dân gian như ném còn, thả diều hay các lễ hội khác theo phong tục, tập quán của mỗi dân tộc.
Tâm sự với chúng tôi, Thượng tá Doãn Thanh Sơn, Trưởng Công an huyện Bát Xát bộc bạch: ''Đã thành thông lệ, năm nào cũng vậy, trước ngày 23 tháng chạp, các cán bộ trực Tết đều được lãnh đạo đơn vị tạo điều kiện cho về đón Tết sớm cùng những người thân trong gia đình. Anh em trong đơn vị đều là những người đàn ông trụ cột trong gia đình, tranh thủ về nhà, lo cho vợ con một cái Tết tươm tất, mới có thể yên tâm công tác''…
Khoảng ngày 27 Tết, các cán bộ trực bắt đầu lên đường. Thời điểm Tết Nguyên đán, công việc của các cán bộ Công an huyện phụ trách xã cũng vất vả hơn so với thường ngày. Bởi vào thời điểm đó, chỉ còn lại các cán bộ Công an ở lại làm nhiệm vụ... trụ sở Ủy ban nhân dân xã vắng hoe; trường học cũng đóng cửa, các cán bộ nhà ở dưới xuôi lên công tác cũng đều tranh thủ về thăm nhà. Một cán bộ Đội vì thế cùng lúc phải phụ trách từ 2-3 địa bàn. Bát Xát có 22 xã, một thị trấn, trong đó có 10 xã giáp với biên giới Trung Quốc, với đặc thù vùng cao thì công việc gian nan hơn rất nhiều.
Trong những ngày Tết, tình hình ANTT cũng có những diễn biến bất thường, nhiệm vụ của các cán bộ Công an huyện phụ trách xã là phải nắm bắt, dự báo trước tình hình, không để xảy ra bị động, bất ngờ… Có những việc giản đơn, bắt đầu từ những suy nghĩ giản đơn của người dân trong bản nhưng nếu không được giải thích kịp thời, cặn kẽ cũng có thể xảy ra những hậu quả thương tâm.
Có một câu chuyện, cán bộ Đội Xây dựng phong trào và phụ trách xã về ANTT còn ấn tượng mãi. Lần ấy, hai cán bộ của đơn vị được cử vào thôn Sào Phìn Than, địa bàn xa nhất của xã Cốc Mỳ, giáp với các xã vùng cao như Bản Vược, Bản Xèo tuyên truyền pháp luật cho bà con vùng cao. Khi anh em đến địa bàn Tả Suối Câu thì trời bất ngờ đổ mưa tầm tã. Trong vài phút, khe núi nằm lưng chừng trên đỉnh đèo, quanh năm sương mù che phủ như lối rẽ vào cổng trời tối sầm lại, mưa trút xuống xối xả, gió quất vào mặt bỏng rát. Cả khu vực gần 2km quanh đó, hầu như không có một người dân sinh sống.
Trong tình cảnh ấy, anh em có sáng kiến dùng quần áo mặc trên người buộc vào nhau rồi bám chặt lấy chiếc xe máy, chống chọi với những cơn gió giật, chỉ cần vài giây có thể giật cả người và xe xuống vực. Khi cơn mưa tạm ngớt, họ vội vã tìm đường vào bản. Thấy cán bộ quần áo còn ướt sũng, bà con trong bản ai cũng bảo mưa thế này thì lên đây làm gì cho vất vả… Nhưng khi được anh em giải thích thì bà con ai cũng cảm động. Đối với những người dân vùng cao, lời hứa chắc như con dao chém vào thân gỗ. Nếu mất lòng tin cũng là mất tất cả…
Từ sự e ngại ban đầu, người dân ở các xã đã thực sự đồng lòng, họ trở thành tai mắt của lực lượng Công an, góp phần giữ b́nh yên vùng đất nơi phên giậu của Tổ quốc; giúp lực lượng Công an giữ đất, giữ rừng, bảo vệ từng tấc đất quê hương. Năm 2015, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn huyện Bát Xát được ổn định và giữ vững.
Trong năm 2015, Công an huyện đã vinh dự được Bộ Công an tặng 2 Bằng khen, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tặng một Bằng khen… Tổng kết phong trào thi đua “Vì an ninh Tổ quốc” năm 2015, đơn vị vinh dự được Tổng cục Chính trị Công an nhân dân tặng Cờ thi đua.
Một mùa xuân mới lại về trên các bản vùng cao. Trên những nếp nhà lưng chừng núi, khói bếp lan tỏa, báo hiệu sự bình yên no ấm. Nụ cười rạng rỡ trên đôi má hây đỏ của những cô gái người Mông, người Dao và Hà Nhì hay tiếng cười trong trẻo của trẻ thơ, khiến cảm xúc của những cán bộ Công an huyện vỡ òa...